صدای قیژ موقع استارت زدن

سلام صدای قیژ موقع استارت زدن همیشه از یه جا نیست، ممکنه از استارت، برق رسانی یا حتی فلایویل باشه
اما برای اینکه وقت و هزینه شما هدر نره، همیشه به این ترتیب چک کنید:

• باتری و اتصالاتش رو چک کن
• اگر سالم بود، استارت باز بشه و دنده استارت، زغال، اتومات و بوش ها بررسی بشن
• در آخر، فلایویل رو بررسی کن.

خرابی دنده استارت

دنده استارت روی استارت نصبه
وقتی سوئیچ رو می‌چرخونی، دنده استارت جلو میاد و دندونه هاش با دنده بزرگ فلایویل درگیر میشن تا موتور بچرخه و روشن بشه
بعد از روشن شدن موتور، دنده استارت باید سریع برگرده عقب تا دوباره درگیر نباشه
اگر دندونه های دنده استارت ساییده یا لب پر شده باشن، موقع درگیر شدن با فلایویل، به جای اینکه قفل بشن، روی هم لیز می‌خورن و صدای قیژ درمیاد
گاهی هم مکانیزم داخل دنده استارت گیر می‌کنه یا فنر برگشتش ضعیف میشه
در این حالت دنده کامل جلو نمیره یا عقب برنمی‌گرده و درگیری ناقص باعث صدای ساییدگی میشه.

ساییدگی دنده فلایویل

فلایویل یه چرخ بزرگ فلزیه که پشت موتور نصب شده، دورش دندونه داره تا دنده استارت بتونه اونو بگیره و موتور رو بچرخونه
اگه دندونه های فلایویل ساییده، لب پر یا شکسته باشن، دنده استارت نمی تونه خوب درگیرش بشه
دندونه ها روی هم سر می‌خورن و صدای قیژ درمیاد.

ضعیف بودن باتری

استارت برای کار کردن مخصوصاً موقع استارت سرد، جریان خیلی قوی می‌خواد
وقتی باتری ضعیف باشه، برق کافی به استارت نمیرسه
در نتیجه استارت با قدرت کم می‌چرخه و دنده استارت نمی‌تونه کامل درگیر فلایویل بشه
این باعث میشه دندونه ها روی هم بلغزن و صدای قیژ بدن.

شل بودن اتصالات باتری یا استارت

کابل های ضخیم از باتری تا استارت، برق رو با شدت بالا منتقل می‌کنن
کابل ارت (منفی) هم برق رو از موتور به بدنه برمی‌گردونه
اگر یکی از این اتصالات شل باشه یا جرم گرفته باشه، برق ضعیف به استارت میرسه
در نتیجه استارت ضعیف کار میکنه، دنده استارت درست درگیر نمیشه و صدای قیژ از تماس ناقص دنده ها درمیاد.

خرابی اتومات استارت

اگر سیم پیچ اتومات استارت ضعیف بشه یا پلاتین داخلیش بسوزه، دنده استارت کامل جلو نمیره و دندونه ها درست به هم نمیرسن
یا برق کافی به موتور استارت نمیرسه، در نتیجه دندونه ها فقط روی هم سر می‌خورن و صدای قیژ درمیاد.

گیر کردن یا خشک بودن بوش استارت

بوش استارت یه حلقه‌ فلزی یا برنزیه که در دو سر شفت استارت قرار داره
این بوش باعث میشه محور استارت روان بچرخه و لق نزنه
در واقع مثل یاتاقان کوچیکی عمل می‌کنه که استارت راحت بتونه دور بگیره
وقتی این بوش ها خشک بشن (یعنی گریس یا چربیشون از بین بره) یا جرم و خاک داخلش جمع بشه، محور استارت به سختی می‌چرخه و گاهی گیر می‌کنه
در این حالت استارت با فشار زیادی می‌چرخه و دنده استارت به درستی جلو نمیره، یا موقع بازگشت عقب نمیاد
این سایش فلزی به فلزی صدای تیز و ساییدگی قیژ تولید می‌کنه.

مشکل در سیم کشی استارت

سیم های برق استارت، وظیفه دارن جریان قوی از باتری رو به استارت برسونن و همچنین سیگنال فرمان استارت از سوئیچ رو منتقل کنن
وقتی یکی از سیم ها مشکلی داشته باشه برق کافی به استارت نمیرسه
در نتیجه موتور استارت کند می‌چرخه، دنده استارت کامل جلو نمیره و دندونه ها به صورت ناقص درگیر میشن همین باعث صدای قیژ میشه.

خرابی زغال استارت

زغال ها تکه های کوچک گرافیتی هستن که برق رو به قسمت چرخان داخل استارت منتقل می‌کنن
بدون اون‌ها موتور استارت نمی‌تونه بچرخه
وقتی زغال ها کوتاه، سوخته یا جرم گرفته باشن، برق درست منتقل نمیشه و موتور استارت با قدرت کم کار می‌کنه
در این حالت دنده استارت درست درگیر نمیشه یا نیمه راه ول می‌کنه و دندونه ها به هم می‌سابن که همون صدای قیژ رو ایجاد می‌کنه
در این صورت گاهی استارت میزنی هیچ اتفاقی نمی‌افته، ولی دفعه بعد روشن میشه
در بعضی موارد ضربه زدن به بدنه استارت باعث روشن شدن میشه (نشونه زغال خرابه).

گیر کردن دنده استارت پس از روشن شدن موتور

وقتی موتور روشن میشه، دنده استارت باید فوراً از فلایویل جدا بشه تا استارت دیگه درگیر نباشه
این جدا شدن توسط فنر برگشت یا نیروی گریز از مرکز انجام میشه
اگر دنده استارت گیر کنه و عقب برنگرده، دندونه ها همچنان با فلایویل در تماس می‌مونن در حالی که موتور داره با سرعت زیاد می‌چرخه
در نتیجه فلایویل (که هزار دور در دقیقه می‌چرخه) با دندونه های دنده استارت سابش داره و صدای تیز، ممتد و خطرناک «قیژ قیژ قیژ» ایجاد میشه
استارت باید فوراً باز بشه، دنده استارت یا فنر برگشتش معمولاً خرابه یا گیر کرده
اگر دیر اقدام کنی، ممکنه دندونه های فلایویل هم آسیب ببینه.

خرابی یا ساییدگی یاتاقان استارت

یاتاقان (یا بلبرینگ) داخل استارت باعث میشه محور استارت کاملاً صاف و روان بچرخه
این قطعه جلوی لقی، لرزش و صدای اضافی رو میگیره
وقتی یاتاقان خراب یا ساییده بشه، محور استارت کج میچرخه یا میلرزه
در این حالت دنده استارت صاف روی فلایویل نمی نشینه و درگیری ناقص بین دندونه ها ایجاد میشه
همین تماس زاویه دار باعث صدای ساییدگی فلز به فلز یا همون قیژ قیژ میشه.

صدای قیژ هنگام استارت زدن

در نهایت، اگر صدای قیژ هنگام استارت زدن میشنوی، بهتره این موضوع رو ساده نگیری
این صدا معمولاً نشونه ساییدگی یا گیر کردن قطعات فلزیه که اگر زود برطرف نشه، میتونه باعث آسیب جدی تر به فلایویل یا خود استارت بشه
همیشه از بررسی باتری و اتصالات شروع کن، چون ساده تر و کم هزینه تره
اگر اون ها سالم بودن، حتماً استارت باز بشه تا دنده استارت، زغال‌ها، بوش‌ها و اتومات دقیق بررسی بشن
گاهی فقط یه تمیزکاری و گریس کاری کوچیک مشکل رو حل می‌کنه
اما اگر دیر اقدام کنی، ممکنه مجبور بشی فلایویل باز کنی که هم زمان بره هم پرهزینه.

شماره تلفن سد معبر خودرو

بهترین کار اینه که با شماره 218 راهور یا 110 تماس بگیری
معمولا تماس با 218 نتیجه سریع‌تری میده، تماس می‌گیرن و ازش می‌خوان ماشینشو جابه‌جا کنه
اگر هم طرف همکاری نکنه، با پیگیری شما پلیس می‌تونه خودرو رو با جرثقیل منتقل کنه
ولی اگه مثلا ماشین ضایعات، وانت میوه فروش یا دستفروش دوره گرد جلوی پارکینگ واستاده
در این مواقع باید با شماره‌های 137 یا 1888 شهرداری تماس بگیری تا مشکل از اون طریق پیگیری بشه.

شکایت از پارک ماشین

اگر تماس با صاحب خودرو یا پلیس نتیجه نداد، آخرین راهکار شکایت قانونی هستش.
برای شکایت از پارک ماشین وقتی پلیس 110 به محل اومد، از افسر بخواهید براتون صورتجلسه تنظیم کنه
چند بار در شرایط مختلف از پلاک خودروی مزاحم عکس بگیرید و نگه دارید
دادخواست خودتون رو با عنوان مزاحمت یا ممانعت از حق آماده کنید
به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید و دادخواست به همراه مدارک و تصاویر رو ثبت کنید
پرونده ابتدا در شورای حل اختلاف بررسی میشه و اگر مشکل حل نشد به دادسرا ارجاع داده میشه
در صورت اثبات جرم، دادگاه می‌تونه فرد متخلف رو به پرداخت خسارت یا حتی حبس (۱۵ روز تا ۶ ماه) محکوم کنه.

علت دیر عوض شدن دنده اتومات

وقتی گیربکس اتومات دیر دنده عوض می‌کنه، هم مصرف سوخت رو بالا میبره و هم فشار زیادی به موتور و گیربکس میاره
عوض نشدن دنده اتومات میتونه از یک روغن ساده تا خرابی قطعات یا ایراد برنامه گیربکس باشه.

روغن گیربکس کثیف یا کم بودن سطح روغن

روغن گیربکس اتومات هم خنک‌کاری انجام میده، هم قطعات داخلی گیربکس رو روان می‌کنه و هم مهم‌تر از همه، وظیفه انتقال فشار هیدرولیک رو به عهده داره
اگر سطح روغن پایین باشه یا روغن خاصیتش رو از دست داده باشه، فشار لازم برای تغییر وضعیت تأمین نمیشه
نتیجه این میشه که گیربکس دیر دستور تعویض دنده رو اجرا می‌کنه یا با ضربه این کار رو انجام میده
خیلی وقتا فقط با تعویض به‌موقع روغن گیربکس و استفاده از روغن مناسب، مشکل برطرف میشه.

خرابی سنسور فشار یا سنسور سرعت گیربکس

گیربکس اتومات برای زمان‌بندی تعویض دنده به اطلاعات سنسور سرعت و سنسور فشار نیاز داره. اگر این سنسورها درست عمل نکنن، کامپیوتر گیربکس (TCU) دستور اشتباه میده و دنده دیر یا توی دور موتور بالاتر عوض میشه.

گیربکس اتومات برای اینکه بفهمه چه موقعی باید دنده عوض کنه، نیاز به داده داره
این داده رو سنسور سرعت و سنسور فشار در اختیارش قرار میدن
اگر یکی از این سنسورها خراب بشه یا اطلاعات غلط بده، کامپیوتر گیربکس (TCU) نمی‌تونه درست تصمیم بگیره
مثلا وقتی سنسور سرعت درست کار نکنه، گیربکس فکر می‌کنه هنوز ماشین سرعت کافی نداره، پس دنده رو دیرتر عوض می‌کنه
این خرابی‌ها معمولا با چراغ چک گیربکس روی پشت آمپر هم همراه میشن.

مشکل در شیر برقی های گیربکس

سلونوئید یا شیر برقی، قطعه‌ایه که داخل گیربکس مسیر عبور روغن رو باز و بسته می‌کنه
گیربکس اتومات برای عوض کردن دنده‌ها، باید فشار روغن رو به کلاچ‌ها و باندهای داخلی هدایت کنه و این کار فقط از طریق سلونوئیدها انجام میشه
حالا اگه یکی از این سلونوئیدها خراب بشه، گیر کنه یا نیم‌سوز بشه، فرمانی که از TCU میاد درست اجرا نمیشه
نتیجه‌اش اینه که یا دنده خیلی دیر عوض میشه، یا اصلا جا نمیره، یا همراه با کوبش و تقه عوض میشه.

کثیف بودن یا گرفتگی فیلتر گیربکس

فیلتر گیربکس اتومات دقیقا مثل فیلتر روغن موتور عمل می‌کنه
وظیفه‌اش گرفتن براده و آلودگی‌هایی هست که توی سیستم گردش روغن به وجود میان
وقتی این فیلتر به مرور زمان کیپ میشه، جریان روغن کم میشه و پمپ گیربکس نمی‌تونه فشار کافی تولید کنه
این موضوع باعث میشه تا شیر برقی ها و کلاچ‌ها به موقع عمل نکنن و دنده‌ها با تأخیر جا بخورن
گاهی هم فشار روغن به قدری افت می‌کنه که ماشین توی یک دنده می‌مونه و وارد حالت اضطراری میشه
به همین دلیل تعویض دوره‌ای فیلتر گیربکس همراه با روغن خیلی مهمه.

خرابی مبدل گشتاور

تورک کانورتر در واقع همون چیزی هست که جای کلاچ توی گیربکس دستی رو گرفته
این قطعه انتقال قدرت موتور به گیربکس رو با روغن انجام میده و نقش خیلی مهمی توی شروع حرکت و تعویض دنده‌ها داره
وقتی تورک کانورتر مشکل پیدا کنه، انتقال قدرت با تاخیر انجام میشه
این موضوع باعث میشه گیربکس برای تعویض دنده‌ها زمان بیشتری لازم داشته باشه یا دنده‌ها توی دور موتور بالاتر عوض بشن
معمولا وقتی تورک کانورتر خراب بشه، راننده علاوه بر دیر عوض شدن دنده‌ها، لرزش هم حس می‌کنه.

ایراد در واحد کنترل گیربکس (TCU)

واحد کنترل گیربکس، مغز کل سیستم هستش
این قطعه اطلاعات رو از سنسورها می‌گیره، پردازش می‌کنه و به سلونوئیدها دستور میده
اگر نرم‌افزارش مشکل پیدا کنه، فرمان‌ها دیر یا اشتباه ارسال میشن
مثلا به جای اینکه توی دور موتور ۲۵۰۰ دنده عوض بشه، توی ۳۵۰۰ یا ۴۰۰۰ این کار انجام میشه.

علت ریپ زدن ماشین

علت ریپ زدن ماشین بیشتر وقتا بخاطر مشکل در بخش جرقه‌زنی، سوخت‌رسانی یا سنسورهای مهمه که یکی‌شون درست کار نمی‌کنه
اینجا مهمترین دلایلی که باعث ریپ زدن ماشین میشن رو براتون مینویسم.

شمع خراب یا کثیف

شمع کارش اینه که مخلوط هوا و بنزین رو توی سیلندر جرقه بزنه و منفجر کنه تا موتور نیرو تولید کنه
وقتی شمع خراب یا کثیف بشه، یا جرقه ضعیف زده میشه یا اصلاً نمیزنه
همین باعث میشه موتور صدای ناجوری بده و ماشین لرزش بگیره
مخصوصاً توی سبقت یا سربالایی خیلی زود خودشو نشون میده.

وایر شمع خراب یا نشتی برق

وقتی وایر مشکل داشته باشه، برق با شدت کافی به شمع ها نمیرسه و شمع خوب جرقه نمیزنه، بخاطر همین احتراق به خوبی انجام نمیشه و ماشین ریپ میزنه.

کوئل ضعیف یا سوخته

کوئل قلب سیستم جرقه‌زنی هستش، برق ضعیف باتری رو می‌گیره، تقویتش می‌کنه و به ولتاژ خیلی بالا می‌رسونه تا شمع بتونه جرقه بزنه
اگه کوئل ضعیف یا سوخته باشه، شمعا درست جرقه نمیزنن
همین باعث میشه ماشین هم ریپ بزنه، هم مصرفش زیاد بشه، هم حتی روشن شدنش سخت بشه
خیلی وقتا هم توی سربالایی یا وقتی کولر روشنه بیشتر اذیت می‌کنه.

گرفتگی انژکتور

انژکتور وظیفه داره بنزین رو با فشار و به اندازه دقیق اسپری کنه داخل سیلندر، که با هوا قاطی بشه و آماده انفجار بشه
وقتی انژکتور کثیف یا گرفته باشه، سوخت درست پاشیده نمیشه
نتیجه این میشه که موتور یکنواخت کار نمی‌کنه و ریپ میزنه
خیلی وقتا هم همراه با ریپ، ماشین بد استارت می‌خوره یا مصرف بنزینش میره بالا.

پمپ بنزین ضعیف یا خراب

پمپ بنزین مثل قلب سیستم سوخت‌رسانیه، بنزین رو از باک می‌کشه و با فشار می‌فرسته سمت ریل سوخت و انژکتورها
وقتی پمپ ضعیف بشه، بنزین به اندازه و با فشار درست به موتور نمیرسه
نتیجه‌اش اینه که ماشین وقتی فشار روش زیاده (مثل سبقت یا کولر روشن) کم میاره و ریپ میزنه.

صافی بنزین گرفته

صافی بنزین یا همون فیلتر، وظیفه‌اش اینه که آشغال، براده یا ذرات ریز داخل باک رو بگیره و نذاره برن سمت انژکتور
وقتی این صافی بگیره، فشار سوخت کم میشه
موتور بنزین کافی دریافت نمیکنه، مخصوصاً توی دور بالا بیشتر خودشو نشون میده.

سنسور مپ (MAP) یا سنسور هوا (MAF) معیوب

MAP فشار هوای ورودی به منیفولد رو اندازه می‌گیره، MAF میزان هوای ورودی به موتور رو
جفتشون اطلاعات حیاتی رو به ECU میدن تا مخلوط سوخت و هوا دقیق تنظیم بشه
اگه یکی از اینا قاطی کنه، ECU قشنگ گیج میشه، یا بنزین زیاد میریزه، یا کم.

سنسور اکسیژن خراب

وقتی این سنسور خراب بشه، ECU قاطی می‌کنه و مخلوط سوخت و هوا دوباره بهم میریزه
نتیجه اینه که موتور یا خیلی پرسوخت کار می‌کنه (خام‌سوزی)، یا خیلی کم‌سوخت
همین باعث میشه ماشین مخصوصاً توی سرعت ثابت یا دور پایین ریپ بزنه، انگار ماشین یه لحظه جون می‌گیره بعد دوباره خفه میشه
سنسور اکسیژن خراب هم باعث ریپ زدن میشه هم مصرف سوخت رو بالا میبره و کاتالیزور رو هم می‌تونه داغون کنه.

دریچه گاز کثیف یا خراب

دریچه گاز مسئول کنترل هوای ورودی به موتور هستش، هر وقت پاتو میذاری روی گاز، درش باز میشه و به نسبت فشار پدال، هوا میره تو موتور
ECU هم بر اساس همین مقدار هوا، سوخت رو تنظیم می‌کنه
حالا اگه دریچه گاز کثیف باشه یا درست کار نکنه، هوایی که باید بره تو موتور، یا کمتر میره یا نا‌منظم
نتیجه‌اش اینه که ماشین شروع می‌کنه به ریپ زدن
مخصوصاً توی حالت درجا یا وقتی آروم گاز میدی بیشتر حس میشه
خیلی وقتا فقط با یه تمیزکاری درست‌حسابی دریچه گاز، مشکل ریپ کامل برطرف میشه.

مشکل در کامپیوتر (ECU)

ECU اطلاعات رو از همه سنسورا می‌گیره و تصمیم می‌گیره که چه مقدار سوخت و هوا قاطی بشه و جرقه کی زده بشه
اگه ECU قاطی کنه یا سیم‌کشی جایی قطعی یا اتصالی داشته باشه، دستورهای درست به موتور نمیرسه
این می‌تونه باعث بشه شمع‌ها دیر جرقه بزنن، سوخت کم یا زیاد بیاد یا حتی یه سیلندر کامل از مدار بیفته
در نتیجه ماشین ریپ می‌زنه، گاهی حتی چراغ چک هم روشن نمیشه و پیدا کردنش خیلی اذیت‌کننده‌ست.

هوا کشیدن از منیفولد یا شیلنگ‌ها

اگه یه ترک ریز روی منیفولد باشه یا یکی از شیلنگ‌ها نشتی بده، هوا بدون حساب و کتاب وارد موتور میشه
ECU چون خبر نداره، فکر می‌کنه هوای کمتری وارد شده و سوخت رو کمتر میده
در نتیجه مخلوط سوخت و هوا اشتباه میشه، موتور بد کار می‌کنه و ماشین ریپ می‌زنه.

علت ریپ زدن خودرو در دنده یک

برای پیدا کردن علت ریپ زدن ماشین در دنده 1، قبل از هر چیز باید سیستم جرقه‌زنی و برق‌رسانی موتور رو بررسی کرد
شمع خراب یا کثیف، وایرهای فرسوده، کوئل ضعیف یا سوخته و حتی تنظیم نبودن فیلر شمع می‌تونن دلیل اصلی باشن
این مشکل بیشتر تو دنده‌های سنگین خودش رو نشون میده، چون موتور فشار بیشتری رو تحمل می‌کنه
ریپ زدن موقع شتاب گرفتن هم دقیقاً به همین دلایل اتفاق می‌افته.

علت ریپ زدن ماشین در دور موتور پایین

برای پیدا کردن علت ریپ زدن ماشین در دور موتور پایین، دوباره باید اول به سراغ همون شمع‌ها، وایرها و کوئل بری
برق‌دزدی توی وایر یا تنظیم نبودن فیلر شمع باعث میشه جرقه درست شکل نگیره و موتور لرزش پیدا کنه
خیلی وقت‌ها با یه تمیزکاری ساده سر شمع یا تعویض وایر میشه مشکل رو حل کرد.

علت ریپ زدن ماشین در حالت درجا

علت ریپ زدن ماشین در حالت درجا، یکی از دلایل خیلی شایع، خرابی استپر موتور یا نشتی توی مسیر مکش هواست
استپر وظیفه داره وقتی پات روی گاز نیست، میزان هوای ورودی رو تنظیم کنه
اگه درست کار نکنه یا کثیف باشه، هوا درست نمیاد تو موتور و احتراق درست انجام نمیشه
نشتی از شیلنگ‌ها یا منیفولد هم همین مشکل رو به وجود میاره
در کنار اینا، شمع کثیف، وایر ضعیف یا تنظیم نبودن فیلر هم می‌تونه نقش داشته باشه.

علت ریپ زدن خودرو در حرکت

برای پیدا کردن علت ریپ زدن خودرو در حرکت، احتمالاً باید سراغ سیستم سوخت‌رسانی بری
پمپ بنزین ضعیف، گرفتگی صافی بنزین یا کثیف بودن مسیر سوخت می‌تونه دلیلش باشه
همینطور انژکتورهای کثیف یا خراب، یا حتی مشکل توی سیم‌کشی و سوکت‌های پمپ و انژکتور (مثلاً سولفاته شدن) باعث میشن سوخت درست نرسه.
گرد شدن الکترود شمع‌ها، تنظیم نبودن فیلر شمع، ساییدگی بادامک‌های سوپاپ، به‌هم خوردن تایم موتور، خرابی سنسور اکسیژن یا کثیفی مپ سنسور و سنسور دور موتور هم می‌تونن باعث بشن ماشین حین حرکت دل بزنه و درست شتاب نگیره.

علت ریپ زدن ماشین اول صبح

علت ریپ زدن ماشین اول صبح معمولاً به خاطر کثیفی سر شمع‌ها یا نفوذ رطوبت و روغن داخل سیلندر اتفاق می‌افته
اگه واشر سرسیلندر ایراد پیدا کرده باشه، رطوبت تو طول شب به محفظه احتراق راه پیدا می‌کنه و صبح که استارت می‌زنی، موتور یه مدت نامنظم کار می‌کنه.
برای رفع این مشکل معمولاً باید واشر سرسیلندر عوض بشه
اگه دلیلش نفوذ روغن باشه هم باید سرویس سرسیلندر و تعویض رینگ پیستون انجام بشه تا موتور دوباره مثل حالت عادی کار کنه
این دسته از ایرادها معمولاً جزو دردسرسازترین و پرهزینه‌ترین علت‌های ریپ زدن هستن.

علت ریپ زدن ماشین در سربالایی

وقتی تو سربالایی هستی، موتور فشار بیشتری رو تحمل می‌کنه و همون ضعف‌های ریز خودش رو نشون میده
علت ریپ زدن ماشین در سربالایی می‌تونن اینا باشن:
تایم نبودن موتور
خرابی وایر شمع
کثیفی یا خرابی شمع‌ها
خرابی سوپاپ و باز موندنش که باعث میشه اون سیلندر از مدار خارج بشه
کثیف شدن صافی بنزین یا ضعیف شدن پمپ بنزین.

علت ریپ زدن ماشین دوگانه‌سوز روی گاز

وقتی ماشین رو روی حالت گاز می‌ذاری و موتور شروع می‌کنه به بد کار کردن، اول باید به سیستم جرقه‌زنی شک کنی
شمع‌ها و وایرها رو بررسی کن و مطمئن شو فیلر شمع‌ها درست تنظیم شده، بعدش باید مسیر گاز رو چک کنی.
کثیفی توی ورودی و خروجی گاز یا آب رادیاتور به رگلاتور، و همینطور کثیف بودن سوزن انژکتورهای گاز از دلایل اصلی ریپ زدن ماشین در حالت گاز هستن.

چادر زدن حواله داران فردا موتور جلوی درب کارخانه!!!

از کجا بفهمیم لنت ترمز تمام شده؟

اول از همه اگه خواستی خودت یه نگاه بندازی به لنت، می‌تونی از بین شکافای رینگ بهش نگاه کنی
اگه چیزی از لنت دیده شد باید حداقل ۴ میلی‌متر ضخامت داشته باشه
در کل وقتی ضخامت لنت به حدود ۲۰٪ مقدار اولیش رسید، وقتشه عوض بشه.
یه نکته دیگه هم اینه که تاریخ تولید و انقضای لنت روی جعبه نوشته، حواست باشه لنت خیلی قدیمی هم کیفیتش پایین میاد حتی اگه استفاده نشده باشه
بریم سراغ بررسی علائم تمام شدن لنت ترمز که ممکنه براتون رخ بده.

صدای سوت لنت

اگه موقع رانندگی یه صدای سوت کشیدن ریز و اعصاب‌خوردکن شنیدی، خیلی وقتا دلیلش لنت ترمزه
این صدا کاملا مشخصه و معمولا وقتی لنت داره تموم میشه این صدا شروع میشه.
البته بعضی وقتا گرد و خاک یا رطوبت هم باعث میشه لنت صدا بده، ولی اگه صداش ادامه‌دار بود، دیگه شک نکن باید بری سراغ تعویض.

صدای خرخر لنت

اگه موقع ترمز کردن صدای خرخر یا ساییده شدن آهن به گوشت خورد، این یعنی لنت تقریبا دیگه هیچی ازش نمونده و اون قسمت فلزی بالای لنت داره به دیسک می‌خوره
اگه همینجوری ادامه بدی، دیسکت هم خراب میشه و هزینه‌ات چند برابر میشه.
این مرحله اصلا شوخی‌بردار نیست، اگه به این صدا رسیدی، مستقیم برو تعمیرگاه چون ممکنه ترمزا خیلی ضعیف عمل کنن و جون خودت هم در خطر بیفته.

چراغ هشدار لنت

ماشینای جدیدتر یه سنسور دارن که وقتی لنت تموم بشه، پشت آمپر یه چراغ کوچیک روشن میشه و بهت میگه وقت تعویضه.
اگه چراغ روشن شد، بعضیا فکر می‌کنن با یه ریست یا قطع کردن فیوز درست میشه
ولی این فقط پاک کردن صورت مسئله‌ست، مشکل اصلی لنت هست و باید عوض بشه.

روشن شدن چراغ روغن ترمز

اگه یه روز دیدی چراغ روغن ترمز روشن شد، همیشه معنیش این نیست که حتما مخزن روغن خالی شده
خیلی وقتا وقتی لنتا نازک میشن، سطح روغن هم میاد پایین و این چراغو روشن می‌کنه.
خیلی‌ها اشتباه می‌کنن فقط روغن می‌ریزن تو مخزن که چراغ خاموش بشه، ولی اگه دلیلش لنت باشه، بازم چراغ بعد یه مدت روشن میشه، پس اول لنتا رو چک کن.

لرزش پدال ترمز

وقتی ترمز می‌گیری و پات روی پدال شروع به لرزیدن کرد، یعنی یه جای کار میلنگه
معمولا یا لنتا دیگه کارایی ندارن یا دیسک تاب برداشته، لرزش یعنی اصطکاک درست شکل نمی‌گیره
لرزش پدال فقط از لنت نیست، بالانس چرخ یا تاب داشتن دیسک هم مقصر می‌تونه باشه، پس بهتره بدی مکانیک یه نگاه کامل بندازه.

شل بودن یا حساسیت زیاد پدال ترمز

اگه پدال خیلی راحت میره پایین و حس می‌کنی شل شده، یا برعکس خیلی زود و حساس می‌گیره، این هم یه هشدار جدیه
یا سیستم هیدرولیک مشکل داره یا لنتا خراب شدن، بعضی وقتا هم به خاطر رطوبت یا خرابی دیسک این حالت پیش میاد
این مشکل رو اصلا پشت گوش ننداز، چون مستقیم با جونت بازی می‌کنه، اولین نشونه رو دیدی، سریع برو سرویس.

تاخیر در ترمز گرفتن

یکی از واضح‌ترین نشونه‌ها اینه که پاتو می‌ذاری رو ترمز ولی ماشین دیرتر از حد معمول وایمیسته، این یعنی لنتا دیگه قدرتشو از دست دادن و نمی‌تونن درست نگه دارن.
بعضی وقتا هم تایرای صاف یا روغن ترمز بی‌کیفیت باعث این تاخیر میشه، ولی بیشترین مقصر همون لنتاست.

کشیده شدن ماشین موقع ترمز

اگه وقتی ترمز می‌گیری حس کردی ماشین به یه طرف می‌کشه و کنترل از دستت در میره، یکی از دلایلش می‌تونه لنت باشه
مثلا یکی بیشتر ساییده شده باشه و اون یکی کمتر، اینجوری ترمز نامتعادل میشه.
این مشکل فقط از لنت نیست، گاهی هم جلوبندی مشکل داره یا باد تایرا درست تنظیم نیست
پس قبل اینکه مستقیم بری سراغ تعویض لنت، بذار یه مکانیک درست‌حسابی بررسی کنه.

درست نگرفتن ترمز

وقتی لنتا سالم باشن، پاتو می‌ذاری رو ترمز و ماشین می‌ایسته، اما اگه دیدی ماشین دیر وایمیسته یا درست توقف نمی‌کنه، یعنی وقتشه لنتارو عوض کنی
حتی اگه فقط یکی‌شون خراب بود، بهتره همه رو با هم عوض کنی تا ترمزت یکدست کار کنه
خیلیا اشتباه می‌کنن فقط همون لنت خرابو عوض می‌کنن، ولی اینجوری دو تا لنت با ساییدگی متفاوت کنار هم کار می‌کنن و دوباره مشکل درست میشه.

چرب شدن لنت ترمز

لنت وقتی چرب بشه عملا دیگه کار نمی‌کنه، چون اصطکاکشو از دست میده
علائمشم واضحه: ماشین خوب ترمز نمی‌گیره، دود درمیاد، بوی بد بلند میشه، راهش هم شستشو با حلاله.
خیلی وقتا چرب شدن لنت به خاطر نشتی روغن ترمز یا گریس زدن بی‌جا موقع تعمیراته، پس قبل از اینکه لنت جدید بندازی، علت اصلی چرب شدن رو پیدا کن.

زمان تعویض لنت ترمز

ترمز از لنت و دیسک تشکیل شده، وقتی ترمز می‌گیری، لنت به دیسک فشار میاره و همین اصطکاک باعث وایستادن ماشین میشه
حالا هرچی بیشتر ترمز بگیری، لنتا زودتر ساییده میشن
زمان تعویض لنت ترمز به طور معمول لنت جلو بین ۱۰ تا ۳۰ هزار کیلومتر عمر می‌کنه، لنت عقب تا ۷۰ هزار کیلومتر، و دیسک هم معمولا بین ۷۰ تا ۱۲۰ هزار کیلومتر باید تعویض بشه
بهتره هر ۱۰ تا ۱۲ ماه یه بار هم کل سیستم رو چک کنی تا خیالت راحت باشه.

رانندگی توی شهر با ترمزای پی‌درپی، ترمز ناگهانی یا بار اضافه زودتر لنتو تموم می‌کنه
اگه تازه لنت عوض کردی، تو روزای اول زیاد پاتو رو ترمز نذار تا لنتا و دیسک درست جا بیفتن
اگه دیدی یه لنت بیشتر ساییده شده، احتمالا کالیپر مشکل داره و باید مکانیک بررسیش کنه.

زیاد استارت خوردن ماشین

معمولا زیاد استارت خوردن ماشین به چندتا دلیل اصلی برمی‌گرده
هرکدوم رو جدا توضیح میدم که هم قطعه رو بشناسی هم بفهمی چرا باعث این مشکل میشه.

پمپ بنزین ضعیف یا خراب

پمپ بنزین داخل باک قرار داره و با یک موتور برقی کار می‌کنه
این قطعه وظیفه داره بنزین رو با فشار مشخص بفرسته سمت ریل سوخت و انژکتورها
وقتی پمپ ضعیف میشه یا نیم‌سوز میشه، فشارش کم میشه
یعنی بنزین رو با تأخیر و مقدار کمتر میفرسته
وقتی سوخت کم برسه، موتور دیر روشن میشه و مجبوری بیشتر استارت بزنی.

رگلاتور بنزین یا فشارشکن خراب

رگلاتور روی ریل سوخت قرار داره و کارش اینه که فشار بنزین رو همیشه ثابت نگه داره
مثلا وقتی گاز میدی و بنزین بیشتری می‌خواد، این قطعه اجازه میده سوخت بیشتر برسه
وقتی هم که اضافه بیاد، بنزین رو برمی‌گردونه به باک
اگه دیافراگم یا فنر داخل رگلاتور خراب بشه، فشار ثابت نمی‌مونه
یعنی فشار خیلی کم میشه و موقع استارت زدن سوخت کافی نمیرسه
اینجوری ECU فکر می‌کنه همه‌چی درسته ولی در واقع بنزین کافی به سیلندرها نمیرسه و ماشین بعد چندبار استارت زدن تازه روشن میشه.

انژکتورهای کثیف یا چکه‌کننده

انژکتور مثل یک نازل عمل می‌کنه که باید بنزین رو خیلی ریز و پودری داخل مانیفولد یا سیلندر بپاشه تا خوب با هوا قاطی بشه.
وقتی انژکتور کثیف میشه (به خاطر بنزین بی‌کیفیت)، پاشش ناقص میشه
یعنی به جای پودر، خطی یا قطره‌ای سوخت میده
همین باعث میشه مخلوط سوخت و هوا درست شکل نگیره و موتور دیر روشن بشه.
وقتی انژکتور چکه کنه، بعد از خاموش کردن موتور، سوخت اضافی وارد سیلندر میشه و محفظه احتراق پر از بنزین میشه
این حالت موتور رو خفه می‌کنه و دفعه بعد که استارت میزنی، باید چند بار بچرخه تا اضافیش بسوزه و موتور روشن بشه
در هر دو حالت باعث زیاد استارت خوردن ماشین میشه.

سنسور دور موتور (سنسور CKP)

سنسور دور موتور روی میل‌لنگ یا فلایویل قرار میگیره و پالس میده تا ECU بفهمه میل‌لنگ کجاست و با چه سرعتی می‌چرخه
بدون این اطلاعات، ECU نمیتونه زمان درست جرقه زدن شمع‌ها و پاشش سوخت توسط انژکتورها رو تنظیم کنه.
اگه این سنسور ضعیف بشه، سیمش قطعی داشته باشه یا جرم بگیره، پالس درست ارسال نمیکنه
ECU هم گیج میشه و یا جرقه دیر میزنه یا اصلا نمی‌زنه
برای همین موتور یا اصلاً روشن نمیشه یا بعد چندبار استارت زدن و بالا پایین شدن میل‌لنگ تازه سیگنال درست میاد و ماشین روشن میشه.

شمع یا وایر خراب

شمع کارش جرقه زدن به مخلوط سوخت و هواست تا انفجار انجام بشه
وایر هم کابل‌هاییه که برق فشار قوی رو از کوئل می‌گیره و به شمع می‌رسونه.
وقتی شمع فرسوده یا جرم‌گرفته باشه یا یا وایر نشتی پیدا کنه، جرقه ضعیف یا نامنظم زده میشه
همین باعث میشه مخلوط سوخت و هوا درست نسوزه و موتور به سختی روشن بشه
این باعث میشه موتور دیر استارت می‌خوره.

کوئل ضعیف یا خراب

کوئل در واقع مثل ترانس برق عمل می‌کنه؛ ولتاژ ۱۲ ولت باتری رو چند هزار ولت می‌کنه تا شمع بتونه جرقه بزنه
اگه کوئل نیم‌سوز بشه یا خراب بشه، ولتاژ کافی تولید نمی‌کنه.
وقتی جرقه شمع ضعیف باشه، مخلوط بنزین و هوا خوب شعله‌ور نمیشه
این موضوع مخصوصا موقع استارت سرد خیلی به چشم میاد، چون موتور به جرقه قوی‌تر نیاز داره
در نتیجه ماشین دیر روشن میشه و باید چندبار بزنی تا بالاخره بگیره.

سنسور مپ

سنسور MAP (روی منیفولد هوا) و سنسور MAF (روی مسیر ورودی هوا) هر دو برای اندازه‌گیری میزان هوای ورودی هستن
ECU با استفاده از اطلاعات این سنسورها تصمیم می‌گیره چه مقدار بنزین بپاشه تا مخلوط درست شکل بگیره.
وقتی یکی از این سنسورها خراب بشه یا اشتباه عدد بده، ECU درخواست بنزین رو اشتباه بفرسته
اگر بنزین کم برسه موتور روشن نمیشه، اگه زیاد برسه موتور خفه میشه
در هر دو حالت ماشین دیر روشن میشه و باید چندبار استارت بخوره تا مخلوط تنظیم بشه.

باتری ضعیف

باتری مثل قلب برقی ماشینه؛ هم وظیفه داره استارت رو بچرخونه، هم برق اولیه برای سیستم جرقه‌زنی و ECU رو تامین کنه.
وقتی باتری ضعیف میشه، استارت زور نداره و ولتاژ افت می‌کنه
این باعث میشه موتور به کندی بچرخه و سیستم جرقه هم درست کار نکنه
در نتیجه ماشین یا اصلا روشن نمیشه یا بعد از چندبار استارت روشن میشه.

استارت ضعیف

موتور استارت با کمک باتری، میل‌لنگ رو می‌چرخونه تا موتور روشن بشه، داخل استارت ذغال‌ها و سلونوئید نقش اصلی رو دارن.
وقتی ذغال‌ها ساییده بشن یا سلونوئید درست کار نکنه، استارت با زور کمتری میل‌لنگ رو می‌چرخونه
یعنی موتور به اندازه کافی دور نمی‌گیره که انفجار سوخت انجام بشه
برای همین چندبار باید استارت بزنی تا بالاخره روشن بشه.

فشار کمپرس پایین

کمپرس یعنی مخلوط هوا و سوخت داخل سیلندر تحت فشار جمع بشه تا وقتی جرقه خورد، انفجار قوی رخ بده.
اگه رینگ پیستون ساییده بشه، یا جداره سیلندر خط بیفته، یا سوپاپ‌ها خوب آب‌بندی نشن، فشار تراکم کم میشه
وقتی کمپرس ضعیفه، حتی اگه بنزین و جرقه هم درست باشن، انفجار ناقصه
نتیجه‌اش زیاد استارت خوردن ماشین، دیر روشن شدن موتور، کاهش شتاب و حتی بد کار کردن ماشین بعد از روشن شدنه.

علت نشت آب زیر پای شاگرد

سلام من دلایل اصلی نشت آب زیر پای شاگرد رو اینجا براتون مینویسم.

رادیاتور بخاری

یکی از شایع‌ترین دلیل‌ها خرابی رادیاتور بخاریه
وقتی رادیاتور بخاری سوراخ یا نشتی پیدا کنه، مایع خنک‌کننده موتور مستقیم از زیر داشبورد میاد بیرون و باعث میشه زیر پای شاگرد خیس بشه
خیلی وقتا همراه با بوی ضدیخ هم هست که نشونه واضحه.
وقتی رادیاتور بخاری نشتی داشته باشه، آب یا ضدیخ میاد زیر داشبورد و بوی ضدیخ هم توی کابین پخش میشه
معمولا شیشه‌ها هم سریع بخار می‌گیرن، اگه دست بزنی به آب ریخته شده، لیز و سبز یا نارنجیه (همون ضدیخ).

شلنگ بخاری

گاهی شلنگ‌های بخاری که به رادیاتور بخاری وصلن از جاشون در میان
اینجوری آب یا ضدیخ می‌ریزه داخل کابین و دقیقا همونجا زیر پای شاگرد جمع میشه.

لوله تخلیه آب کولر

گرفتگی لوله تخلیه آب کولر هم می‌تونه باعث بشه آب به جای بیرون رفتن، وارد کابین بشه
معمولا تابستونا و موقع استفاده زیاد از کولر، این اتفاق میفته و نتیجه‌ش همون خیس شدن زیر پای شاگرده.
آبی هم که میریزه، شفاف و خنکه (نه بوی ضدیخ میده، نه رنگی داره).

نشتی دور شیشه جلو

در بعضی مواقع هم نشتی دور شیشه جلو یا درزگیری ضعیف بدنه باعث میشه آب بارون یا حتی کارواش از همونجا بیاد داخل و دقیقا از زیر داشبورد بریزه
نشونه‌ش اینه که فقط وقتی بارون میاد یا ماشینو می‌شوری، زیر پای شاگرد خیس میشه.
این مشکل هم جزو علت نشت آب زیر پای شاگرد حساب میشه و همون قسمت رو خیس می‌کنه.

علت جوش آوردن ماشین

علت جوش آوردن ماشین اینه که سیستم خنک‌کننده درست کارشو انجام نمیده و موتور بیش از حد داغ کرده
حالا این مشکل می‌تونه دلایل مختلفی داشته باشه.

کمبود آب

وقتی موتور کار می‌کنه داغ میشه و آب حرارتشو می‌گیره، بعد میره تو رادیاتور تا خنک بشه
اگه سطح آب کم باشه، آب نمی‌تونه گرما رو خوب از موتور بگیره و سریع موتور داغ می‌کنه
بعد آمپر بالا میره و ماشین جوش میاره، مخصوصاً وقتی هوا گرمه یا ماشین در حال حرکت نباشه.

خرابی رادیاتور

وقتی آب داغ از رادیاتور رد میشه با باد خنک میشه
اگه رادیاتور گرفته باشه، پره‌هاش خم شده باشه و درست کار نکنه، آب رو خوب خنک نمیکنه
در نتیجه موتور داغ می‌کنه و آمپر بالا میره، حتی اگه آب داشته باشی، رادیاتور خراب عملاً کاری ازش برنمیاد.

خرابی فن رادیاتور

فن وظیفه داره وقتی ماشین ایستاده یا کند حرکت می‌کنه هوا رو از رادیاتور رد کنه تا آب خنک بشه
اگه فن خراب باشه، نیم‌سوز باشه یا سیم‌کشی/رله‌اش مشکل داشته باشه، به رادیاتور باد نمیزنه و آب داغ می‌مونه
این باعث میشه تو ترافیک یا وقتی ماشین درجا کار می‌کنه، سریع جوش بیاره.

گرفتگی مسیر آب

آب موتور از پمپ آب، بلوک، سرسیلندر، شیلنگ‌ها و رادیاتور رد میشه
اگه مسیرش با رسوب، زنگ‌زدگی، شیلنگ تاخورده یا هرچی بسته باشه، آب درست نمی‌چرخه و بعضی قسمت‌های موتور بیش از حد داغ میشن
حتی اگه آب کافی داشته باشی و راه بسته باشه، ماشین جوش میاره.

خرابی ترموستات

ترموستات وقتی آب داغ شد مسیر رو به رادیاتور باز می‌کنه تا بره و خنک بشه
اگه گیر کنه و بسته بمونه، آب تو موتور می‌چرخه و نمیره سمت رادیاتور، پس دما میره بالا و ماشین جوش میاره
حتی نیمه‌باز بودنش هم باعث میشه آب کم جریان داشته باشه و موتور سریع‌تر داغ کنه، مخصوصاً تو سربالایی یا ترافیک.

خرابی واتر پمپ

واتر پمپ وظیفه داره آب و ضدیخ رو توی موتور بچرخونه تا همه جا خوب خنک بشه
اگه واتر پمپ خراب باشه یا پروانه‌ش شکسته باشه، آب نمی‌چرخه و بعضی قسمت‌های موتور داغ می‌مونه
حتی اگه آب کافی داشته باشی، بدون واتر پمپ ماشین سریع جوش میاره
مخصوصاً وقتی زیر فشار باشه مثل سربالایی یا ترافیک.

نشتی در سیستم خنک‌کننده

سیستم خنک‌کننده شامل شیلنگ‌ها، بست‌ها، رادیاتور و مخزن انبساطه
اگه هر جا نشتی پیدا کنه، آب کم میشه و موتور نمی‌تونه خنک بشه
بعضی وقت‌ها فقط یه نشتی کوچیکه، ولی کم‌کم سطح آب پایین میاد و باعث میشه ماشین جوش بیاره.

هواگیری نشدن رادیاتور

هوا مثل یه مانع می‌مونه و باعث میشه بعضی جاها آب نچرخه
حتی اگه همه چیز سالم باشه، موتور داغ می‌کنه و آمپر بالا میره، مخصوصاً بعد از تعویض آب رادیاتور، باید حتماً هواگیری کنی.

کثیف بودن رادیاتور

رادیاتور اگه پر از گرد و خاک و کثیفی باشه هوا نمی‌تونه از بین پره‌ها درست عبور کنه و آب توش خوب خنک نمیشه
حتی وقتی فن روشنه، باز هم راندمان پایین میاد و موتور داغ می‌کنه، مخصوصاً تو تابستون یا وقتی ماشین ایستاده باشه.

شرایط رانندگی (ترافیک، سربالایی، دنده سنگین، گرمای شدید)

وقتی یه مدت طولانی تو ترافیک هستی باد خوب به رادیاتور نمیرسه
تو سربالایی یا با دنده سنگین، به موتور فشار بیشتری میاد و حرارت بیشتری تولید می‌کنه
تو گرمای شدید هم هوا خودش داغه و رادیاتور سخت‌تر خنک می‌کنه
همه این شرایط باعث میشه آمپر بالا بره و ماشین جوش بیاره، حتی اگه سیستم خنک‌کننده سالم باشه.

وقتی ماشین جوش آورد چکار کنیم؟

حالا اگه ماشین جوش آورد باید چه کارهایی رو انجام بدیم و چه کارهایی رو نباید انجام ندیم؟

ماشین رو خاموش نکن

خیلی‌ها فکر می‌کنن وقتی ماشین جوش آورد باید سریع خاموشش کنن، ولی این کار می‌تونه خیلی خطرناک باشه
وقتی موتور خیلی داغه و ماشین خاموش میشه، رینگ و پیستون داخل سیلندر تو یه جای ثابت می‌مونن
رینگ‌ها ممکنه بچسبن به شیار سیلندر و موتور قفل کنه، این یعنی یه خرابی خیلی گرون و دردسرساز.

حالا اگه دیدی مایع خنک‌کننده از زیر موتور داره میریزه یا بخار از زیر کاپوت خارج میشه، اون موقع می‌تونی موتور رو خاموش کنی
ولی سوییچ رو روی حالت ON بذار تا فن رادیاتور هنوز کار کنه و موتور خنک بشه.

در رادیاتور رو باز نکن

این یکی خیلی مهمه، وقتی موتور جوش آورده، آب و ضدیخ توی رادیاتور تحت فشار و خیلی داغه
اگه در رادیاتور رو باز کنی، آب داغ می‌پاشه بیرون و ممکنه سوختگی شدید یا آسیب جدی ببینی
حتی خسارت مالی قابل جبران باشه، سوختگی و آسیب جسمی راحت جبران نمیشه
پس هیچ وقت در رادیاتور رو وقتی آمپر بالا رفته باز نکن.

روی موتور آب نریز

ممکنه وسوسه بشی که آب روی موتور بریزی تا سریع خنک بشه، ولی این کار خطرناکه
تغییر ناگهانی دما باعث ترک خوردن قطعات داخلی میشه و مشکل خیلی بزرگ‌تری درست می‌کنه.

کاپوت رو باز کن

باز کردن کاپوت باعث میشه هوای بیشتری وارد محفظه موتور بشه و دما کمی پایین بیاد.

روی دیواره‌های رادیاتور آب بریز

نه روی موتور، فقط روی دیواره‌های بیرونی رادیاتور، این کمک می‌کنه رادیاتور سریع‌تر خنک بشه و آب داخلش آمپر رو پایین بیاره.

بخاری ماشین رو روشن کن

بخاری رو روی آخرین درجه بذار، این کار مثل یه رادیاتور اضافه عمل می‌کنه و مقدار زیادی از حرارت موتور رو می‌گیره
مراقب باش کولر روشن نباشه، چون فشار بیشتری به موتور وارد می‌کنه و دما رو بیشتر بالا می‌بره.

مقایسه انواع مدل های دنا

مدل‌های ساده دنا (معمولی و پلاس ساده) موتور EF7 دارن؛ ضعیف‌ترین دناهای بازار میشن.
دنا توربو دستی‌ها جوندارترن، موقع سبقت گرفتن خوب عمل می‌کنن.
دنا اتومات‌ها برای داخل شهر و ترافیک راحت‌ترن.
دنا EF7P نسل جدید EF7 حساب میشه، نرمی و مصرف بهتری داره، ولی روی کاغذ قدرت هیچ فرقی نکرده.
دنا لوآپشن بورسی واقعاً لختش کردن و امکاناتش از همه کمتره!
دنا جوانان قوی‌ترین و جدیدترین دنائه، با موتور ۱۶۰ اسبی توربو و امکانات بهتر.

دنا معمولی

دنا معمولی اولین مدل دنا با موتور و گیربکس معروف EF7

• ۱.۷ لیتری ۴ سیلندر تنفس طبیعی
• ۱۱۳ اسب بخار قدرت
• ۱۵۵ نیوتن‌متر گشتاوره
• شتاب صفر تا صد حدود ۱۳.۵ ثانیه
• حداکثر سرعتش ۱۹۰ کیلومتره.

دنا پلاس ساده

دنا پلاس ساده هم همون موتور EF7 رو داره

• حجم: ۱.۷ لیتر
• قدرت: ۱۱۳ اسب بخار
• گشتاور: ۱۵۵ نیوتن‌متر
• گیربکس: دستی ۵ سرعته
• شتاب صفر تا صدش حدود ۱۲ ثانیه (یه کم بهتر از دنا معمولی)
• نهایت سرعت حدود ۱۹۰ کیلومتر.

دنا پلاس توربو دستی

همون دنا پلاسه، اما زیر کاپوتش یه قلب قدرتمندتر کار می‌کنه، موتور EF7 معروف، اینجا با توربوشارژر تقویت شده و حسابی جون گرفته:

• حجم: ۱.۷ لیتر (۱۶۴۵ سی‌سی)
• قدرت: ۱۵۰ اسب بخار (۳۷ اسب بیشتر از دنا معمولی)
• گشتاور: ۲۱۵ نیوتن‌متر (خیلی پرتر و قوی‌تر تو دنده‌ها حس می‌شه)
• گیربکس: دستی ۵ سرعته
• شتاب ۰ تا ۱۰۰: حدود ۱۰ ثانیه (۲ ثانیه سریع‌تر از دنا پلاس ساده)
• مصرف ترکیبی: حدود ۷.۴ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر

دنا پلاس توربو ۶ دنده دستی

دنا پلاس توربو ۶ دنده دستی از نظر موتور، همون پیشرانه‌ی EF7 توربوشارژ قبلی اینجا هم حضور داره:

• حجم: ۱.۷ لیتر
• قدرت: ۱۵۰ اسب بخار
• گشتاور: ۲۱۵ نیوتن‌متر
• شتاب صفر تا صد: حدود ۱۰ ثانیه
• حداکثر سرعت: نزدیک به ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت
• مصرف ترکیبی: حدود ۷.۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر

اصلی‌ترین فرقش گیربکسه که ۶ سرعته هستش
باعث میشه توی شتاب گرفتن و سبقت، ماشین نرم‌تر و روان‌تر دنده عوض کنه
توی سرعت‌های بالا موتور کمتر زور بزنه، دور موتور پایین‌تر باشه
پس مصرف سوخت کمتر میشه و صدای موتور هم کمتر میاد داخل کابین.

دنا پلاس توربو اتوماتیک

زیر کاپوت دنا پلاس توربو اتوماتیک خبری از موتور جدید نیست؛ همون EF7 توربوشارژ معروفه که روی نسخه دستی هم بود:

• حجم: ۱.۷ لیتر
• قدرت: ۱۵۰ اسب بخار
• گشتاور: ۲۱۵ نیوتن‌متر
• مصرف ترکیبی: حدود ۷.۹ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر (نیم لیتر بیشتر از نسخه دستی)
• شتاب صفر تا صد: حدود ۱۰.۵ ثانیه (کمی کندتر از دستی به خاطر وزن بیشتر و مبدل گشتاور)

اما فرق اصلی تو گیربکس ۶ سرعته اتوماتیکه، این جعبه‌دنده ساخت شرکت چینی DAE هست.

دنا پلاس توربو اتوماتیک آپشنال

دنا پلاس توربو اتوماتیک آپشنال از نظر موتور و گیربکس هیچ فرقی با نسخه اتوماتیک نداره
چیزی که این تیپ رو خاص می‌کنه، آپشن‌هاشه

• سیستم کنترل پایداری (ESP) و کنترل کشش (TCS):
• سیستم کمکی شروع حرکت در سربالایی (HSA):
• سیستم پایش فشار باد تایرها (TPMS)
• غربیلک فرمان D شکل (دی‌کات)
• آینه وسط الکتروکرومیک
• سیستم ورود بدون کلید + استارت دکمه‌ای

دنا پلاس 6 دنده ef7p

مدل بعدی دنا پلاس 6 دنده ef7p، که قلب تپنده‌ی این ماشین موتور EF7P هستش، این موتور همون EF7 معروفه ولی ایران‌خودرو یه سری تغییرات روش داده:

• سیستم زمان‌بندی متغیر سوپاپ‌ها دیگه فقط روی هوا نیست، روی سوپاپ‌های دود هم اضافه شده. یعنی تنفس موتور هوشمندتر شده.
• طراحی سرسیلندر، میل‌لنگ، پیستون‌ها و شاتون‌ها بازطراحی شده تا اصطکاک کمتر بشه و موتور نرم‌تر کار کنه.
• سیستم احتراق بهتر شده و مصرف سوخت پایین‌تر اومده.

توان خروجی هنوز همون ۱۱۳ اسب بخار و ۱۵۵ نیوتن‌متر گشتاوره
شاید روی کاغذ تغییر خاصی نبینی، ولی توی رانندگی، نرمی و کشش موتور خیلی بهتر حس میشه.

دنا پلاس بورسی لوآپشن

تفاوت اصلی این نسخه با دنا پلاس‌های معمولی اقتصادی تر بودنش هستش.
مثل بقیه تیپ‌های دنا پلاس غیر توربو، این مدل هم از همون موتور EF7 تنفس طبیعی استفاده می‌کنه
گیربکسش هم دستی ۵ سرعته‌ست.

• به‌جای رینگ آلومینیومی، روش قالپاق پلاستیکی انداختن 🤦‍♂️
• ترمز عقب هم به جای دیسکی، کاسه‌ایه.
• خبری از سانروف هم نیست.

یعنی یه جورایی ساده‌ترین نسخه دنا پلاس رو دادن دست مردم؛ برای همینم بهش میگن لوآپشن.

دنا جوانان

دنا جوانان قوی‌ترین و جدیدترین دنائه، با موتور ۱۶۰ اسبی توربو و از نظر آپشن و امکانات هم نسبت به بقیه کامل‌تره.

• قدرت: ۱۶۰ اسب بخار
• گشتاور: ۲۴۰ نیوتن‌متر
• شتاب ۰ تا ۱۰۰: حدود ۹.۸ ثانیه
• گیربکس: ۶ سرعته اتوماتیک (همون گیربکس قبلی، ولی به خاطر موتور قوی‌تر، هماهنگی بهتری پیدا کرده)

یعنی نسبت به دنا پلاس توربو اتومات قبلی، حدود ۱۰ اسب بخار قوی‌تر و ۲۵ نیوتن‌متر گشتاور بیشتری داره.

جدول مقایسه انواع دنا

اگه بخوای مقایسه انواع دنا رو تو یه جدول ببینی و تو یه نگاه مقایسه کنی، داستان این شکلیه.

انواع تیپ های تارا

ببین، تارا همه تیپ‌هاش یه موتور مشترک دارن، موتور ۱.۶ لیتری TU5 پلاس با ۱۱۳ اسب‌بخار قدرت و ۱۴۴ نیوتن‌متر گشتاور
اصل تفاوت تیپ های تارا توی گیربکس و آپشن‌هاست.

تارا V1

اولین مدل تارا v1 هستش، گیربکس این مدل ۵ سرعته دستیه
بیشتر به درد کسی می‌خوره که می‌خواد یه مدل ارزون‌تر بخره و براش آپشن خیلی مهم نیست
امکانات پایه مثل دو ایربگ، کروز کنترل، کنترل پایداری، سنسور پارک عقب، نمایشگر لمسی و شیشه‌برقی داره
تولیدش تا سال ۱۴۰۲ بود و بعد کنار گذاشته شد.

تارا V1 پلاس

تارا V1 پلاس نسخه بهبود‌یافته V1 هستش و خب جایگزین V1 شد.
همچنان دنده‌ایه اما فرق اصلیش گیربکس ۶ سرعته دستیه که توی جاده نرم‌تره.
از نظر امکانات هم بهتر شده: دوربین عقب، سنسور نور و باران، چراغ خوشامد، شیشه‌بالابر روی رودری، موبایل‌باکس و چند تغییر ریز
خلاصه یکم بروزتر و جذاب‌تر شده.

تارا V2

تارا V2 نسخه اتوماتیک بود، موتور همون قبلیه اما با گیربکس ۶ سرعته اتومات DAE.
امکاناتش بیشتر از دنده‌ای‌ها بود: سانروف، رینگ آلیاژی، تریم چرمی، صندلی راننده برقی، ۴ ایربگ، ورود و استارت بدون کلید و ...
ولی مثل V1 در ۱۴۰۲ تولیدش متوقف شد و جاشو داد به V4.

تارا V4

تارا V4 جدیدترین و فول‌آپشن‌ترین تیپ تارا
با گیربکس اتومات ۶ سرعته مثل V2، اما ظاهر و آپشناش ارتقا پیدا کرده.
تغییرات: چراغ عقب جدید، آنتن کوسه‌ای، رودری جدید، گرمکن صندلی جلو، شیشه‌های دودی، آینه‌های تاشو برقی، سانروف، ۴ ایربگ، صندلی برقی جلو، رینگ ۱۶ اینچی و کلی امکانات دیگه.
اگه بخوای بهترین مدل رو بگیری این انتخابته.

کدام تیپ تارا بهتر است؟

بهتره نسخه‌های جدید یعنی تارا V1 پلاس و تارا V4 رو برای خرید انتخاب کنید.
اگه دنده ای میخواین بهترین تیپ تارا V1 پلاس 6 سرعته هستش
اگه هم اتومات میخواین بهترین تیپ تارا v4 میشه که فول‌آپشن‌ترین تیپ تارا هم هستش.

مشخصات فنی و امکانات انواع تارا

توی این جدول مشخصات انواع تارا و تفاوت تارا v1 و v1 پلاس و تفاوت تارا v2 و v4 رو کنار هم ببینید که فرقشون رو بهتر درک کنید.

آیا تارا دستی سانروف دارد؟

نه نسخه های دنده ای یعنی تارا v1 و v1 پلاس هیچ کدوم سانروف ندارن.

آیا تارا اتومات سانروف دارد؟

بله هر دو تا تیپ تارا v2 و v4 اتومات سانروف دارن.

فرق شاهین g با gl

سلام فرق شاهین g با gl فقط توی سانروف خلاصه میشه
یعنی شاهین g دنده ای سانروف داره، اما GL نداره، همین!
از نظر امکانات و آپشن‌های دیگه هیچ تفاوت خاصی بین این دو مدل نیست.
جدا از این دوتا مدل، سایپا نسخه‌های دیگه‌ای از شاهین هم زده که اتومات هستن:
مثل شاهین پلاس و شاهین CVT، اینجا تفاوت‌ها جالب‌تر میشه.

شاهین CVT

شاهین cvt به یک گیربکس اتوماتیک CVT مجهز شده
این نوع گیربکس بیشتر برای رانندگی نرم و مصرف سوخت کمتر خوبه
ولی اون شتاب‌گیری هیجانی که خیلی‌ها دوست دارن رو کمتر حس می‌کنید
موتور این مدل هم M15 توربوشارژه با قدرت حدود ۱۱۰ اسب بخار و گشتاور ۱۷۸ نیوتن متر
یعنی واسه رانندگی روزمره مناسبه، مخصوصاً توی شهر.

شاهین پلاس

اما شاهین پلاس، همون نسخه بهبود یافته‌ی CVT محسوب میشه
علاوه بر طراحی و آپشن‌های بهتر، موتور متفاوتی هم داره: موتور TU5 پلاس ۱۶ سوپاپ با قدرت ۱۱۱ اسب بخار و گشتاور ۱۵۰ نیوتن متر
شاید روی کاغذ تفاوت زیادی با موتور توربو نداشته باشه، ولی نکته مهم اینجاست که شاهین پلاس به گیربکس ۶ سرعته اتوماتیک AT مجهزه.
این گیربکس برخلاف CVT، شتاب اولیه بهتری میده و توی شرایط پرفشار مثل سبقت گرفتن یا حرکت توی سربالایی عملکرد مطمئن‌تری داره.
خلاصه رانندگی با پلاس حس بهتری به آدم میده و ماشین پرانرژی‌تر به نظر می‌رسه.

فرق شاهین جی با جی ال

در یک کلام: شاهین G و شاهین gl فرقشون فقط سانروفه.
شاهین CVT موتور توربو + گیربکس CVT (نرم، اقتصادی، مناسب شهر).
شاهین پلاس موتور TU5 پلاس + گیربکس ۶ سرعته AT (شتاب و رانندگی سرحال‌تر).

علت صدای کلاچ خودرو چیست؟

سیستم کلاچ وظیفه داره قدرت موتور رو به گیربکس برسونه یا قطع کنه
وقتی پدال کلاچ رو می‌گیری، دوشاخه کلاچ میاد جلو و بلبرینگ کلاچ رو فشار میده
بلبرینگ هم روی دیافراگم دیسک کلاچ فشار میاره و باعث میشه صفحه کلاچ از فلایویل جدا بشه
به این ترتیب، ارتباط موتور با گیربکس قطع میشه.
حالا اگه یکی از قطعات (بلبرینگ، دیسک و صفحه یا حتی دنده‌های گیربکس) درست کار نکنه یا ساییده باشه، همون لحظه که کلاچ درگیر یا آزاد میشه، صدای خرخر یا قیژ قیژ به گوش میرسه.

• کلاچ رو گرفتی صدا اومد → بلبرینگ کلاچ
• کلاچ رو ول کردی صدا اومد → بلبرینگ ته شافت (شافت ورودی گیربکس)
• همیشه صدا هست → دیسک و صفحه یا گیربکس
• موقع دنده عوض کردن صدا میاد → بلبرینگ‌های داخلی یا دنده‌های گیربکس.

چرا وقتی کلاچ رو میگیرم صدا میده؟

اینجا مقصر اصلی معمولاً بلبرینگ کلاچ هستش
وقتی گریس داخلش تموم بشه یا خشک بشه:
ساچمه‌ها به جای حرکت روان، فلز به فلز می‌چرخن.
همین باعث میشه صدای قیژ قیژ، خرخر یا حتی جیرجیر دربیاد.
هرچی بیشتر کلاچ رو نگه داری، فشار بیشتری به بلبرینگ میاد و صدا هم بیشتر میشه.
گاهی وقتا هم دوشاخه کلاچ که بلبرینگ رو هل میده لق میشه یا درست جا نمیفته صدا تشدید میشه.

چرا وقتی کلاچ رو ول میکنم صدا میده؟

تو این حالت معمولاً پای بلبرینگ ته شافت گیربکس وسطه.
وقتی کلاچ رو ول می‌کنی:
شافت ورودی گیربکس شروع به چرخیدن می‌کنه.
اگه این بلبرینگ خراب باشه، شافت درست هم‌مرکز با فلایویل نمی‌چرخه.
در نتیجه شافت گیربکس لق می‌زنه و صدای خرخر درمیاد
معمولاً همراه این صدا، یه لرزش جزئی تو گیربکس یا حتی روی دسته‌دنده هم حس میشه.

کلاچ همیشه صدا میده

اینجا داستان بزرگ‌تره و معمولاً یا دیسک و صفحه کلاچ مشکل دارن یا خود گیربکس
اگه صفحه کلاچ تاب برداشته باشه یا فنرهای وسط صفحه ضعیف شده باشن، تو هر شرایطی صدای خرخر میاد
اگه روغن گیربکس کم باشه یا دنده‌ها ساییده باشن، صدا حتی وقتی ماشین درجا کار می‌کنه هم شنیده میشه.

کلاچ گرفتم و دنده عوض می‌کنم صدا میاد

این حالت معمولاً به بلبرینگ‌ها یا دنده‌های داخل گیربکس مربوط میشه.
وقتی کلاچ می‌گیری اگه بلبرینگ‌ها یا دنده‌های داخل گیربکس ساییده باشن، موقع درگیر یا آزاد شدن صدای خرخر درمیاد.
اگه روغن گیربکس کم یا کثیف باشه، لغزش و اصطکاک زیاد میشه صدای خرخر تقویت میشه.

براتون همه نکات مهم درباره خالی شدن باتری ماشین رو نوشتم، امیدوارم به دردتون بخوره.

• سعی کردم بدون حرف اضافه و دقیق بنویسم

بازم اگه سوالی داشتین بپرسین توضیح میدم.

علت خوابیدن باتری ماشین

خب اول از همه چک کن ببین وسیله ای اضافه روشن نمونده؟ بعد بریم سراغ موارد بعدی.
وقتی ماشین رو خاموش میکنی حتی یه چراغ کوچیک هم نباید روشن باشه.

• چراغ داشبورد و سقف و صندوق عقب و …

خیلی وقتا همینا باعث میشن باتری توی چند ساعت یا یکی دو روز خالی بشه.

مصرف برق مخفی

این طبیعیه که وقتی ماشین خاموشه یه‌سری سیستم‌ها هنوز برق مصرف کنن.
مشکل وقتی پیش میاد که یکی از این سیستم‌ها خراب باشه یا درست نصب نشده باشه
پس فکر کن ببین جدیدا یه وسیله‌ی برقی اضافه نکردی که حتی موقع خاموش بودن، برق ‌بکشه؟ مثلاً:

• مانیتور نصب‌شده بیرون از کارخانه
• ضبط غیر فابریک
• ردیاب GPS

اینا ممکنه شبانه‌روز در حال مصرف باشن و باتری رو آروم‌آروم خالی کنن
مخصوصاً اگه دستگاه ارزون و بی‌کیفیت باشه یا درست نصب نشده باشه!

دینام اگه خراب بشه چی میشه؟

دینام مثل شارژر گوشی می‌مونه، ولی برای باتری ماشین.
کارش اینه که موقع روشن بودن موتور، برق تولید کنه و به دو جا بفرسته:

1. به وسایل برقی ماشین (چراغ‌ها، ضبط، فن، ECU، …)
2. به باتری، برای شارژ شدن

اگه دینام درست کار نکنه، موقع رانندگی، مصرف برق ماشین از خود باتری تأمین میشه
در نتیجه باتری هی خالی میشه، تا اینکه یه روز ماشین خاموش میشه و دیگه استارت نمی‌زنه.

خالی شدن باتری ماشین در زمان پارک طولانی ماشین

وقتی ماشینو روشن میکنی دینام هی به باتری شارژ میده و دوباره پرش می‌کنه.
ولی وقتی ماشین خاموشه، دیگه هیچ شارژ شدنی در کار نیست
اما یه سری چیزا هست که همچنان از باتری برق می‌کشن، حتی اگه خودت فکر کنی همه‌چی خاموشه! مثلاً چی؟

• کامپیوتر ماشین (ECU)
• ساعت
• دزدگیر
• ردیاب
• سیستم قفل مرکزی
• مانیتور
• و خلاصه کلی سیستم دیگه

البته برق زیادی نمی‌کشن، ولی وقتی ماشین یه مدت طولانی خاموش باشه، کم کم باتری رو خالی میکنن.
اگه باتری نو باشه، یه مدت طاقت میاره، ولی اگه ضعیف باشه یا عمرش بالا رفته باشه، زود خالی میشه.

از طرف دیگه، خود باتری هم حتی اگه هیچ مصرفی هم نباشه، ذاتاً شارژش کم میشه.
مثل گوشی که اگه چند روز خاموش بمونه و روشنش کنی، می‌بینی شارژش نصف شده، باتری ماشینم همینطوره.

علت خالی شدن باتری ماشین در هوای سرد

حالا اگه هوا هم سرد باشه، یا باتری هم قدیمی باشه، این قضیه چند برابر بدتر میشه.
تو سرما، واکنش‌های شیمیایی داخل باتری کند میشه، یعنی هم دیر شارژ میشه، هم سریع‌تر خالی میشه.

جلوگیری از خالی شدن باتری ماشین در زمان پارک طولانی ماشین

اگه می‌دونی قراره ماشین مثلاً یه ماه یا حتی بیشتر روشن نشه، برای جلوگیری از خالی شدن باتری ماشین چند تا کار هست که می‌تونه کمکت کنه.

قطع کردن قطب منفی باتری

وقتی قطب منفی رو باز می‌کنی، برق از باتری به ماشین نمی‌رسه، یعنی اون مصرف مخفی (دزدگیر، ECU، ساعت و غیره) هم قطع میشه.

• فقط ممکنه حافظه ساعت، ضبط یا مانیتور پاک بشه
• ولی در کل ضرری به باتری و موتور نمی‌زنه.

باتری رو بذار جای گرم

اگه زمستونه و تو منطقه سرد زندگی می‌کنی و می‌خوای ماشینو مثلاً یک ماه خاموش بذاری، می‌تونی باتریو دربیاری و ببری خونه و یه جای گرم‌تر نگه‌داری.

وقتی باتری ماشین خالی میشود چکار کنیم

حالا که دیگه باتری ماشین خوابیده چطور روشنش کنم؟
با این روش ها میتونی روشنش کنی ولی حداقل باید بذاری ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بعدش روشن بمونه.
ترجیحاً یه دور هم بزنی تا دینام بتونه باتریو یه مقدار شارژ کنه
اگه سریع خاموش کنی، عملاً هیچ کاری نکردی جز یه استارت الکی.

باتری به باتری

باتری به باتری یعنی از باتری یه ماشین سالم استفاده می‌کنی تا ماشین خودتو که باتریش خالی شده، روشن کنی.
یک ماشین با باتری سالم نیاز داری و یک جفت کابل باتری.

• دو ماشینو نزدیک هم پارک کن
• ماشین سالم باید روشن باشه
• کابل‌ها رو به این ترتیب وصل کن:
• سر قرمز (مثبت) → به قطب مثبت باتری خالی
• همون سر قرمز دیگه → به قطب مثبت باتری سالم
• سر مشکی (منفی) → به قطب منفی باتری سالم
• سر مشکی دیگه → به یه جای فلزی رنگ نشده مثلا یک پیچ یا مهره (نه خود باتری)
• این آخرین اتصال برای اینکه جرقه کنار باتری خالی اتفاق نیفته و خطر نداشته باشه.
• حدود ۱ دقیقه منتظر بمون
• حالا ماشین خراب رو استارت بزن.

بعد از روشن شدن ماشین، کابل‌ها رو برعکس همون ترتیبی که گفتم قطع کن.

جامپ استارتر

جامپ استارتر یه دستگاه کوچیکه (مثل پاوربانک)، مخصوص روشن کردن ماشینی که باتریش خالی شده.
تو خودش یه باتری قوی داره که با کابل‌های کوچیک، مستقیم به باتری ماشین وصل میشه.
اگه تنها باشی یا تو مسیر گیر افتاده باشی، نجاتت میده، بدون اینکه از کسی کمک بگیری، ماشینو روشن می‌کنی.
همون کاری که باتری دوم انجام میده، این دستگاه تو اندازه کوچیک انجام میده — برق مورد نیاز برای استارت اولیه رو فراهم می‌کنه.
بعد از روشن شدن ماشین، دینام وارد عمل میشه و خودش باتری رو شارژ می‌کنه.

هل دادن ماشین

هل دادن فقط برای ماشینای دنده‌ای جواب میده
چون تو ماشینای دنده‌ای، میشه موتور رو با حرکت چرخ‌ها بچرخونی و کاری کنی که بدون برق اولیه، روشن بشه
البته اگه باتری کاملاً خوابیده باشه یعنی برق پشت آمپر هم نمیاد، این روش جواب نمیده.

• ماشین رو بذار تو دنده ۲ (دنده ۱ هم میشه، ولی دنده ۲ نرم‌تره برای موتور و گیربکس)
• سوئیچ رو بچرخون روی حالت ON (یعنی برق پشت آمپر روشن بشه)
• کلاچو کامل بگیر
• حالا باید ماشینو هل بدن تا سرعت ماشین برسه به حدود ۱۰ تا ۲۰ کیلومتر در ساعت
• تو همین حین که ماشین در حال حرکته، یهو پاتو از روی کلاچ ول کن
• هم‌زمان پاتو بذار روی گاز یه مقدار

اگه سوخت برسه، برق ECU کافی باشه و موتور مشکلی نداشته باشه، ماشین همون لحظه روشن میشه.

امیدوارم این مطلب به دردتون بخوره و مفید بوده باشه.

امنیت تیگو ۷ پرو

تصادف شدید تیگو ۷ پرو با وانت کارا در آزادراه شیراز-اصفهان متأسفانه ۴ مصدوم برجای گذاشت
نظر شما در مورد مقاومت تیگو ۷ پرو در این تصادف چیه؟

سنسور میل سوپاپ

سنسور میل سوپاپ وظیفه‌ش اینه که موقعیت دقیق میل سوپاپ رو به ECU (کامپیوتر مرکزی ماشین) گزارش بده.
میل سوپاپ همون قطعه‌ایه که باز و بسته شدن سوپاپ‌های هوا و دود رو کنترل می‌کنه
یعنی نقش خیلی مهمی توی زمان‌بندی ورود هوا و خروج دود از سیلندر داره.
سنسور میل سوپاپ به ECU کمک می‌کنه تا بفهمه دقیقاً چه زمانی باید سوخت پاشیده بشه، جرقه زده بشه یا یه سری عملیات دیگه انجام بشه که موتور نرم و دقیق کار کنه.

علائم خرابی سنسور میل سوپاپ

تو اینو بدون که اگه سنسور میل سوپاپ خراب بشه کامپیوتر نمیفهمه کی باید سوخت بپاشه و جرقه بزنه
حالا مشکلاتی که برات پیش اومده رو بهتر میتونی درک کنی
مثلا علائم خرابی سنسور میل سوپاپ به شکل های زیر خودشو نشون میده.

• سخت روشن شدن خودرو
• روشن نشدن خودرو
• خاموش شدن ناگهانی در حین حرکت
• کپ کردن موتور
• ریپ زدن موتور
• کاهش شتاب خودرو
• افزایش مصرف سوخت
• لرزش موتور
• روشن شدن چراغ چک موتور
• بالا رفتن دور موتور به‌صورت غیرعادی
• روشن ماندن فن دور تند
• اختلال در زمان‌بندی جرقه یا سوخت
• ایجاد صدای غیرعادی از موتور

تعویض سنسور میل سوپاپ

تعویض سنسور میل سوپاپ چیز پیچیده‌ای نیست، کلش نهایت ۵ تا ۱۰ دقیقه زمان می‌بره!
حتی خودت هم با یکم دقت می‌تونی این کارو انجام بدی.

باز کردن سنسور میل سوپاپ

اول ایمنی رو رعایت کن و دستکش ایمنیتو بپوش.

• سنسور میل سوپاپ رو پیدا کن
  بسته به ماشینت، معمولاً روی سرسیلندر یا اطراف بلوک سیلندر نصب شده.
• قبل از هر کاری، کابل منفی باتری رو جدا کن و کنار بذار
• حالا سوکت برق سنسور رو دربیار
  یه زبونه کوچیک داره، اون رو فشار بده و سوکت رو بکش بیرون.
• پیچ یا پیچ‌هایی که سنسور رو نگه داشتن باز کن
• سنسور رو یکم بچرخون و مستقیم بکش بیرون

نصب سنسور میل سوپاپ جدید

روی اون حلقه گرد سنسور جدید یه ذره روغن موتور بمال.

• سنسور جدید رو صاف فشار بده داخل جای خودش و سوراخ پیچ‌ها رو با جای پیچ روی موتور تراز کن.
• پیچ‌ها رو بنداز سرجاشون و با آچار یا جغجغه سفتشون کن
• حالا سوکت برق رو وصل کن
• در آخر، کابل منفی باتری رو دوباره وصل کن.

تماس با صاحب پلاک خودرو پارک شده

اگه یه ماشینی جلوی در پارک کرده برای تماس با صاحب پلاک خودرو پارک شده، می‌تونید با شماره ۲۱۸ راهور یا ۱۱۰ تماس بگیرید
معمولاً زنگ زدن به ۲۱۸ سریع‌تر به نتیجه می‌رسه و پلیس با مالک خودرو تماس می‌گیره و ازش می‌خواد که ماشینشو جابه‌جا کنه
اگه صاحب ماشین همکاری نکنه، تماس‌های بعدی شما می‌تونه باعث بشه که خودرو با جرثقیل برده بشه.

تعویض پلاک خودرو

مرحله به مرحله بهت میگم که باید چه کارهایی انجام بدی تا کار تعویض پلاک رو راحت و بی‌دردسر انجام بدی.
سعی میکنم کامل همه چی رو بگم اما اگه باز هم سوالی موند حتما بپرسین.

• احراز محل سکونت خریدار توی سامانه «سخا»
• پرداخت خلافی، مالیات، عوارض سالیانه، طرح ترافیک و آلودگی و عوارض آزادراهی توسط فروشنده
• گرفتن نوبت اینترنتی برای تعویض پلاک
• حضور در مرکز تعویض پلاک در زمان مشخص‌شده و انجام مراحل نهایی

شما این 4 قدم رو باید طی کنی، حالا دقیقتر بریم هر قدم رو بررسی کنیم.

احراز آدرس محل سکونت در سامانه سخا

اولین کاری که باید قبل از تعویض پلاک انجام بدی، احراز محل سکونت توی سامانه «سخا» هست
از ۱۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ به بعد این کار باید حتماً به صورت آنلاین انجام بشه و آدرست توی سیستم ثبت شده باشه.

برای این کار، اول وارد سامانه سخا شو، آدرس زیر:

• https://sakha.epolice.ir/portal/login

بعد برو توی بخش «احراز اطلاعات فردی و آدرس» و از اونجا هم برو قسمت «اطلاعات فردی».
اونجا باید بتونی نشانی محل سکونتت رو ببینی اگه ثبت شده بود لازم نیست ویرایش کنی
اما اگه چیزی ثبت نشده بود، می‌تونی با زدن دکمه ویرایش، آدرست رو وارد کنی.

احراز نشانی از طریق پست

برای اینکه آدرست توی سیستم تأیید بشه، باید سطح تاییدش به حالت «تایید شده توسط پست» برسه.
برای این کار، روی گزینه «احراز نشانی از طریق پست» کلیک کن تا وارد سامانه پست بشی
اونجا باید مراحل زیر رو انجام بدی:

• ورود به بخش احراز نشانی مشتریان
• ثبت مشخصات و کد پستی
• ثبت درخواست
• پرداخت آنلاین هزینه
• دریافت کد رهگیری

بعد از این کارا، معمولاً توی ۴۸ ساعت آینده، مامور پست به آدرسی که وارد کردی میاد و ازت کد رهگیری می‌گیره تا نشانی رو تأیید کنه.
بعدش دوباره برو توی سایت سخا و از طریق گزینه «استعلام وضعیت آدرس» بررسی کن که آدرست سبز شده باشه و حالتش به «تایید شده توسط پست» تغییر کرده باشه
اگه اینجوری بود، یعنی کارت درست انجام شده و مرحله احراز نشانی تکمیله.

پرداخت مالیات، عوارض و خلافی خودرو

یه نکته مهم، برای اینکه بتونی نوبت تعویض پلاک بگیری، باید مالیات نقل و انتقال خودرو قبلاً پرداخت شده باشه
اگه فروشنده مالیات رو پرداخت نکرده باشه، امکان رزرو نوبت برات وجود نداره.
توی ماشین‌های کارکرده، این مالیات معمولاً به عهده فروشنده‌ست
علاوه بر مالیات، باید مطمئن بشی که عوارض شهرداری (سالانه)، عوارض طرح ترافیک و آلودگی هوا، عوارض آزادراهی و خلافی خودرو هم توسط فروشنده پرداخت شده باشن
چون بدون تسویه این موارد هم نمی‌تونی کار تعویض پلاک رو پیش ببری.

نوبت دهی تعویض پلاک

حالا که مالیات نقل و انتقال رو پرداخت کردی و احراز محل سکونتت هم توی سامانه سخا ثبت شده، وقتشه که بری سراغ گرفتن نوبت دهی تعویض پلاک.
برای این کار باید وارد سایت نوبت‌دهی تعویض پلاک به آدرس nobatdehi.epolice.ir بشی.
اگه قبلاً ثبت‌نام نکردی، اول یه حساب کاربری بساز، بعدش طبق مراحل زیر پیش برو:

• انتخاب استان و شهر
• انتخاب خدمت مورد نظر (نقل و انتقال)
• مشخص کردن نوع وسیله نقلیه
• زدن دکمه «جستجو» تا لیست مراکز تعویض پلاک شهر یا استان موردنظرت بیاد بالا

بعد بین مراکزی که نمایش داده میشن، یکی رو انتخاب کن و روی گزینه «دریافت نوبت» کلیک کن
توی مرحله بعدی، باید نوع خدمت، روز، تاریخ و ساعت مراجعه رو انتخاب کنی.
توی مرحله آخر هم اطلاعات مربوط به خودرو رو وارد کن، مثل نوع خودرو و شماره پلاک فعلی.
اگه معامله به صورت وکالتی انجام شده، حتماً تیک اون قسمت رو هم بزن.

لیست هزینه های تعویض پلاک

مالیات نقل و انتقال خودرو:

• خودروهای داخلی: ۱٪ از ارزش روز خودرو
• خودروهای خارجی: ۲٪ از ارزش روز خودرو

عوارض سالانه شهرداری:

• خودروهای داخلی: ۰٫۱٪ از ارزش خودرو
• خودروهای خارجی: ۰٫۱۵٪ از ارزش خودرو​

هزینه‌های تعویض پلاک:

• هزینه تعویض پلاک: حدود ۳۹۰٬۰۰۰ تومان
• هزینه تأییدیه آدرس سکونت: حدود ۷۹٬۷۵۰ تومان
• هزینه وکالت تعویض پلاک (در صورت نیاز): حدود ۱۵۰٬۰۰۰ تومان​

هزینه‌های دفترخانه اسناد رسمی:

• حق‌الثبت: ۰٫۵٪ از ارزش خودرو
• حق‌التحریر: بر اساس تعرفه‌های وزارت دادگستری و ارزش خودرو محاسبه می‌شود
• مالیات بر ارزش افزوده: ۱۰٪ از مبلغ حق‌التحریر

مدارک لازم برای تعویض پلاک در سال ۱۴۰۴

قبل از اینکه بری مرکز تعویض پلاک، حتماً مدارک لازم رو آماده کن و همراهت داشته باش.
مدارک لازم برای تعویض پلاک برای فروشنده:

• اصل شناسنامه و کارت ملی
• اصل کارت خودرو
• بیمه‌نامه شخص ثالث
• برگ سبز خودرو
• برگ عدم خلافی و قبض پرداخت مالیات نقل و انتقال خودرو
• کارت معاینه فنی (برای خودروهای با عمر بالای 4 سال)
• سند کمپانی
• کارت عابربانک به نام خود شخص

مدارک لازم برای تعویض پلاک برای خریدار:

• اصل شناسنامه و کارت ملی
• ثبت احراز نشانی محل سکونت در سامانه سخا
• وکالت‌نامه از فروشنده (در صورت معامله وکالتی)
• کارت عابربانک به نام خود شخص

نکات مهم مراجعه به مرکز تعویض پلاک

هم خریدار و هم فروشنده (یا وکیل قانونی‌شون) باید همراه خودرو در مرکز حاضر بشن
اگه سند مالکیت گم شده، باید یه آگهی توی روزنامه‌های کثیرالانتشار چاپ بشه و حداقل ۱۰ روز از تاریخ چاپش گذشته باشه
داشتن گواهی تسویه خلافی ضروریه
برای احراز محل سکونت خریدار هم باید یکی از مدارک زیر رو داشته باشی:

• سند یا اجاره‌نامه به اسم خریدار، همسر، پدر یا مادر
• یا مدارک جایگزین مثل دفترچه بیمه تأمین اجتماعی، نامه از محل کار دولتی با آدرس منزل، یا معرفی‌نامه از مدرسه فرزند با آدرس منزل

مرکز تعویض پلاک خودرو

خب حالا که نوبت اینترنتی رو گرفتی، توی همون روز و ساعتی که انتخاب کردی باید بری مرکز تعویض پلاک.
حواست باشه که حضور هر دو نفر، یعنی خریدار و فروشنده الزامیه.

مراجعه به باجه و تحویل مدارک

وقتی رسیدی مرکز، یه برگه بهت میدن که روش نوشته باید بری کدوم باجه.
ماشین رو پارک کن، برو به باجه مورد نظر و مدارک لازم رو تحویل بده
اونجا یه‌سری فرم باید پر کنی و هزینه تعویض پلاک و هزینه پست سند و کارت خودرو رو پرداخت کنی.

• فقط دقت کن که این هزینه‌ها به‌جز خلافی خودرو، با خریداره.
• هیچ‌وجه نقدی قبول نمی‌کنن، پس حتماً کارت بانکی همراهت باشه.

تأیید اصالت خودرو

بعد از اینکه فرم‌ها رو پر کردی، یه برگه بهت میدن که باید ببری بدی به کارشناس فنی مرکز تا خودرو رو بازدید کنه.
کارشناس میاد و شماره شاسی، شماره موتور و سایر مشخصات ماشین رو با مدارک تطبیق میده.
اگه همه‌چی اوکی باشه، بهت مجوز فک پلاک قدیمی و نصب پلاک جدید رو میدن.

فک پلاک قبلی و نصب پلاک جدید

حالا باید بری انبار پلاک، و پلاک جدید رو تحویل بگیری، اینجا دو حالت داره:

• اگه قبلاً یه ماشین داشتی و پلاکش هنوز فعاله یا آزاد شده:

میتونی همون پلاک قبلیت رو دوباره روی ماشین جدید نصب کنی
معمولاً تا یک سال پلاک آزاد رو نگه می‌دارن.

• اگه پلاک آزاد نداری:

یه پلاک جدید برات صادر میشه و روی ماشینت نصب می‌کنن.

اتمام مراحل و ارسال کارت خودرو

بعد از اینکه پلاک جدید نصب شد، دیگه کارت خودرو برات از طریق پست ارسال میشه
برای پیگیری هم می‌تونی از طریق سایت رهگیری پست، وضعیت ارسال کارت رو بررسی کنی.

انتقال پلاک به فرزند یا همسر

یه سؤال پرتکرار که خیلی‌ها می‌پرسن اینه که:
می‌تونم پلاک پدر یا مادرم رو بندازم روی ماشین خودم؟ یا برعکس؟
جواب اینه که نه نمی‌تونی، طبق قانون، پلاک کاملاً شخصیه و امکان انتقالش حتی به فرزند یا همسر وجود نداره.

هزینه تعویض پلاک با کیست

هزینه اصلی تعویض پلاک، همون هزینه‌ای که توی مرکز پرداخت میشه با خریداره.
اگه فروشنده به خریدار وکالت بده برای انجام کارها، اونوقت هزینه وکالت‌نامه با فروشنده‌ست، ولی ادامه‌ی کارا رو دیگه خریدار انجام میده.

تعویض پلاک چقدر طول میکشد

کل فرآیند تعویض پلاک حدود ۲ تا ۳ ساعت زمان می‌بره، البته این بستگی داره به اینکه مرکز چقدر شلوغ باشه و شرایط پلاک فعلی‌ت چطوره.

نداشتن برگ سبز برای تعویض پلاک

این کار شدنی نیست، اگه برگ سبز رو نداشته باشی، نمی‌تونی تعویض پلاک انجام بدی
اگه این مدارک گم شدن، باید اول برای گرفتن المثنی اقدام کنی.
نکته مهم: فقط با اصل مدارک می‌تونی تعویض پلاک انجام بدی، کپی‌ مدارک کافی نیست.

نداشتن معاینه فنی برای تعویض پلاک

یکی از مدارکی که ازت می‌خوان، برگه معاینه فنی معتبره.
اگه نداشته باشی، کار تعویض پلاک متوقف میشه، پس حتماً قبل از رفتن، یه سر به مرکز معاینه فنی بزن و برگه‌ رو بگیر.

تعویض پلاک در شهر دیگر

برای اینکه پلاک یه شهر خاص رو بگیری، باید ساکن اون شهر باشی
مثلاً اگه می‌خوای پلاک تهران بگیری، باید آدرس محل سکونتت در تهران باشه
بعضی‌ها آدرس اشتباهی میدن، ولی کارت خودرو به اون آدرس ارسال میشه، اگه نشانی اشتباه باشه، برمی‌گرده و دردسر درست میشه.

تغییر محل سکونت

اگه واقعاً محل سکونتت عوض شده، می‌تونی مدارک جدیدت رو ببری پلیس +۱۰ و آدرست رو تغییر بدی.
اگه تایید بشه، می‌تونی بری مرکز تعویض پلاک جدید و پلاک شهر جدید رو بگیری.

دو تا خونه در دو شهر

اگه تو یا خانوادت در دو شهر مختلف خونه دارید و دو ماشین هم دارید، می‌تونید برای هر ماشین از همون شهر خودش پلاک بگیرید.

برای تعویض پلاک گواهینامه لازم است

نه، اصلاً لازم نیست نگران گواهینامه باشی، برای تعویض پلاک، داشتن گواهینامه الزامی نیست
حتی اگه گواهینامه رو تمدید نکردی یا اصلاً هنوز نگرفته باشی، بازم می‌تونی مراحل تعویض پلاک رو انجام بدی
پس با خیال راحت فقط همون مدارک که گفتم رو آماده کن.

مراکز تعویض پلاک تهران

آدرس مراکز تعویض پلاک در تهران و شهرستان‌ها
اگه تهران هستی یا اطرافش زندگی می‌کنی، این مراکز برات در دسترس هستن:

• چیتگر: کیلومتر ۱۲ جاده مخصوص کرج
• الغدیر: یافت آباد، بلوار الغدیر، خیابان اکبر
• میثم: کیلومتر ۱۷ جاده مخصوص کرج، خیابان داروپخش، خیابان روز دارو
• یادگارامام : اتوبان یادگار امام، خیابان زنجان شمالی، جنب ستاد ترخیص خودرو
• خاوران: کیلومتر ۱۰ جاده خاوران، بعد از سه راه
•  ایران‌خودرو: کیلومتر ۱۴ جاده مخصوص کرج، مرکز شماره‌گذاری مستقر در شرکت ایران خودرو
• سایپا: کیلومتر ۱۱ جاده مخصوص کرج، مرکز شماره‌گذاری مستقر در شرکت سایپا
•  آسان‌موتور: کیلومتر ۸ جاده مخصوص کرج، مرکز شماره‌گذاری شرکت آسان موتور
• خلیج: کیلومتر ۷ جاده قدیم کرج، بلوار خلیج فارس، خیابان رهنما، جنب ستاد ترخیص خودرو
• اتحاد: تهرانپارس، حکیمیه، خیابان اتحاد، اتحاد ۵ غربی
• اسلامشهر: چهاردانگه، روبروی شهرک صنعتی، کوچه نمایندگی ایران خودرو؛
• بهارستان : جاده ساوه، خیابان رینگ کار، نرسیده به چهار راه؛
• ورامین: میدان بسیج، بلوار امام رضا(ع)، روبروی بازار میوه و تره بار؛
• پاکدشت: بلوار شمالی، شهدای قمی‌، نبش جماران ۱۷؛
• شهریار: میدان نماز، به سمت تهران (بلوار پلیس)؛
• رباط کریم: جاده ساوه، بلوار امام خمینی، روبروی صندوق قرض الحسنه.

مراکز تعویض اصفهان

اصفهان ۱: جاده اصفهان شیراز، بعد از شهرک سپاهان شهر، ضلع جنوبی شهرک راهنمایی و رانندگی
اصفهان۲: میدان ورزشکار، ابتدای جاده دولت‌آباد، جنب تاکسیرانی.

مراکز تعویض ارومیه

ارومیه: کیلومتر ۵ سرو، ابتدای ورودی جاده جهتلو.

مراکز تعویض اراک

اراک: جاده خمین بالاتر از دانشگاه آزاد واحد فلق.

مراکز تعویض اردبیل

اردبیل: انتهای خیابان کشاورز، تقاطع بزرگراه بسیج راه ملا باشی.

مراکز تعویض اهواز

اهواز : جاده اهواز اندیمشک، بعد از پلیس راه اهواز اندیمشک، جنب کانال شهید چمران سمت غرب.

مراکز تعویض ایلام

ایلام: بلوار مهران پیچ آشوری (پلیس سابق).

مراکز تعویض بجنورد

بجنورد: بلوار ولایت، دوراهی میدان بار به سمت شهرک امام خمینی.

مراکز تعویض بیرجند

بیرجند: بلوار مسافر،  جنب میدان تره‌بار.

مراکز تعویض بوشهر

بوشهر : جاده نیروگاه جنب سردخانه ۲۰۰۰ تنی امکان.

مراکز تعویض تبریز

تبریز: اتوبان شهید کسایی، شهرک آزمایش، مرکز تعویض پلاک تبریز.

مراکز تعویض خرم آباد

خرم آباد: کیلومتر ۵ خرم آباد به بروجرد، روبروی دانشگاه آزاد اسلامی.

مراکز تعویض رشت

رشت: کیلومتر ۲ جاده انزلی، نرسیده به کارخانه پوشش، روبروی فرودگاه.

مراکز تعویض زاهدان

زاهدان: بلوار شهید طباطبائی، روبروی پرسی گاز.

مراکز تعویض زنجان

زنجان: پایین‌تر از اراضی پایین، جنب پارکینگ راهنمایی زنجان.

مراکز تعویض ساری

ساری: جاده ساری جویبار، کیلومتر ۳ جنب باغ ارم.

مراکز تعویض سنندج

سنندج: شهرک مولوی، جنب ترمینال تهران.

مراکز تعویض سمنان

سمنان: بلوار ۱۵ خرداد، شهرک غرب، خیابان تلاش بلوک b-e.

مراکز تعویض شیراز

شیراز: انتهای بلوار امیر کبیر، بعد از پلیس راه شیراز کازرون، جنب باغ فدک
شیراز ۲: بلوارولایت، خیابان سلامی.

مراکز تعویض شهرکرد

شهرکرد: میدان قمر بنی‌هاشم به سمت میدان میوه و تره بار.

مراکز تعویض قم

مرکز تعویض پلاک قم: بلوار شهید محلاتی، ابتدای جاده حاجی آباد.

مراکز تعویض قزوین

قزوین: عوارضی اتوبان قزوین کرج، پشت یگان موتوری نیروی انتظامی.

مراکز تعویض کرج

کرج: جاده قزالحصار، جنب پادگان آموزشی چمران، روبروی شرکت آذین خودرو.

مراکز تعویض کرمانشاه

کرمانشاه: کیلومتر ۱۲ جاده بیستون، بعد از پایانه باربری جنب پتروشیمی.

مراکز تعویض کرمان

کرمان: بلوار جمهوری اسلامی، بلوارهوانیروز، جنب سنگبری دنا.

مراکز تعویض مشهد

مشهد ۱: بلوار جانباز، بلوار شهید ساجدی
مشهد ۲: ابتدای جاده قدیم نیشابور، رباط طرق، خ ابریشم ۵، مرکز تعویض پلاک شماره ۲.

مراکز تعویض همدان

همدان : بزرگراه امام، ابتدای شهرک مدنی، نرسیده به سه راهی قاسم آباد، مرکز تعویض پلاک همدان.

مراکز تعویض یاسوج

یاسوج: بلوار کشاورز (شرف آباد)، بعد از نمایندگی ایران خودرو دهرابپور.

مراکز تعویض یزد

یزد: بلوار جانباز، شهرک رزمندگان، انتهای شهرک.

علت خاموش نشدن ماشین بعد از بستن سوییچ

ببین مهم ترین دلیل هایی که باعث خاموش نشدن ماشین بعد از بستن سوییچ میشه رو براتون مینویسم
ولی باید دقیقتر مشکل ماشینتون رو بنویسین که بشه بهتر تشخیص داد.

چسبیدن رله اصلی

رله اصلی یه قطعه‌ست که وظیفه‌اش اینه که وقتی سوئیچ باز می‌شه، برق رو برسونه به قطعات مهم مثل ECU، کوئل، انژکتورها، سنسورها و …
داخل رله یه آهنربای برقی هست که وقتی برق بهش می‌رسه، یه تیغه فلزی رو می‌کشه و برق رو از یه ورودی به خروجی وصل می‌کنه.
وقتی سوئیچ رو می‌بندی، برق رله باید قطع بشه و اون تیغه برگرده سرجاش تا ارتباط قطع بشه.
ولی اگه این تیغه داخل رله گیر کنه (که بهش می‌گن چسبیدن رله)، حتی بعد از اینکه سوئیچ رو بستی، برق همچنان از رله عبور می‌کنه و می‌رسه به ECU و بقیه قسمت‌ها.
در نتیجه، ماشین روشن می‌مونه چون هنوز برق به مغز ماشین (ECU) و بقیه سیستم‌ها می‌رسه.

تغییر در سیستم برق‌رسانی توسط تعمیرکار

گاهی پیش میاد که تعمیرکار برای راحتی کار خودش یا به خاطر اینکه یه مشکل برقی رو دور بزنه، مسیر برق‌کشی ماشین رو دست‌کاری می‌کنه.
مثلاً برق یه قطعه رو به‌جای اینکه از «برق بعد از سوییچ» بگیره، از یه سیمی بگیره که برقش دائمیه، یعنی حتی وقتی سوئیچ بسته‌ست برق داره.
تو این حالت، حتی وقتی سوئیچ رو می‌بندی، اون قطعه همچنان برق می‌گیره و کار می‌کنه
در نتیجه موتور ماشین خاموش نمی‌شه چون چیزی که باید برقش قطع بشه، هنوز برق داره.
گاهی حتی تعمیرکار ممکنه یه "سیم فرعی" بکشه مستقیم از باتری برای یه قطعه که فکر می‌کنه مشکل داره.

خرابی رله دوبل

رله دویل در واقع دوتا رله هستش که توی یه قاب قرار گرفتن، یه قسمت ازش برق ECU رو کنترل می‌کنه، قسمت دیگه برق پمپ بنزین رو.
حالا اگه این قطعه خراب بشه، مثلاً یکی از رله‌هاش بچسبه یا داخلش اتصالی به وجود بیاد، ممکنه یکی یا هر دوتا مسیر برق قطع نشن.
یعنی حتی وقتی سوئیچ رو می‌بندی، برق همچنان به پمپ و ECU می‌رسه.
در این حالت، چون هم برق مغز ماشین وصله، هم سوخت داره میاد، ماشین همچنان روشن می‌مونه.

خرابی آفتامات دینام

آفتامات دینام وظیفه‌ش کنترل مقدار ولتاژیه که دینام تولید می‌کنه و می‌فرسته به باتری و برق ماشین.
وقتی سوئیچ رو می‌بندی، آفتامات باید جلوی جریان برق از دینام به سیستم برق ماشین رو بگیره.
ولی اگه آفتامات خراب بشه و ولتاژ خروجی دینام رو حتی بعد از بستن سوئیچ قطع نکنه، ممکنه برق از دینام به پشت سوئیچ یا به بخش‌هایی مثل ECU، رله‌ها، یا پمپ بنزین برگرده.
در این شرایط، حتی وقتی کلید رو کامل بستی و سوئیچ قطع شده، چون دینام هنوز برق میده، سیستم‌هایی که باید خاموش بشن، روشن می‌مونن.

سیم‌کشی اشتباه یا اتصال کوتاه

سیم‌کشی اشتباه، به‌خصوص بعد از تعمیر یا نصب لوازم جانبی مثل دزدگیر، ضبط، یا حتی چراغ‌های اضافه، ممکنه باعث بشه مسیر برق‌هایی که باید فقط با سوئیچ فعال باشن، به‌طور دائمی برق‌دار بمونن.
در این حالت، حتی وقتی سوئیچ بسته‌ست و کلید رو درآوردی، باز هم برق به اون قطعات می‌رسه.
همچنین اگه یه اتصال کوتاه بین سیم‌های برق‌رسان ECU، رله دوبل یا پمپ بنزین با یه سیم برق دائمی پیش بیاد، ماشین خاموش نمی‌شه چون سیستم برق‌اش هنوز فعاله.

برگشت برق از دینام

برگشت برق از دینام معمولاً وقتی اتفاق می‌افته که داخل دینام یا توی آفتامات مشکلی باشه و ولتاژ از دینام به‌جای اینکه فقط به باتری بره، برگرده به سمت سوئیچ یا برق داخلی ماشین.
در حالت عادی، وقتی سوئیچ رو می‌بندی، سیستم برق باید کاملاً خاموش بشه
ولی وقتی برگشت برق از دینام وجود داشته باشه، حتی بدون این‌که سوئیچ برق بده، دوباره برق وارد سیستم میشه.
این برق ممکنه وارد سیم‌کشی سوئیچ بشه و باعث روشن موندن پمپ بنزین، ECU یا رله‌ها بشه.
نتیجه اینه که ماشین همچنان روشن می‌مونه چون هنوز برق داره، حتی اگر کلید رو درآورده باشی.

مشکل در ECU

ECU یا همون "کامپیوتر ماشین"، همه چی رو توی موتور کنترل می‌کنه: جرقه زدن، پاشش سوخت، زمان‌بندی‌ها، حتی فرمان دادن به بعضی رله‌ها.
اگه ECU دچار خطای نرم افزاری یا خرابی بشه، ممکنه دستور خاموش شدن ماشین رو درست اجرا نکنه.
مثلاً بعد از اینکه سوئیچ رو بستی، ECU باید برق رله‌ها و پمپ بنزین رو قطع کنه
ولی اگه خراب باشه، ممکنه همچنان اون سیگنال خروجی رو نگه داره.
یا حتی ممکنه ECU خودش درگیر یه خطای نرم‌افزاری یا گیر کردن توی یه حلقه داخلی بشه و خاموش نشه.

نصب غیراصولی دزدگیر

دزدگیرها معمولاً برای کار کردن، باید به سیم‌های حساس برق ماشین وصل بشن
اگه دزدگیر رو یه نصاب ناشی نصب کرده باشه ممکنه مسیر برق به یه جای اشتباه وصل بشه.
یکی از مشکلاتی که پیش میاد اینه که دزدگیر برق رو به یه سیمی بده که قرار بوده فقط وقتی سوئیچ بازه برق داشته باشه.
در نتیجه، وقتی سوئیچ رو هم ببندی، باز هم برق از طریق دزدگیر به اون مسیر می‌رسه.
اگه اون سیم به ECU یا رله دوبل یا پمپ بنزین برسه، باعث می‌شه ماشین همچنان روشن بمونه چون برق قطع نشده.

مشکل در سیستم ایموبلایزر

ایموبلایزر یه سیستم ضد سرقته که بین سوئیچ و ECU قرار می‌گیره و اجازه روشن شدن ماشین رو فقط وقتی میده که "کد سوئیچ" با "کد ECU" بخونه.
حالا اگه سیستم ایموبلایزر دچار مشکل بشه، ممکنه اجازه نده برق قطع بشه یا خودش برق رو به مسیر اشتباهی بده.
بعضی سیستم‌های ایموبلایزر با نرم‌افزار ECU هم ارتباط دارن
اگه اون ارتباط دچار اختلال بشه، ECU ممکنه برق رو قطع نکنه چون فکر می‌کنه هنوز مجازه که روشن بمونه.

خرابی کلید ACC در سوییچ

تو ساختار سوییچ، چند تا مرحله برق وجود داره:

1. حالت اول: ACC (برای روشن شدن ضبط و بعضی لوازم جانبی)
2. حالت دوم: ON یا IGN (که برق اصلی ECU، کوئل، پمپ بنزین و بقیه سیستم‌ها فعاله)
3. حالت سوم: START (برای استارت زدن)

وقتی کلید رو روی حالت ACC می‌ذاری، برق بعضی قسمت‌ها رو فعال می‌کنه.
حالا اگه این کلید خراب بشه و برق ACC رو بعد از بستن سوئیچ قطع نکنه، ممکنه یه «مسیر برق جایگزین» برای بعضی سیستم‌های ماشین باز بمونه.
در بعضی ماشین‌ها، وقتی برق ACC وصله، بعضی رله‌ها فعال می‌مونن
پس اگه اون قسمت از سوییچ خراب شده باشه و برقش قطع نشه، ممکنه برق از همون راه به سیستم‌های حیاتی برسه و ماشین خاموش نشه.

اتصال مستقیم فن یا لوازم جانبی به برق مستقیم

بعضی وقت‌ها راننده یا تعمیرکار برای اینکه فن موتور، ضبط، چراغ‌های اضافه، دزدگیر، پمپ تقویت، یا یه وسیله‌ی برقی دیگه همیشه کار کنه، اون قطعه رو مستقیم وصل می‌کنه به برق باتری.
یعنی برق اون وسیله هیچ ربطی به سوئیچ نداره و دائماً وصله.
مشکل از جایی شروع می‌شه که اون قطعه‌ی برقی، به طور غیرمستقیم به سیستم برق موتور وصل باشه.
مثلاً اگه فن مستقیم به برق باتری وصل باشه ولی برگشت برقش از طریق یه مسیر اشتباه به داخل ECU یا رله‌ها برگرده، ممکنه برق به اشتباه وارد سیستم مدیریت موتور بشه و باعث بشه ECU یا رله دوبل همچنان برق‌دار بمونه.
یعنی حتی اگه خود فن یا اون وسیله‌ی برقی ربطی به روشن بودن ماشین نداشته باشه، اما به خاطر برگشت برق یا نویز، سیستم اصلی برق ماشین رو تحت تأثیر می‌ذاره و باعث می‌شه ماشین خاموش نشه.
این جور اتصال‌ها معمولاً از طرف افرادی انجام می‌شه که اطلاعات کافی از مسیر برق ندارن و فقط می‌خوان یه وسیله کار کنه، بدون توجه به اینکه اون برق چه تأثیری روی بقیه سیستم‌ها می‌ذاره.

خرابی در جعبه فیوز

جعبه‌ فیوز یه قطعه‌ست که محل اتصال فیوزها و رله‌هاست.
حالا وقتی سوئیچ رو می‌بندی، رله‌هایی که داخل فیوزباکس هستن باید فرمان قطع برق رو اجرا کنن
ولی اگه فیوزباکس مشکل داشته باشه ممکنه برق بعد از بستن سوئیچ به درستی قطع نشه.
در نتیجه، برق هنوز از مسیرهای داخل فیوزباکس عبور می‌کنه و به قطعاتی مثل ECU، رله دوبل، پمپ بنزین، یا کوئل‌ها می‌رسه.

اگر ماشین دزدیده شد باید چیکار کنیم؟

خیلی دقیق بخون و سریع کارهایی که میگم انجام بده
چون بعضی از دزدا ماشینو همون اول کار می‌برن می‌فروشن به اوراقی‌ها، یعنی دیگه شانسی برای برگشتنش نمی‌مونه.
اما قضیه وقتی بدتر میشه که ماشینو ببرن برای کارای خلاف مثل قاچاق، سرقت یا جابه‌جایی مواد.
اگه بی‌خیال بشینی و دیر اقدام کنی، نه‌تنها ماشینت رفته، بلکه ممکنه پای خودتم گیر بیفته و حسابی برات دردسر درست شه.

چند درصد ماشین های سرقتی پیدا میشوند

آمارا میگن اگه سریع به پلیس خبر بدی، شانس پیدا شدن ماشینت خیلی بالاست.
حدود ۳۰ درصد ماشین‌ها تو همون ۲۴ ساعت اول پیدا میشن، فقط به خاطر اینکه صاحبشون زود دست به کار شده.
حتی ۸۰ درصد ماشینای دزدیده‌شده تو هفته‌ی اول کشف میشن
ولی خب یه نکته‌ی تلخ هم هست...
بیشتر ماشینایی که بعد از چند روز پیدا میشن، یا داغون شدن یا کلی از قطعاتشون دزدیده شده و باید کلی خرجشون کنی.

استعلام خودرو سرقتی در پارکینگ

قبل از اینکه فکرتون سمت دزد و سرقت بره، اول مطمئن بشین که ماشین رو دزدیدن!
ممکنه ماشینتون توی جای ممنوعه پارک شده بوده باشه و پلیس راهور اون رو به پارکینگ منتقل کرده باشه.
معمولاً در این مواقع، یه پیامک از طرف پلیس برای صاحب خودرو فرستاده میشه.
پس اول از همه، گوشیتون رو چک کنید ببینید پیامکی براتون اومده یا نه
بعضی وقت‌ها هم به دلایلی پیامک ارسال نمیشه. مثل اینکه:

• شماره تلفن‌تون عوض شده
• ماشینو قولنامه‌ای خریدید و به اسم شما نیست
• یا به هر دلیلی اطلاعات شما توی سامانه پلیس ثبت نشده

توی این شرایط، بهتره با پلیس ۱۱۰ تماس بگیرید و ازشون بخواید براتون استعلام بگیرن که آیا ماشینتون به پارکینگ منتقل شده یا نه.

استعلام پیامکی خودرو سرقتی در پارکینگ

اگه نمی‌خواید تماس بگیرید، یه راه سریع‌تر هم هست
کافیه شماره پلاک ماشینتون رو به ۳۰۰۰۵۳۵۳ پیامک کنید تا وضعیت خودرو براتون ارسال بشه
این روش خیلی کمک می‌کنه سریع‌تر تکلیف روشن بشه.

مراحل پیگیری سرقت ماشین

اگه گوشیتو چک کردی دیدی پیامک نیومده و از پلیس هم استعلام گرفتی و مطمئنی پای دزد وسطه، وقتشه که از پلیس کمک بگیری.
چه خود ماشین رو برده باشن، چه فقط لوازمشو، در هر حال باید سریعاً با پلیس ۱۱۰ تماس بگیری.

گشت پلیس میاد سر صحنه

بعد از تماس نزدیک‌ترین واحد گشت به محل سرقت اعزام میشه.
مأمورهای پلیس میان سر صحنه، موضوع رو بررسی می‌کنن و یه گزارش اولیه از اتفاق می‌نویسن.
یه نسخه از این گزارش هم به خودت میدن تا باهاش بتونی مراحل بعدی رو پیگیری کنی.

حالا باید بری کلانتری

با گزارش اولیه‌ای که از گشت پلیس گرفتی، باید بری به نزدیک‌ترین کلانتری محل سرقت.
اونجا، گزارش رو تحویل میدی و پرونده‌ای برای ماشینت تشکیل میشه.
یادت نره مدارک شناسایی مثل کارت ملی و سند خودرو رو هم همراهت ببری.
توی کلانتری یه مأمور پیگیر پرونده‌ت میشه که ازت درباره جزئیات ماجرا سؤال می‌پرسه تا سرنخ‌هایی برای پیدا کردن ماشین به دست بیاره.
اونجا پلاک ماشینت وارد لیست سیاه پلیس میشه
این کار خیلی مهمه چون اگه ماشینت باهاش تخلفی انجام بشه، دیگه به اسم تو ثبت نمیشه.
حواست باشه باید توی شرکت بیمه هم پرونده تشکیل بدی تا بتونی خسارتت رو بگیری.

چرا باید سریع اقدام کنی؟

اینجا یه نکته خیلی مهم وجود داره: وقت رو از دست نده!
اگه دیر بجنبی، ممکنه ماشینت برای کارای خلاف استفاده بشه و بعدش دردسرهاش بیفته گردن خودت.
مثلاً ممکنه باهاش قاچاق کنن یا خلافی سنگین مرتکب بشن!
پس هر چی زودتر موضوع رو به پلیس گزارش بدی، احتمال پیدا شدن ماشینت هم بیشتره و دردسرهای احتمالی کمتر.

استعلام خودرو سرقتی با اپلیکیشن

بعد از ثبت شکایت، کافیه پلاک یا کد VIN (اون کد ۱۷رقمی پشت کارت ماشین) و شماره پرونده رو توی برنامه پلیس من وارد کنی تا ببینی وضعیت ماشینت به کجا رسیده.
اگه پیدا شده باشه، باید به پلیس آگاهی همون منطقه‌ای که ماشین دزدیده شده مراجعه کنی و کارهای تحویل خودرو رو انجام بدی.

لیست خودروهای سرقتی

وقتی پلیس ماشینت رو پیدا کرد، حالا فقط مونده چند مرحله اداری رو پشت سر بذاری تا ماشینتو تحویل بگیری:

1. اول به مرکز پلیس مراجعه کن، اونجا تو رو به آگاهی و پارکینگ مربوطه معرفی می‌کنن.
2. توی آگاهی، شماره موتور و شاسی خودرو رو چک می‌کنن تا مطمئن شن همه‌چی درسته.
3. اگه شماره‌ها مخدوش شده باشن، پلیس آگاهی یه نامه به کانون کارشناسان رسمی دادگستری می‌نویسه.
4. بعد اگه لازم باشه، درخواست میدن به پلیس راهور که شماره‌ها دوباره حک بشن.
5. اگه شماره‌ها مشکلی نداشته باشن، پلاک ماشین از لیست سیاه خارج میشه.
6. بعدش باید بری سراغ گرفتن گواهی عدم خلافی و پرداخت هزینه پارکینگ.

حالا با مدارک کاملت مثل سند خودرو، بیمه‌نامه و گواهینامه میری پارکینگ و ماشینتو تحویل می‌گیری.

مدت زمان پیدا شدن خودرو سرقتی

برای اینکه پلیس راحت‌تر و سریع‌تر رد ماشینت رو بگیره، یه سری کارا هست که میتونی انجام بدی.

بررسی دوربین‌های اطراف محل سرقت

یه دور دوربینای مداربسته اطراف جایی که ماشین دزدیده شده رو دقیق بررسی کن، ممکنه یه دوربین چیزی ضبط کرده باشه که کلی به درد بخوره، مثلاً:

• دوربین بانک‌ها
• مغازه‌ها
• اداره‌ها
• پارکینگ‌های عمومی یا خصوصی

خلافی‌ها رو چک کن

خیلی وقتا دزد همیطوری با ماشینت تو خیابونا می‌چرخه، احتمال زیاد خلافی جدید ثبت میشه.
خیلی از دزدا حواسشون به چراغ قرمز و سرعت مجاز نیست!
با یه استعلام ساده از سایت یا اپلیکیشن‌های مربوط به خلافی، شاید بتونی بفهمی آخرین بار کجا ماشینت دیده شده.

به اوراقی‌ها سر بزن!

خیلی وقتا سارقا ماشین‌ها رو مستقیم می‌برن اوراقی
اگه زود بجنبی و قبل از اینکه ماشینو تیکه‌تیکه کنن، پیداشون کنی، احتمال نجاتش هست.
اگه برات خلافی اومد و محل خلافی رو فهمیدی برو به اوراقی های اونجا سر بزن، شاید شانست زد و پیداش کردی!

علت بریدن سیم کلاچ خودرو

بریدن سیم کلاچ یعنی دیگه نمی‌تونید پدال کلاچ رو فشار بدید یا اگه فشار میدید، انگار به جایی وصل نیست.
تا زمانی که این مشکل برای خودمون پیش نیاد، ممکنه خیلی جدی نگیرمش، چون بیشتر از دیگران شنیدیم.
اما وقتی واقعاً سیم کلاچ ماشین ببره، متوجه میشیم چقدر موضوع مهمیه و چرا باید سرویس‌های دوره‌ای کلاچ رو جدی بگیریم.

دلایل پاره شدن سیم کلاچ

بریدن سیم کلاچ می‌تونه به دلایل مختلفی اتفاق بیفته
بعضی وقتا سفت شدن پدال کلاچ طبیعیه ولی اگه پدال کلاچ بیش از حد سفت بشه و مدت زیادی همین‌جوری بمونه، فشار زیادی به سیم کلاچ وارد میشه و احتمال پاره شدنش بالا میره.
در ادامه چند تا از مهم‌ترین دلایل این مشکل رو توضیح میدم.

رانندگی در مناطق بیابانی یا پر از گرد و خاک

اگه زیاد توی مسیرهای خاکی، بیابون یا جاهای پر گردوغبار رانندگی می‌کنید، سیم کلاچ زودتر از حالت معمول فرسوده میشه.
خاک و شن باعث گیر کردن سیم در داخل روکش سیم کلاچ میشن و به مرور سیم زنگ می‌زنه یا خشک میشه.

بی‌کیفیت بودن سیم کلاچ

گاهی اوقات سیمی که استفاده میشه جنس خوبی نداره
سیم‌های بی‌کیفیت خیلی زود رشته‌های داخلی‌شون از هم باز میشه یا از قسمت اتصال به اهرم کلاچ درگیر نمیشن و در نهایت پاره میشن.

خرابی یا سفت بودن صفحه کلاچ

وقتی صفحه کلاچ سفت شده باشه یا رو به خرابی بره، برای کلاچ گرفتن باید پدال رو با فشار بیشتری فشار بدید
این فشار بالا به مرور باعث کشیدگی و در نهایت بریدن سیم میشه.

رانندگی نادرست یا تحت فشار

کلاچ گرفتن و ول کردن نادرست، نیم‌کلاچ‌های طولانی، یا تعویض دنده غیراصولی، باعث فشار زیاد به سیم کلاچ و سیستم کلاچ میشه و به مرور باعث فرسودگی سیم میشه.

سرویس نکردن دوره‌ای سیستم کلاچ

تمیزکاری، روغن‌کاری و بررسی سیم کلاچ در سرویس‌های دوره‌ای خیلی مهمه
اگر این کارها رو انجام ندید، ممکنه سیم خشک بشه یا گیر کنه و در نهایت ببره.

رانندگی با سیم کلاچ پاره

آیا میشه با سیم کلاچ پاره رانندگی کرد؟ به‌طور موقت، بله!
ولی توصیه نمیشه مگر اینکه فقط بخواید خودتون رو به تعمیرگاه برسونید.
اگه مجبور شدید با سیم کلاچ بریده رانندگی کنید، به این نکات توجه کنید:

• ماشین رو نگه دارید و خاموشش کنید.
• دنده رو روی حالت دنده ۱ بذارید.
• به روبه‌رو نگاه کنید تا مطمئن بشید جلوی ماشین فرد یا مانعی قرار نداره که موقع حرکت، نیاز به ترمز گرفتن نداشته باشید.
• پای خودتون رو روی پدال گاز بذارید و خیلی کم فشار بدید.
• در همین حالت، استارت بزنید، با این کار، ماشین روشن میشه ولی یه پرش ناگهانی به جلو خواهد داشت.
• شما باید برای این جهش آماده باشید و از این حرکت نترسید یا غافلگیر نشید.
• بعد از این که ماشین به جلو پرید و روشن موند، با همون دنده یک شروع به حرکت کنید و کم‌کم فشار گاز رو بیشتر کنید تا ماشین به حالت تعادل برسه.

ترمز گرفتن با سیم کلاچ پاره

باید توجه داشته باشید که ترمز گرفتن باعث خاموش شدن ماشین میشه.
اگه این اتفاق بیفته، باید تمام مراحل بالا رو از اول تکرار کنید.
پس تا جای ممکن با سرعت کنترل‌شده حرکت کنید که مجبور به ترمز نشید.

کاتالیزور مثل ریه‌های دوم ماشینته، اگه بوی بد میده، دودش غلیظه یا شتاب ماشین کم شده، بهتره سریع‌تر بری بررسی کنی، دیر بجنبی، خرجش سنگین‌تر میشه!

کاتالیزور خودرو چیست

کاتالیزور (کاتالیست) یه قطعه خیلی مهم تو سیستم اگزوز ماشینه که نقش فیلتر هوا برای دود ماشینو بازی می‌کنه.
یعنی کاری می‌کنه که گازهای سمی قبل از اینکه از اگزوز خارج شن تا حد زیادی بی‌خطر بشن و بعد برن تو هوا.
این قطعه معمولاً عمر مفیدش حدود ۱۵۰ هزار کیلومتره
البته تو ایران، به‌خاطر کیفیت نه‌چندان دلچسب بنزین، بهتره حواست باشه بعد از حدود ۱۲۰ هزار کیلومتر یه نگاهی بهش بندازی یا تعویضش کنی.

علت خطای کاتالیزور خودرو

خب حالا بریم ببینیم چه عواملی باعث خطای کاتالیزور میشه.

دمای بیش از حد موتور

قاتل بی‌رحم کاتالیست، اگه اهل گاز دادن با دور موتور بالا هستی، بدون که داری جون کاتالیزور رو کم‌کم می‌گیری!
وقتی موتور مدت زیادی داغ بمونه، گازهایی که ازش خارج میشن، اون‌قدر داغن که می‌تونن کاتالیست رو از درون ذوب کنن!

• آره، درست خوندی... ذوب!

خرابی سنسور اکسیژن

یعنی موتور کور شده، این سنسور یه جورایی مثل چشمای ECU عمل می‌کنه
تشخیص میده چقدر اکسیژن تو گازهای خروجی هست تا ترکیب سوخت و هوا تنظیم شه
اگه خراب بشه، مخلوط سوخت و هوا به‌هم می‌ریزه و نتیجه‌ش میشه احتراق ناقص
یعنی سوخت خوب نمی‌سوزه و کلی دود و آلاینده راه میفته سمت کاتالیست، که باعث گرفتگی زودهنگام اون میشه.

بنزین بی‌کیفیت

سوخت بد قاتل بی‌سروصدای کاتالیزوره چرا؟ چون دوباره ماجرای احتراق ناقص تکرار میشه و دودهای ناسالم میرن تو دل کاتالیست.
اینجوری هم عمرش کم میشه، هم راندمان موتور پایین میاد.

شمع خراب

اگه شمع درست عمل نکنه، باز هم سوخت کامل نمی‌سوزه و باز هم یه مشت گاز مزاحم روانه کاتالیست میشه
حتی بعضی وقتا سوخت نسوخته میره تو کاتالیست و اونجا می‌سوزه!
این حرارت اضافی باعث آسیب دیدن جدی کاتالیزور میشه.

نشت روغن یا ضدیخ

کاتالیست جایی نزدیک اگزوزه، دقیقاً همون‌جایی که اگه روغن موتور یا مایع خنک‌کننده نشتی داشته باشن، بدجوری بهش صدمه می‌زنن
این مایعات وقتی برسن به کاتالیست، مثل یه لایه چسبناک جلو عملکردش رو می‌گیرن
نتیجه میشه: گرفتگی، داغ شدن بیش از حد و نهایتاً خرابی کامل.

علائم خرابی کاتالیزور

خب بریم سراغ یه سوال مهم: از کجا بفهمیم کاتالیست ماشین داره خراب میشه؟
تشخیص دقیقش البته با دستگاه و تست تخصصیه، ولی قبلش خودت هم می‌تونی از روی یه‌سری نشونه‌ها بفهمی که اوضاع کاتالیزور خرابه
خرابی کاتالیزور معمولاً با این نشونه‌ها خودشو لو میده، پس خوب حواستو جمع کن!

ماشین جون نداره

اگه دیدی ماشین توی سربالایی یا موقع سبقت گرفتن زورش نمیرسه، یه احتمال قوی اینه که کاتالیزور گرفته
چون مسیر خروج دودها از موتور بسته میشه و گازها برمی‌گردن تو موتور!
این یعنی اکسیژن کمتری برای احتراق می‌مونه، سوخت درست نمی‌سوزه و قدرت موتور پایین میاد
در نتیجه مصرف سوخت میره بالا، ولی شتاب پایین میاد!

بوی تخم‌مرغ گندیده

اگه دور ماشین بوی بد و خاصی می‌پیچه، مخصوصاً یه بوی شبیه تخم‌مرغ گندیده، حواستو جمع کن
این بو بخاطر گوگرد توی گازهای خروجیه که کاتالیزور سالم باید تبدیلش کنه به گاز بی‌بو
اگه این بو رو حس کردی، یعنی کاتالیزور وظیفه‌شو درست انجام نمیده!

ماشین دیر استارت می‌خوره

وقتی کاتالیست خیلی گرفته باشه، گازهای خروجی راه خروج ندارن
اون موقع دیگه موتور اصلا نمی‌تونه نفس بکشه!
این‌جوری اولش فقط یه کم دیر روشن میشه، ولی اگه ولش کنی، ممکنه کلاً ماشین روشن نشه.

دود تیره و پررنگ از اگزوز بیرون میزنه

کاتالیزور خراب، مثل یه فیلتر پاره‌ست، کاری به کار دودها نداره، میذاره هرچی آلاینده‌ست با تمام قوا از اگزوز بیاد بیرون
پس وقتی خراب بشه دود سیاه یا خاکستری تیره از اگزوز میبینی!

اگزوز داغ داغه

اگه حس کردی اگزوز حرارتش عجیبه، این هم می‌تونه نشونه‌ای از احتراق ناقص باشه
یعنی یه بخشی از سوخت نسوخته و تا رسیده به کاتالیزور، اونجا سوخته!
این یعنی کاتالیزور داره مثل یه اجاق کار می‌کنه، نه یه فیلتر!

• خطرناکه، خرج‌داره، حواست باشه.

روشن شدن چراغ چک بعد از حذف کاتالیزور

بعضی‌ها کاتالیزور ماشینشونو درمیارن، برای اینکه شتاب ماشین بیشتر بشه، یا اینکه خرج تعمیرش رو نکنن
این کار اصلا قانونی و اخلاقی نیست چون حذف کاتالیزور منجر به افزایش آلاینده‌های خروجی خودرو میشه و تأثیرات بدی بر محیط زیست میذاره

• ولی خب، این کار بی‌دردسر هم نیست

یکی از اولین دردسرهایی که سر و کله‌ش پیدا میشه، روشن شدن چراغ چک ماشینه!
بعد از حذف کاتالیزور، سنسورهای اکسیژن که تو مسیر دود نصب شدن، دیگه نمی‌تونن به‌درستی میزان اکسیژن رو تشخیص بدن
این سنسورها طراحی شدن که قبل و بعد از کاتالیزور کار کنن، و نبود کاتالیزور حسابی گیجشون می‌کنه
نتیجه‌ش این میشه که اطلاعات اشتباه می‌فرستن برای کامپیوتر ماشین، و اونم سریع چراغ چک رو روشن می‌کنه.

رفع خطای کاتالیزور

در کل، رفع خطای کاتالیزور بستگی داره مشکل دقیقاً از کجاست
ولی اگه مرحله‌به‌مرحله با حوصله پیش بری و از یه تعمیرکار مطمئن کمک بگیری، هم ماشین سالم می‌مونه هم جیبت بی‌خود خالی نمیشه.

اول از همه دیاگ بزن

قبل از هر کاری، ماشینو به دستگاه دیاگ وصل کن تا ببینی دقیقاً مشکل از کجاست
اگه کدهای خطا مربوط به سنسور اکسیژن یا خود کاتالیزور باشن، سیستم کامپیوتر ماشین بهت میگه چی به چیه.

سنسورها رو بررسی کن

سنسور اکسیژن اگه درست کار نکنه، حتی اگه خود کاتالیزور سالم باشه، باز هم ماشین فکر می‌کنه مشکل داره!
اگه خطا مربوط به سنسور باشه، خیلی راحت می‌تونی اون سنسور خراب رو تعویض کنی.
بعدش هم با دستگاه، کامپیوتر ماشین رو ریست می‌کنی تا دوباره همه چی رو از صفر بررسی کنه.
گاهی فقط همین کار ساده باعث میشه چراغ چک خاموش شه و همه چی اوکی شه.

کاتالیزور رو تمیز کن

اگه کاتالیزور خیلی گرفته باشه یا دوده جمع شده باشه، ممکنه هنوز سالم باشه ولی خوب کار نکنه.
توی این مواقع، یه تمیزکاری اساسی با محلول‌های مخصوص یا روش‌هایی مثل “فلشینگ” می‌تونه حسابی جواب بده.

تعویض کاتالیزور

بعضی وقتا هم دیگه کاتالیزور واقعاً کارش تمومه و هیچ کاریش نمیشه کرد!
اینجاست که دیگه باید یه کاتالیزور جدید و باکیفیت بخری
یه کاتالیزور نو نه‌تنها مشکل رو حل می‌کنه، بلکه مصرف سوخت رو پایین میاره و شتاب ماشین رو هم بهتر می‌کنه.

علت جا نرفتن دنده

چرا دنده ماشین سخت جا میره، یا اصلاً جا نمیره و میپره بیرون؟

جا نرفتن دنده بخاطر روغن گیربکس

ببین اولین چیزی که باید چک کنی روغن گیربکسه که اگه کم باشه یا خراب شده باشه، دنده‌ها یا سفت جا میرن یا اصلاً جا نمیرن.

• شاید نشتی داره
• یا روغن بی‌کیفیت زدی
• یا اصلاً چک نکردی و مدت‌ها عوضش نکردی و کثیف و بی‌خاصیت شده.

جا نرفتن دنده بخاطر مشکل کلاچ

چرا اگه کلاچ درست عمل نکنه، دنده درست جا نمیره یا سخت جا میره؟
موتور همیشه در حال چرخشه، ولی گیربکس نه، چون باید با سرعت چرخ‌های ماشین هماهنگ بشه.
برای اینکه بتونی بین این دو تا یه ارتباط موقتی برقرار کنی یا قطعش کنی، از کلاچ استفاده میشه.
وقتی پدال کلاچ رو فشار میدی، در واقع داری اون ارتباط بین موتور و گیربکس رو قطع می‌کنی
یعنی موتور می‌چرخه ولی گیربکس دیگه باهاش درگیر نیست و اینطوری راحت می‌تونی دنده عوض کنی.

حالا اگه کلاچ درست جدا نشه (به دلایل مختلف که در ادامه میگم) گیربکس هنوز تحت فشاره.
تو وقتی می‌خوای دنده عوض کنی، داری تلاش می‌کنی چرخ‌دنده‌هایی که در حال چرخشن رو با هم درگیر کنی
اونم بدون اینکه سرعتشون با هم هماهنگ باشه.
خب معلومه که یا دنده جا نمیره، یا با صدا جا میره، یا با زور باید بزنی تو دنده.

چرا کلاچ درست کار نمی‌کنه؟
چون یکی یا چندتا از قطعاتی که توی این سیستم هستن، وظیفه خودشونو درست انجام نمیدن.

دیسک و صفحه کلاچ

اگه صفحه کلاچ خورده شده باشه یا دیسک تاب برداشته باشه
ممکنه وقتی پدال رو فشار میدی، به‌درستی موتور رو از گیربکس جدا نکنه
یعنی یه جورایی انگار هنوز وصله و این باعث میشه که دنده خیلی سخت جا بره یا اصلاً جا نره
چون گیربکس هنوز داره از موتور نیرو می‌گیره و چرخ‌دنده‌ها در حال چرخشن.

فنر خورشیدی

وقتی پدال کلاچ رو فشار میدی، این فنر جمع میشه و باعث میشه دیسک از فلایویل جدا بشه
اگه این فنر ضعیف بشه یا بشکنه، قدرت کافی برای جدا کردن دیسک نداره
یعنی بازم همون مشکل: کلاچ درست جدا نمیشه و دنده بد جا میره.

بلبرینگ کلاچ

این قطعه به‌نوعی یه واسطه‌ست بین پدال کلاچ و فنر خورشیدی هستش.
وقتی پدال رو فشار میدی، این بلبرینگ میاد جلو و به فنر خورشیدی فشار میاره.
اگه این بلبرینگ خراب بشه یا گیر کنه، نمی‌تونه درست فشار بده به فنر، و دوباره داستان جدا نشدن کامل کلاچ پیش میاد.

سیستم هیدرولیک یا سیم کلاچ

اگه توی این سیستم هوا رفته باشه، یا مایعش کم باشه، نیروی کافی نمیرسه به بلبرینگ، و باز کلاچ درست درگیر و خلاص نمیشه.
توی کلاچ سیمی هم اگه سیم کلاچ کش بیاد، شل شه یا پاره شه، همین بلا سر کلاچ میاد: درست آزاد نمیشه.

فلایویل

اگه فلایویل تاب برداشته باشه یا سطحش ساییده باشه، وقتی کلاچ رو می‌گیری، صفحه نمی‌تونه درست ازش جدا بشه.
در نتیجه، چرخ‌دنده‌ها توی گیربکس هنوز تحت فشاره و دنده یا سفت جا میره یا صدای تق میده.

جا نرفتن دنده بخاطر مشکل هم دور کننده

هم‌دورکننده یه قطعه مکانیکی توی گیربکس دنده دستی هستش
وظیفه‌ش اینه که قبل از اینکه دو تا چرخ‌دنده به هم قفل بشن، سرعتشون رو با هم برابر کنه
اینطوری وقتی دنده رو عوض می‌کنی، هیچ ضربه‌ای نمیزنه، سفت جا نمیره، و صدای تق و تق نمیده
حالا فرض کن یکی از اجزای این سیستم مشکل پیدا کرده باشه. مثلاً:

حلقه سینکرون ساییده شده باشه

این حلقه وظیفه داره سرعت دنده‌ای که می‌خوای بری توش رو با دنده قبلی برابر کنه
این کارو با اصطکاک انجام میده، یعنی خودش رو به اون سطح مخروطی دنده فشار میده و سرعتش رو تنظیم می‌کنه
با گذشت زمان و استفاده زیاد (مخصوصاً اگه دنده‌ها رو با خشونت عوض کنی یا بدون گرفتن درست کلاچ) سطح مخروطی حلقه اصطکاکشو از دست میده
در نتیجه نمی‌تونه سرعت دنده‌ها رو با هم هماهنگ کنه
یعنی تو می‌خوای بری تو دنده ۳، ولی چون سرعتا یکی نیست، دنده سخت جا میره یا اصلاً جا نمیره، یا با صدا جا میره.

دنده کشویی لق شده یا دندونه‌هاش خورده شده

یه قطعه استوانه‌ای که وقتی دسته دنده رو حرکت میدی، این قطعه حرکت می‌کنه و به دنده مورد نظر قفل میشه
ولی قبل از اینکه قفل شه، اول میره با هم‌دورکننده تماس می‌گیره تا سرعتا تنظیم شه
این قطعه اگه لقی پیدا کنه، نمیتونه درست به حلقه سینکرون فشار بیاره
یا اگه دندونه‌هاش لب‌پری شده باشن، نمی‌تونه صاف و نرم درگیر شه
اینم باعث میشه دنده بد جا بره یا حتی بزنه بیرون.

جا نرفتن دنده بخاطر قطعات گیربکس

خیلی وقتا وقتی میگیم "دنده جا نمیره" یا "سفت جا میره" یا "با صدای تق جا میره"، مشکل می‌تونه خود دنده‌ها یا قطعات داخلی گیربکس ساییده یا خراب شده باشن.
چه اجزایی داخلی گیربکس هست که ممکنه ساییده یا خراب بشن؟

• چرخ‌دنده‌ها
• شفت‌ها
• بلبرینگ‌های داخلی گیربکس
• دنده کشویی

چرا گیربکس ساییده میشه؟

• روغن گیربکس دیر عوض شده یا کثیف بوده
• دنده‌ها بد عوض شدن (بدون گرفتن کامل کلاچ یا با عجله)
• رانندگی با فشار زیاد (مثلاً تخته‌گاز تو دنده یک)
• ماشین قدیمی یا کیلومتر بالا که عمر قطعاتش تموم شده
• ضربه‌های ناگهانی، مثل تصادف

دنده عقب بد جا میره

دنده عقب مثل بقیه دنده‌ها هم‌دورکننده (سینکرون) نداره.
وقتی می‌خوای بری تو دنده 2، سینکرون سرعت چرخ‌دنده‌ها رو تنظیم می‌کنه که نرم جا بره، ولی دنده عقب اینو نداره.
پس اگه یه ذره چرخ‌دنده‌ها در حال چرخش باشن، باهم درگیر نمیشن و گیر می‌کنن
واسه همینه که دنده عقب معمولاً بدتر جا میره، مخصوصاً اگه ماشین هنوز کامل توقف نکرده.

علت استارت خوردن و روشن نشدن ماشین

سعی می‌کنم هر قطعه‌ای که اسم می‌برم یه توضیح کوچولو هم بدم که اگه تازه‌کاری یا اصلاً از ماشین چیزی نمی‌دونی، قشنگ متوجه بشی چی به چیه.
وقتی میگی ماشین استارت میخوره روشن نمیشه، یعنی باتری کاملاً خالی نیست.
صدای "تق تق تق" هم نمی‌شنوی که بگی باتری خوابه، ولی هنوز هم احتمال داره باتری ضعیف باشه.
مثلاً ولتاژش اومده پایین و نمیتونه برق کافی به سیستم سوخت‌رسانی یا جرقه‌زنی بده.
پس حتی اگه استارت می‌خوره، باز هم به باتری یه شکی داشته باش.

مشکل در سیستم سوخت رسانی

ماشین واسه این که روشن بشه، نیاز داره سوخت دقیق و به‌موقع به داخل سیلندرها پاشیده بشه.
این کار توسط سیستم سوخت‌رسانی انجام میشه که یه سری قطعه با هم کار می‌کنن تا بنزین از باک برسه به انژکتورها و از اونجا با فشار مشخصی وارد محفظه احتراق بشه.
اگه این سیستم یه جا مشکل پیدا کنه، ممکنه ماشین استارت بخوره ولی روشن نشه چون اصلاً یا به اندازه کافی سوخت داخل سیلندرها نمیرسه.
حالا بریم سراغ قطعه‌ها، یکی یکی توضیح بدیم که هر کدوم چیکار می‌کنن و اگه خراب بشن چی میشه.

پمپ بنزین

پمپ بنزین معمولاً داخل باک نصبه و وظیفه‌ش اینه که بنزین رو با فشار بفرسته به سمت موتور.
اگه پمپ درست کار نکنه، یا اصلاً بنزینی نمی‌فرسته، یا فشارش کمه.
در نتیجه بنزین به موتور نمیرسه یا به اندازه کافی نمیرسه، پس موتور روشن نمیشه.
نشونش اینه که مثلاً وقتی استارت می‌زنی، صدای کوچیکی مثل "وووو" از عقب ماشین نمیاد (صدای پمپ لحظه‌ایه).

صافی بنزین (فیلتر سوخت)

این قطعه بین باک و موتور قرار داره و وظیفه‌ش اینه که ناخالصی‌ها و ذرات رو از سوخت بگیره تا چیز تمیز برسه به انژکتورها.
اگه فیلتر خیلی کثیف شده باشه یا گرفته باشه، جلوی جریان بنزین رو می‌گیره، پمپ بنزین زور می‌زنه، ولی فشار نمیرسه به موتور.
نشونش اینه که استارت می‌خوره ولی ماشین روشن نمیشه یا بد روشن میشه، یا توی حرکت تقه می‌زنه، مخصوصاً تو سرعت بالا.

انژکتور

انژکتور در واقع همون نازل‌هایی‌ان که بنزین رو به صورت اسپری (پودرمانند) میپاشن داخل محفظه احتراق.
اگه یکی یا چند تا انژکتور گرفته باشن یا برق بهشون نرسه سوخت پاشیده نمیشه.
بدون پاشش سوخت هم اصلاً خبری از انفجار و حرکت موتور نیست.
نشونش هم ممکنه ماشین روشن نشه یا بد روشن شه.
یا یه سیلندر کار نکنه یا بوی تند بنزین بیاد چون سوخت نپاشیده، ولی پمپ هنوز داره کار می‌کنه.

سنسور فشار سوخت

یه سنسوره که فشار سوخت داخل ریل رو اندازه می‌گیره و اطلاعاتشو میده به ECU (کامپیوتر ماشین).
اگه این سنسور درست کار نکنه، ECU نمی‌فهمه فشار چقدره و ممکنه اشتباه تصمیم بگیره.
یعنی یا زیاد بنزین بده، یا خیلی کم. یا اصلاً قطع کنه پاشش رو.
نشونه اینه که ماشین ممکنه اصلاً روشن نشه یا روشن شه ولی یهویی خاموش بشه، یا چراغ چک موتور روشن شه.

ECU (کامپیوتر ماشین)

ecu مغز متفکر ماشینه، اطلاعات سنسورها رو می‌گیره، تصمیم میگیره که کی چقدر سوخت پاشیده بشه.
اگه ECU دچار باگ یا خرابی بشه، ممکنه دستور پاشش سوخت رو اصلاً صادر نکنه، یا مثلاً سوخت رو به موقع پاشش نکنه.
استارت میزنی ولی انگار هیچی تو موتور اتفاق نمی‌افته، ممکنه اصلاً برق به انژکتورها نرسه یا موتور کپ کنه.

رله و فیوز پمپ بنزین

رله در واقع یه کلید برقیه که وقتی استارت میزنی، برق می‌فرسته به پمپ، فیوز هم مثل محافظه.
اگه رله یا فیوز پمپ بنزین سوخته باشه، پمپ اصلاً روشن نمیشه، یعنی انگار پمپ بنزینی وجود نداره.
استارت میزنی، ولی هیچ صدای پمپی نمیاد و طبیعتاً موتور هم روشن نمیشه.

مشکل در سیستم جرقه زنی

بریم سراغ بررسی مورد دوم: استارت میزنی ولی ماشین روشن نمیشه، چون سیستم جرقه‌زنی یه مشکلی داره.
توی موتورای بنزینی، سه چیز لازمه تا موتور روشن شه:

1. هوا
2. سوخت
3. جرقه

اگه جرقه نداشته باشیم یا جرقه ضعیف یا تو زمان اشتباه بزنه، موتور روشن نمیشه.
بریم سراغ قطعه‌هاش، دونه‌دونه ببینیم چی هستن، چیکار می‌کنن، و اگه خراب شن چی میشه.

کوئل

اگه کوئل خراب شه، برق کافی به شمع نمیرسه، یعنی جرقه یا ضعیفه یا اصلاً نیست.
اگه فقط یکی از کوئل‌ها خرابه، ممکنه یکی از سیلندرها کار نکنه.
ولی اگه کوئل اصلی یا مرکزی خرابه (تو بعضی ماشینا همه سیلندرها از یه کوئل تغذیه میکنن)، ماشین اصلاً روشن نمیشه.
نشونه‌هاش هم: استارت میخوره ولی روشن نمیشه یا روشن میشه ولی می‌لنگه، لرزش شدید، بوی بنزین ممکنه بیاد چون سوخت وارد سیلندر شده ولی جرقه نبوده.

شمع

اگه شمع کثیف شده باشه، دوده گرفته باشه، یا فاصله بین الکترودهاش زیاد یا کم شده باشه، جرقه خوب نمیزنه
یا ممکنه اصلاً نزنه، در نتیجه موتور یا روشن نمیشه، یا بد کار میکنه.
نشونه هاش هم: موتور موقع استارت زدن تقلا می‌کنه ولی روشن نمیشه
ممکنه بوی بنزین بیاد ولی ماشین روشن نشه
یا وقتی روشن میشه یه لرزش شدید داشته باشه چون یکی دو سیلندر کار نمی‌کنن.

سنسور موقعیت میل‌لنگ

این سنسور می‌فهمه که میل‌لنگ (همون قطعه‌ای که می‌چرخه و حرکت پیستونا رو به حرکت چرخ‌ها تبدیل می‌کنه) تو چه موقعیتی قرار داره.
به ECU میگه که کی باید جرقه بزنه، چون جرقه باید دقیقاً وقتی پیستون بالا رسیده بزنه، اگه زمانش بهم بخوره، همه چی خراب میشه.
اگه این سنسور خراب باشه یا سیگنال اشتباهی بده، ECU نمی‌فهمه کی باید جرقه بزنه، پس ممکنه اصلاً دستور جرقه نده.
در نتیجه استارت میزنی، ماشین هی زور می‌زنه ولی روشن نمیشه.
یا یهویی وسط حرکت خاموش میشه و دیگه روشن نمیشه تا وقتی سنسور خنک شه (تو بعضی مواقع).

سنسور موقعیت میل‌سوپاپ

این یکی هم مثل سنسور میل‌لنگه ولی جای دقیق‌تر و برای کنترل زمان‌بندی سوپاپا و جرقه.
اگه این سنسور درست کار نکنه، زمان‌بندی جرقه ممکنه به هم بخوره.
مخصوصاً توی موتورای جدیدتر که جرقه خیلی دقیق باید تنظیم بشه.
اگه خراب بشه ماشین روشن نمیشه یا به سختی روشن میشه، ممکنه چراغ چک روشن بشه.

ECU یا کامپیوتر ماشین

همونجوری که تو بخش سوخت گفتم، این مغز ماشین حساب میکنه که کی جرقه بزنه، کی سوخت پاشیده بشه، چقدر هوا بره تو، و همه چیزو هماهنگ می‌کنه.
ECU فرمان میده به کوئل‌ها که چه موقع به شمع برق بدن، اگه این دستور به موقع نرسه، یا اصلاً نرسه، جرقه نمیزنه.
اگه ECU قاطی کنه موتور روشن نمیشه چون هیچ دستوری برای جرقه‌زنی صادر نمیشه.
گاهی وقتا با دیاگ هم نمیشه درست متوجه شد چون خودش قاط زده.

سیم‌کشی سیستم جرقه‌زنی

سیم‌هایی که برق رو از ECU به کوئل، از کوئل به شمع و... می‌برن، اگه این سیم‌ها خراب، پوسیده یا قطع باشن، برق به مقصد نمی‌رسه.
با این که همه قطعه‌ها سالمن، ولی برق به شمع نمی‌رسه پس جرقه‌ای هم در کار نیست.
در نتیجه ماشین استارت می‌خوره روشن نمیشه، حتی اگه با دیاگ همه‌چی اوکی نشون بده.

مشکل در نرسیدن هوا

اگه ماشین استارت می‌خوره ولی روشن نمیشه، و ما مطمئنیم سوخت هست، جرقه هم هست، یه عامل خیلی مهم میمونه:
نرسیدن هوای کافی یا درست به داخل موتور.
اینا قطعه‌هایی‌ان که مستقیم یا غیرمستقیم در جریان ورود هوا به موتور نقش دارن.
معمولاً با دیاگ و یکم تجربه میشه دقیق فهمید کدومش داره بازی درمیاره.

فیلتر هوا

فیلتر هوا کاری که میکنه اینه که گرد و خاک و آشغالای هوا رو میگیره، تا فقط هوای تمیز وارد موتور بشه.
اگه فیلتر هوا خیلی کثیف یا گرفته باشه، هوا نمی‌تونه درست وارد موتور شه یا خیلی کم وارد میشه.
در نتیجه ترکیب هوا و سوخت به‌هم میریزه، ممکنه موتور اصلاً روشن نشه یا خیلی بد روشن شه.
نشونه هاش اینه که ممکنه وقتی پاتو روی گاز فشار میدی خفه کنه یا خاموش شه، مصرف سوخت بالا میره، بوی بدی از اگزوز ممکنه بیاد.

سنسور MAF

این سنسور سر راه هوای ورودی به موتور نصبه، وظیفه‌ش اینه که اندازه‌گیری کنه چقدر هوا داره وارد موتور میشه
و این اطلاعاتو بده به ECU تا اون بتونه بفهمه چقدر سوخت باید بپاشه.
اگه اطلاعات غلط بده، ECU ممکنه فکر کنه هوا زیاد یا کمه.
بعد به‌جاش سوخت رو زیاد یا کم بپاشه، ممکنه ترکیب اشتباه بشه و احتراق اصلاً اتفاق نیفته یا احتراق ناقص بشه.

سنسور MAP

این سنسور توی بعضی ماشینا به‌جای MAF استفاده میشه، یا گاهی همراهش هست.
این یکی فشار داخل منیفولد هوا (یعنی اون محفظه‌ای که هوا قبل از ورود به سیلندر جمع میشه) رو اندازه میگیره.
مثل MAF، اگه داده غلط بده، ECU نمی‌تونه تشخیص بده هوا چقدره.
پس دستور پاشش سوخت درست نیست و اگه مخلوط اشتباه باشه، ممکنه موتور اصلاً روشن نشه.

دریچه گاز

این دریچه یه قطعه مکانیکیه که وقتی پاتو میذاری رو گاز، باز میشه تا هوا وارد موتور شه.
هرچی بیشتر فشار بدی، بیشتر باز میشه و هوای بیشتری میره تو موتور.
اگه دریچه گاز گیر کنه، کثیف باشه یا درست باز نشه، هوا وارد موتور نمیشه یا خیلی کم میشه، حتی ممکنه قفل کنه و کامل بسته بمونه.

منیفولد هوا

منیفولد هوا یه جور لوله‌ی چند شاخه‌ست که هوا رو از دریچه گاز می‌گیره و تقسیمش میکنه بین سیلندرها، نقش انتقال و توزیع هوا رو داره.
اگه ترک بخوره، نشتی هوا داشته باشه یا واشرش خراب شده باشه، ممکنه هوا از جای دیگه‌ای غیر از مسیر طبیعی وارد بشه.
اون‌وقت سنسورها گیج میشن و مخلوط هوا و سوخت درست تنظیم نمیشه.

چرا ماشینم استارت میزنه اما روشن نمیشه؟

همه چی رو طوری توضیح میدم که حتی اگه از ماشین فقط فرمونشو بشناسی، بفهمی چی به چیه، بریم سراغ بررسی مورد به مورد.

مشکل از ECU (کامپیوتر ماشین)

ECU یا همون کامپیوتر ماشین مسئول همه چی هست، از پاشش بنزین گرفته تا زمان جرقه و کنترل سنسورها.
اگه ECU به اشتباه فکر کنه موتور سرده، حتی وقتی داغه، دستور پاشش بیشتر بنزین میده (چون موتور سرد نیاز به بنزین بیشتر داره).
این میتونه باعث بشه ماشین غرق بنزین بشه (اصطلاحاً Rich کار کنه) و اصلاً روشن نشه.

خرابی فشنگی آب

یه قطعه خیلی مهم به اسم سنسور دمای آب موتور یا همون فشنگی آب داریم این سنسور به ECU میگه که موتور الان سرده یا گرمه.
اگه این سنسور خرابه یا اطلاعات غلط میده (مثلاً همیشه میگه موتورت سرده)، ECU دستور میده بنزین بیشتری پاشیده بشه، در حالی که موتور داغه، و اینجاست که ماشین خفه میکنه و روشن نمیشه.
نکته اینجاست که وقتی فیش انژکتور رو میکشی، بنزینی پاشیده نمیشه، و این کمک می‌کنه که موتور از اون حالت غرق بنزین بیاد بیرون، و یه استارت کوچولو بخوره و بعد بتونی روشنش کنی.
احتمال خیلی قوی همین سنسور دمای آب مشکل داره.
چون دقیقاً علائمش با مال تو می‌خوره.

دود زیاد و بوی بنزین

وقتی میگی دود زیاد و بوی بنزین میاد، این یه نشونه واضح از احتراق ناقص یا همون سوختن بنزین زیاد در سیلندرها هست.
این می‌تونه به دلایل زیر باشه:

• سنسور دمای آب خراب باشه → ECU فکر کنه موتورت سرده → بنزین زیاد بپاشه.
• سنسور اکسیژن درست کار نکنه → ECU نتونه نسبت بنزین به هوا رو درست تنظیم کنه.
• انژکتورها نشتی داشته باشن → حتی وقتی باید بسته باشن، بنزین بریزن داخل سیلندر.
• فشار پمپ بنزین بیش از حد باشه → بنزین زیاد برسه به انژکتورها.

سنسور اکسیژن

این سنسور توی اگزوز نصبه و وظیفه‌ش اینه که به ECU بگه ترکیب سوخت و هوا چقدر خوبه.
اگه خراب بشه یا کند عمل کنه، ECU نمی‌تونه ترکیب درست رو تشخیص بده، بنزین بیشتری میده، که باعث خفگی موتور و دود زیاد میشه.

انژکتورها و پاشش بنزین

انژکتورها قطعه‌هایی هستن که بنزین رو توی سیلندر اسپری می‌کنن.
اگه یه انژکتور نشتی داشته باشه یا درست بسته نشه، حتی وقتی باید خاموش باشه، بنزین میریزه داخل موتور.
اون وقت وقتی می‌خوای ماشین رو روشن کنی، سیلندرها غرق بنزینن، و اصلاً جرقه نمی‌تونه اون بنزین رو بسوزونه.
اینم یه دلیل قوی برای حالت روشن‌نشدن بعد از گرم شدن ماشینه.

سنسور موقعیت دریچه گاز (TPS)

این سنسور وظیفه داره به ECU بگه که چقدر پاتو روی پدال گاز فشار دادی.
اگه درست کار نکنه، ECU ممکنه گاز بی‌جا بده یا سوخت‌پاشی رو اشتباه تنظیم کنه.
ممکنه دلیل اون دور موتور بالا بعد از روشن شدن هم همین سنسور باشه.

چک کردن ساده با دستگاه دیاگ

بهترین راه برای اینکه مطمئن بشی کدوم سنسور داره اطلاعات غلط می‌فرسته یا خرابه اینه که ماشین رو به دستگاه دیاگ وصل کنی.

اول از همه سنسور دمای آب(فشنگی آب) رو چک کن یا عوض کن، ارزونه و دردسرش کمه، احتمال خیلی بالایی داره که مشکل همینه.

اگه با تعویض اون درست نشد، یه دیاگ بزن تا مقدارهایی مثل دمای آب، درصد TPS، کارکرد سنسور اکسیژن و ... رو ببینی.

انژکتورها رو تست کن ببینی نشتی دارن یا نه.

فشار پمپ بنزین هم می‌تونه زیاد باشه.

سنسور اکسیژن رو بررسی کن، ممکنه دیر واکنش بده یا خراب باشه.

علت زوزه کشیدن ماشین هنگام گاز دادن

چرا ماشین موقع گاز دادن زوزه می‌کشه و اصلاً چه اتفاقی داره می‌افته؟
علت زوزه کشیدن ماشین هنگام گاز دادن چیه؟
اگه صدا دقیقاً موقع شتاب گرفتن درمیاد، نه تو حالت ایستاده یا خلاص، بیشتر میره سمت گیربکس، دیفرانسیل، پلوس.
اگه توی حالت خلاص هم با گاز دادن صدا میاد، بیشتر باید بریم سمت موتور، تسمه‌ها، یا اگزوز.

بلبرینگ خراب شده

بلبرینگ یه قطعه گرد و کوچیکه که توش گلوله‌های فلزی داره.
این گلوله‌های فلزی کمک میکنن که دو تا قطعه‌ی فلزی بتونن بدون اینکه به هم بسابن، آروم و بی‌صدا بچرخن.
اگه بلبرینگای داخل گیربکس خراب بشن موقعی که گاز میدی و دور موتور میره بالا، چون فشار روی گیربکس زیاد میشه، اون بلبرینگ خراب صدای زوزه‌ مانند درمیاره.
یه صدای خشک و تیــــــز، که با زیاد شدن دور موتور و سرعت ماشین بلندتر هم میشه.

اگه بلبرینگ چرخ خراب بشه صدا معمولاً از کنار ماشین میاد (مثلاً یه طرفش).
هرچی سرعت میره بالا، صدا بیشتر میشه، چون چرخ داره تندتر می‌چرخه و اون بلبرینگ خراب داره بیشتر فشار می‌خوره.
اگه ولش کنی، ممکنه بلبرینگ قفل کنه یا حتی چرخ گیر کنه، پس باید سریع‌تر رسیدگی شه.

• بلبرینگ چرخ بیشتر از بغل ماشین صداش میاد، مخصوصاً وقتی فرمونو میپیچی.
• بلبرینگ گیربکس صداش از وسط ماشین میاد، حتی اگه فرمون نخوای بچرخونی.
  بیشتر هم موقع گاز دادن تو دنده‌ها صداش درمیاد، مخصوصاً دنده‌های سنگین‌تر مثل ۱ و ۲.

دیفرانسیل صدا میده

وقتی ماشین میپیچه، دو تا چرخ که توی یه محور هستن (مثلاً چرخای عقب)، باید با سرعتای متفاوت بچرخن، چون اون چرخی که سمت بیرون پیچ میچرخه، مسیرش بلندتره.
حالا دیفرانسیل کمک می‌کنه که اون دو تا چرخ با سرعتای مختلف بچرخن ولی همزمان قدرت هم از موتور بهشون برسه.
یعنی اگه دیفرانسیل نبود، چرخا یا می‌لغزیدن یا لاستیکا ساییده می‌شدن یا اصلاً ماشین درست نمی‌پیچید.

وقتی گاز میدی، موتور نیرو می‌فرسته به چرخا تا حرکت کنن، این نیرو از گیربکس رد میشه، بعد میرسه به دیفرانسیل.
دیفرانسیل اون لحظه باید خیلی دقیق کار کنه تا این نیرو رو به دو تا چرخ (مثلاً عقب‌ها) تقسیم کنه تا بچرخن.
اگه دندونه‌های داخل دیفرانسیل ساییده شده باشن یا روغنش کم باشه و نتونه نرم کار کنه، این نیرو باعث میشه اون دندونه‌ها به هم بسابن و یه صدای زوزه بده.
یه صدای خشک و ممتد که با زیاد شدن سرعت یا گاز دادن، بلندتر هم میشه چون فشار داره زیادتر میشه.

مخصوصاً تو سرعت بالا یا پیچیدن یا موقع شتاب گرفتن، چون دیفرانسیل تو اون لحظه باید تنظیم کنه که کدوم چرخ سریع‌تر بچرخه، اگه مشکلی توش باشه، هم صدا درمیاد هم ممکنه لرزش حس کنی.

پلوس یا سر پلوس خراب شده

پلوس میله‌ایه که اون نیرویی که دیفرانسیل تقسیم کرده رو می‌گیره و منتقل می‌کنه به خود چرخ‌ها.
یعنی اگه دیفرانسیل رو مغز حساب کنی، پلوس بازوئه!
دیفرانسیل میگه "چپیه اینقد نیرو بگیر، راستیه اونقد"، بعد پلوس میگه: "چشم" و اون نیرو رو میرسونه به چرخا.

حالا چون ماشین پیچ میره، بالا پایین میره (به خاطر دست‌انداز و چاله)، پلوس باید هم بتونه بچرخه، هم بالا پایین یا چپ راست کمی بازی کنه.
برای همین، سر هر دو طرفش یه قطعه‌ هست به اسم "سر پلوس" که انعطاف داره.
این سر پلوسا اگه خراب شن، ماشین شروع می‌کنه به صدا دادن، مخصوصاً موقع گاز دادن یا پیچیدن.

وقتی گاز میدی پلوس تحت فشار قرار میگیره، باید بچرخه و نیرو رو برسونه به چرخ، اونم با شدت.
اگه اون سرش لق باشه یا دندونه‌هاش خورده شده باشه، به‌جای اینکه آروم بچرخه، می‌لرزه و زوزه‌ میکشه.

تسمه دینام یا تسمه تایم یا تسمه کولر

این تسمه‌ها کارشون اینه که از نیروی موتور استفاده کنن و بقیه قطعاتو بچرخونن.
مثلاً دینام رو که باتری رو شارژ می‌کنه، یا کمپرسور کولر.
حالا اگه این تسمه‌ها شل باشن یا ترک خورده باشن یا روغنی شده باشن، موقع گاز دادن چون موتور سریع‌تر می‌چرخه، تسمه‌ها هم باید تندتر بچرخن، ولی چون شلن یا لیز خوردن، شروع می‌کنن به صدا دادن.

• یه صدای زوزه نازک و بلند شبیه جیغ.

اینجا هم گاز دادن باعث میشه اون تسمه تحت فشار قرار بگیره و چون نمی‌تونه درست بچرخه، زوزه درمیاره.

اگزوز سوراخ یا لق شده

شاید فکر کنی اگزوز ربطی به زوزه نداره، ولی داره.
اگزوز گاز خروجی موتور رو میگیره و صداشو کم می‌کنه و از عقب ماشین می‌فرسته بیرون.
حالا اگه یه جاش سوراخ باشه یا مهره‌های اتصالش شل شده باشه، مخصوصاً توی منبع اگزوز، وقتی گاز میدی که گاز بیشتری میاد بیرون، اون فشار باعث میشه گاز از جای اشتباه خارج شه و صدای زوزه بده.

• انگار یکی داره توی نی فوت میکنه!

وقتی گاز نمیدی، فشار گاز خروجی کمه، پس صدا هم کمه یا اصلاً نیست، ولی تا پات میره رو گاز، صدا درمیاد.

یاتاقان موتور خورده شده یا شل شده

یاتاقان یه تیکه فلزیه که نمی‌چرخه، ولی کمک میکنه چیزای دیگه راحت بچرخن!

توی موتور، میل‌لنگ دائم می‌چرخه (همون قطعه‌ای که نیرو تولید شده از پیستونا رو می‌گیره و می‌چرخونه).
حالا این میل‌لنگ باید تو یه جایی بچرخه که نه بسابه، نه لق بزنه، نه صدا بده.
اینجا یاتاقان وارد میشه و بین میل‌لنگ و بدنه‌ی موتور میاد وسط، مثل یه لایه‌ی نازک که با روغن، کاری می‌کنه میل‌لنگ نرم و بی‌صدا بچرخه.

وقتی یاتاقان‌ها که بین میل‌لنگ و بلوک موتور قرار دارن، ساییده میشن یا روغن‌کاری درست انجام نشده، میل‌لنگ دیگه روون نمی‌چرخه.
اینجا دیگه صدا درمیاد: صدای زوزه‌ خش‌دار، یا اگه خیلی خراب باشه، صدای "تق‌تق" میشنوی از خود موتور.
مخصوصاً موقع گاز دادن، چون فشار رو موتور و میل‌لنگ بیشتر میشه، یاتاقان اگه خراب باشه، بیشتر لو میده خودش رو!
بدتر از اون، اگه یاتاقانو ول کنی و باهاش رانندگی کنی، یهو ممکنه موتور قفل کنه، چون میل‌لنگ دیگه نمیتونه بچرخه — یعنی آخر خط!

مشکل در چرخ‌دنده‌های داخلی گیربکس

این چرخ‌دنده‌ها باید دقیق و نرم با هم درگیر شن.
ولی اگه مثلا گیربکس باز شده باشه و خوب تنظیم نشده باشه، یا یه دندونه خورده باشه، یا توی روغنش براده فلز باشه، ممکنه موقع گاز دادن صدا بده.
چون فشار میره روی دنده‌ها تا نیروی موتور رو بگیرن و بدن به چرخ‌ها.
اون‌وقت اگه یه جای کار لق بزنه، یا دندونه‌ها خوب نخورن تو هم، صدا درمیاد. اینم یه زوزه فلزی یا ویز‌ویز تیزه.

چرا ماشین روغن کم میکند؟

سلام دوستان لطفا نیاین بنویسین ماشینم 2 لیتر روغن کم میکنه علتش چیه!!!
خب اینجا کسی علم غیب نداره که!!!
حداقل یه بار نشونه هارو چک کنین دقیق بیاین علائم ماشین رو توضیح بدین تا بقیه بتونن بهتر عیب یابی کنن.

مستقیم میرم سر اصل مطلب که وقتت رو هدر ندم.
نشونه ها و علائمی که میگم کامل بخون اگه توی این موارد نبود یا ماشینت علائمی داشت که اینجا ننوشتم دقیقا همه ی علائم رو بنویس تا بررسی بشه.

• بقیه دوستان هم تجربه هاشونو بنویسن که ما هم استفاده کنیم، ممنون.

مقدار مجاز کم شدن روغن موتور چقدر است؟

مقدار مجاز کم شدن روغن موتور خودرو در هر 1000 کیلومتر بین 100 تا 300 سی‌سی و نهایتا 500 سی سی هستش.
اگه تو هر ۱۰۰۰ کیلومتر دیدی بیشتر از نیم لیتر کم میشه این غیر طبیعیه.
اما اینم بدون، میزان طبیعی کم شدن روغن برای همه ماشینا دقیقاً یکی نیست
بستگی به طراحی موتور، سال ساخت، حجم موتور، نوع روغن، و کارکرد ماشین داره.

• ممکنه ماشین‌های قدیمی یا با کیلومتر بالا یا توربو بیشتر هم کم کنن.

اگه دیدی مثلاً هر ۱۰۰۰ تا یه لیتر یا بیشتر کم میشه، باید بری دنبال نشتی، روغن سوزی، یا مواردی که جلوتر کامل توضیح میدم.

اگر روغن موتور بی کیفیت باشد چه میشود

وظیفه روغن اینه که یه لایه نازک بین قطعات تشکیل بده که نسابن به هم.
روغن بد یا اشتباه نمیتونه اون لایه رو درست تشکیل بده.
وقتی این لایه ضعیف باشه، اصطکاک قطعات زیاد میشه، دما میره بالا و روغن زودتر تجزیه میشه.
اونم باعث سوختن روغن یا تبخیرش میشه.

روغن بی‌کیفیت یا تقلبی خیلی زود بخار میشه، مخصوصاً تو گرمای زیاد یا دور موتور بالا.

روغن بد یا تقلبی خیلی زود کثیف میشه، کف میکنه یا ذرات فلز و دوده توش جمع میشه.
این کثیفیا هم باعث میشه که روغن نتونه درست بچرخه و بخشی از روغن تو فیلتر یا مسیر گیر کنه یا حتی بسوزه.

بررسی نشتی روغن موتور با چشم

بررسی نشتی روغن موتور با چشم یه کاریه که هر کسی میتونه انجام بده، فقط یه ذره دقت و حوصله میخواد.
حالا از بالا تا پایین موتور، هر جا که ممکنه روغن بزنه بیرون رو با هم بررسی کنیم.

درب سوپاپ

یه واشر بین درب سوپاپ و سرسیلندر هست، اگه اون واشر خشک بشه، ترک بخوره، یا درست سرجاش نباشه، روغن از لای درزها میزنه بیرون.

پایه فیلتر روغن و فیلتر روغن

اگه فیلتر روغن درست بسته نشده باشه از همونجا روغن میزنه بیرون، بعضی وقتا هم از پایه فیلتر نشت میکنه.

کارتر روغن

واشر بین کارتر و بلوک موتور اگه خراب شه یا پیچ‌ها شل شده باشن، روغن از دورش نشت می‌کنه.
اگه هم ماشین از پایین به چیزی خورده باشه و کارتر ترک خورده باشه یا سوراخ شده باشه، دیگه بدتر.

کاسه نمد میل لنگ جلو و عقب

میل لنگ موتور دو تا سر داره، اونجاها معمولاً کاسه نمد هست (یه جور واشر لاستیکی گرد) که دور میل‌لنگو آب‌بندی می‌کنه.
اگه اون کاسه نمدا خشک بشن، یا لب پر شن، روغن از دور میل‌لنگ میزنه بیرون.

واشر سرسیلندر

واشر سرسیلندر خیلی قطعه حساسیه، اگه خراب شه معمولاً نشونه‌هاش بیشتر به شکل مخلوط شدن روغن و آب یا خروج دود سفیده.
ولی بعضی وقتا ممکنه روغن از بیرون از اون ناحیه نشت کنه.
وقتی سرسیلندر کمی تاب برداشته باشه، یا واشرش خراب شده باشه، روغن از کناره‌ها میزنه بیرون.

دیگه روغن از کجا نشت میکنه؟

• شلنگ‌های برگشت روغن توربو (اگه توربو داره)
• PCV و شیلنگ‌هاش
• درپوش روغن

یه تیکه مقوا یا کارتن بذار زیر موتور، شب تا صبح ماشین بمونه
اگه صبح دیدی لکه روغن روشه، یعنی داره از یه جایی چکه میکنه و تقریبا محلی که داره روغن میریزه رو متوجه میشی.

روغن سوزی ماشین یعنی چه؟

روغن سوزی یعنی روغنی که توی موتور هست و وظیفه‌ش فقط روانکاری قطعاته، به جایی میرسه که میره توی محفظه احتراق (جایی که بنزین و هوا با هم می‌سوزن) و باهاشون میسوزه.
یعنی روغن اشتباهی وارد جایی شده که نباید بشه، و اونجا با سوخت ماشین آتیش گرفته.
این باعث میشه هم روغن کم بشه، هم دود آبی از اگزوز بیاد، هم موتور کثیف کار کنه و حتی بعضی وقتا شمعا روغنی بشن.

• چرا اصلاً روغن باید بره توی محفظه احتراق؟🤔

اینو باید با شناختن چند تا قطعه خیلی مهم داخل موتور بفهمیم.

رینگ های پیستون

ببین داخل موتور، یه قطعه خیلی مهم داریم به اسم پیستون.
این پیستون‌ها مثل یه قوطی فلزی هستن که بالا پایین میرن توی یه استوانه (به اسم سیلندر).
وقتی بنزین میسوزه، باعث میشه این پیستون با فشار بره پایین و اون نیرو تبدیل میشه به چرخش موتور.

دور هر پیستون چند تا رینگ فلزی خیلی نازک هست که وظیفه‌شون خیلی مهمه:

• جلوگیری از ورود روغن به بالای پیستون (یعنی محفظه احتراق)
• نگه داشتن فشار داخل سیلندر

حالا اگه این رینگ‌ها ساییده شده باشن یا شکسته باشن، یا خوب نچسبن به دیواره سیلندر
روغن از کنارشون رد میشه و وارد سیلندر میشه، همون جایی که سوخت میسوزه!
و نتیجه میشه:

• دود آبی رنگ از اگزوز
• موتور گرم که میشه، بو و دود بیشتر میشه
• روغن کم میشه بدون اینکه نشت کنه
• موتور تو شتاب‌گیری افت می‌کنه
• گاهی اوقات روشن شدن سخت میشه

گاید سوپاپ ها و کاسه نمد سوپاپ

بالای موتور، یه سری قطعه هست به اسم سوپاپ که شبیه شیر هستن، باز و بسته میشن تا هوا و بنزین بیاد تو موتور یا دود بره بیرون.
این سوپاپ‌ها از داخل یه لوله باریک رد میشن به اسم گاید سوپاپ.
برای اینکه روغن از این گاید وارد سیلندر نشه، روی سوپاپ یه کاسه‌نمد (یه نوع نوار لاستیکی خیلی مهم) هست که جلو روغن‌ریزی رو می‌گیره.

اگه این کاسه‌نمدها، خشک بشن، ترک بخورن و درست جا نرفته باشن:
روغن از بالا میاد توی محفظه احتراق و می‌سوزه.
نتیجه هم میشه:

• دود آبی مخصوصاً وقتی ماشین چند ساعت خاموش بوده و بعد استارت میزنی
• وقتی تو سرازیری گاز نمیدی و بعدش گاز میدی، یه پُف دود آبی میزنه
• شمع‌ها چرب و روغنی میشن (اگه باز کنی ببینی)

ساییدگی خود سیلندر

بعضی وقتا مشکل از خود سیلندره، یعنی اون استوانه‌ای که پیستون توش بالا پایین میره.
اگه به دلایل مختلف دیواره این سیلندر ساییده یا خط بیفته، دیگه رینگ‌ها نمی‌تونن خوب جلوی روغن رو بگیرن.
اینجوری روغن بازم راه پیدا میکنه به سیلندر.
اینجور مواقع فقط با تراشکاری موتور یا تعویض بوش‌ها و رینگ پیستون درست میشه که هزینه‌ش بالاست.

خرابی واشر سرسیلندر

واشر سرسیلندر یه قطعه نازک فلزی یا چند لایه‌ست که میره بین بلوک موتور و سرسیلندر و سه تا چیزو از هم جدا نگه میداره:

• مسیر روغن
• مسیر آب رادیاتور
• محفظه‌ی احتراق (اونجایی که سوخت می‌سوزه)

اگه واشر سرسیلندر بسوزه یا خراب بشه یکی از این سناریوها پیش میاد:

روغن وارد محفظه احتراق میشه و میسوزه

یعنی روغن از مجرای خودش درمیاد، وارد سیلندر میشه، با بنزین و هوا قاطی میشه و می‌سوزه.
نتیجه‌اش چیه؟

• روغن سوزی و خروج دود آبی از اگزوز
• کم شدن سطح روغن

روغن با آب قاطی میشه

واشر سرسیلندر اگه بین مجرای آب و روغن نشت بده، ممکنه روغن وارد مسیر آب (رادیاتور) بشه یا برعکس.
تو این حالت:

• رنگ روغن توی گیج میشه قهوه‌ای روشن، کف‌دار، مثل کاپوچینو
• یا درب رادیاتور رو که باز کنی بوی روغن میده
• سطح روغن تو موتور میاد پایین چون داره قاطی میشه یا نشت می‌کنه

نشت بیرونی روغن

بعضی وقتا واشر نیم‌سوز میشه یا یه گوشه‌ش نشت میده.
تو این حالت روغن از کنار موتور میزنه بیرون.
معمولاً دور محل اتصال سرسیلندر و بلوک، میبینی خیسی روغن هست.

علائم خرابی واشر سرسیلندر که باعث کم شدن روغن

واشر سرسیلندر اگه کامل بسوزه، ماشین کلاً می‌خوابه، ولی وقتی داره خراب میشه، معمولاً یکی از این نشونه‌ها رو میده.

• دود آبی از اگزوز
• روغن کف‌دار و رنگ عوض کرده
• کم شدن سطح روغن بدون نشتی مشخص
• گرم کردن موتور و بالا رفتن آمپر
• کم شدن آب رادیاتور همزمان با روغن
• بوی روغن سوخته از اگزوز یا داخل ماشین

از کجا بفهمیم ماشین روغن سوزی دارد

ببین روغن سوزی یه چیزی نیست که از بیرون با چشم کامل بشه تشخیص داد، ولی همین نشونه‌ها خیلی کمک می‌کنن.

• دود آبی رنگ از اگزوز مخصوصاً موقع شتاب گرفتن یا روشن کردن بعد چند ساعت خاموشی
• بوی خاص روغن سوخته (متفاوته با بنزین یا دود معمولی)
• کاهش سطح روغن بدون هیچ نشتی
• افت قدرت موتور
• بالا رفتن مصرف بنزین

چک کردن شمع‌ها

اگه میتونی شمع‌ها رو باز کنی یا بدی یه مکانیک ببینه هم عالیه.

• شمع خشک و رنگ خاکستری = همه چی خوبه
• شمع چرب و سیاه = روغن داره وارد سیلندر میشه
• شمع دوده‌ای ولی خشک = احتمالاً مخلوط سوخت و هوا درست نیست.

خروج دود آبی از اگزوز

یکی از مهم‌ترین نشونه‌های روغن‌سوزی خروج دود آبی از اگزوز هستش.

• بذار یکی پشت فرمون باشه خودت برو پشت ماشین
• وقتی ماشین چند دقیقه درجا کار کرد
• بهش بگو گاز بده

اگه دیدی وقتی گاز میده یا حتی تو حالت عادی از اگزوز یه دودی در میاد که تهش آبیه یا بوی روغن سوخته میده، این یعنی روغن داره جایی وارد سیلندر میشه که نباید بشه، و داره با سوخت می‌سوزه.
این دقیقاً همون روغن‌سوزیه.

معمولاً تو هوای سرد یا وقتی موتور سرده بخار سفید میزنه بیرون که بوی خاصی نداره و بعد چند دقیقه قطع میشه، این طبیعیه.
دود آبی بوی روغن سوخته میده، غلیظه، و معمولاً قطع نمیشه.

روغن سوزی ماشین از PCV؟

PCV یه جور سیستم تهویه‌ست واسه موتور و یکی از قاتلای بی‌سر و صدای روغنه!
اونقدر چیز مهمیه تو موتور که اگه درست کار نکنه:

• هم مصرف روغن میره بالا
• هم موتور خفه میشه
• هم آلودگی زیاد میشه
• هم ممکنه ماشینت شروع کنه به روغن‌سوزی.

وقتی موتور کار میکنه، توی منیفولد هوا یه مکش بوجود میاد.
این مکش باعث میشه که سوپاپ PCV باز بشه و بخارهای جمع‌شده توی کارتل از طریق اون شلنگ کشیده بشن به داخل منیفولد.
بعدش هم با سوخت و هوا مخلوط میشن و توی سیلندر میسوزن.

• وقتی سوپاپ PCV گیر کنه (مثلاً باز بمونه)

اون خلأ همش بخار روغن رو میکشه تو منیفولد، ولی اگه مقدارش زیاد شه، دیگه فقط بخار نیست، قطرات ریز روغن هم میره تو مسیر.
این یعنی روغن وارد سیلندر میشه، میسوزه، و شما پشت ماشین دود آبی می‌بینی = روغن سوزی.

• وقتی گیر کنه و بسته بمونه:

فشار بخارهای داخل کارتل بالا میره، اینا چون راه خروج ندارن، از جاهای دیگه مثل واشرها، کاسه‌نمدها، حتی از کنار رینگ‌ها خودشونو می‌کشن بالا.
نتیجه این میشه که یا نشتی روغن پیدا می‌کنی یا روغن با دود قاطی میشه و باز هم میری تو فاز روغن‌سوزی.

• کثیفی و گرفتگی مسیرها:

وقتی اون لوله‌ای که PCV بهش وصله پر از رسوب و بخار چرب بشه و کیپ شه، دیگه بخارها خارج نمیشن.
هم باعث فشار زیاد میشه، هم می‌ریزه رو راندمان موتور، و باز مسیرت به روغن‌سوزی ختم میشه.

اگر روغن موتور کم باشد چه میشود

اگه به هر دلیلی ماشین روغن کم میکنه هر چه سریعتر عیب یابی کن چون کم بودن روغن موتور عواقب بسیار بدی داره!!!

روغن به همه جای موتور نمیرسه

تو موتور یه پمپ روغن داریم که روغن رو از پایین (کارتر) می‌کشه و می‌فرسته به همه جای موتور.
حالا اگه سطح روغن کم بشه، پمپ نمی‌تونه درست مکش کنه، نتیجه؟
بعضی قسمت‌های موتور (مثلاً میل‌سوپاپ بالا یا یاتاقان‌های آخر) روغن نمی‌گیرن و خشک کار می‌کنن. یعنی فلز به فلز می‌خوره 😬

داغ شدن موتور و اصطکاک شدید

وقتی روغن نباشه یا کم باشه، قطعات شروع میکنن به ساییده شدن، چون روغن دیگه اون لایه محافظ رو ایجاد نمی‌کنه. این باعث:

• بالا رفتن دمای موتور
• کاهش راندمان
• و در نهایت قفل کردن موتور میشه

قفل کردن یعنی چی؟
یعنی پیستون‌ها دیگه نمی‌تونن بالا پایین برن چون گیر کردن!!!

آسیب دیدن یاتاقان‌ها و میل‌لنگ

روغن اگه کم باشه، اولین چیزی که آسیب می‌بینه، یاتاقان‌ها هستن.
یاتاقان‌ها همون قطعات نرمی هستن که اجازه میدن میل‌لنگ راحت بچرخه.
اگه اینا بدون روغن بمونن، ساییده میشن و بعدش ممکنه میل‌لنگ هم خط بیفته یا خراب شه.
تعمیرش یعنی باز کردن کامل موتور. خرجش خیلی بالاست!

آسیب دیدن میل‌سوپاپ و سرسیلندر

اگه روغن به قسمت‌های بالایی موتور نرسه (مثل میل‌سوپاپ و سوپاپ‌ها)، صداهای تَق‌تَق یا تَق‌توق از موتور می‌شنوی.

• این یعنی فلز خشک داره به فلز می‌خوره.

و اگه ادامه‌دار باشه، باعث میشه قطعاتی مثل میل‌سوپاپ بسوزن یا حتی سرسیلندر ترک بخوره چون خیلی داغ میشه.

افزایش مصرف بنزین و کاهش قدرت موتور

موتوری که روغن کم داره، بد کار می‌کنه، چون فشار داخل سیلندر درست نیست، اصطکاک زیاده، و گرما هم بالا میره.
نتیجه‌ش این میشه:

• ماشین جون نداره
• پدال گاز رو که فشار میدی، ماشین سنگین و بی‌رمق راه میره
• مصرف بنزین میره بالا چون موتور زور میزنه

سوختن و خراب شدن خود روغن

روغنی که سطحش کمه، سریع‌تر داغ میشه، چون حجمش کمه و گرما رو درست منتقل نمی‌کنه.
این باعث میشه روغن بسوزه، غلیظ شه، یا حتی بخار شه.
یه روغن سوخته خاصیتش رو از دست میده و دیگه نمی‌تونه موتور رو محافظت کنه.

روشن شدن چراغ روغن و بعدش... دیر شدن کار!

وقتی روغن خیلی کم بشه، چراغ روغن پشت آمپر روشن میشه.
خیلی وقتا این چراغ وقتی روشن میشه که دیگه نصف موتور خشک کار کرده و آسیب زده!
یعنی نباید بذاری به اون مرحله برسه.

خراب شدن توربو (اگه ماشین توربوشارژ باشه)

توربو یه قطعه حساسه که با دور بالا (تا 200 هزار دور در دقیقه) می‌چرخه.
اگه روغن بهش نرسه یا کم باشه، درجا میسوزه یا صدا میده و خراب میشه.
تعویض توربو خودش یه هزینه چند ده میلیونی می‌تونه باشه!

ماشین روغن کم میکنه از چیه؟

اگه علائمی که نوشتم رو نداری با جزئیات کامل نشونه های ماشینت رو بگو اگه من فهمیدم راهنمایی میکنم.
بقیه دوستان هم ممکنه مشکل شمارو قبلا تجربه کرده باشن و راهنماییتون میکنن.

علت زوزه کشیدن ماشین چیست؟

صدای زوزه گیربکس موقع حرکت، تعویض دنده، یا حتی در حالت خلاص دلایل مختلفی میتونه داشته باشه.
حالا دلایل اصلی زوزه کشیدن گیربکس چیه؟

فرسودگی یا خوردگی چرخ‌دنده‌ها

توی گیربکس کلی چرخ‌دنده هست که اینا باید با نرمی و دقت کنار هم بچرخن.
یعنی یکی می‌چرخه، اون یکیو هم می‌چرخونه، و به همین ترتیب قدرت موتور به چرخا منتقل میشه.
حالا فرض کن این دندونه‌ها به‌مرور زمان، یا به خاطر روغن کم، یا مثلاً رانندگی پر فشار ساییده بشن، یا نوکشون لب‌پَر شه.
اون موقع دیگه دندونه‌ها قشنگ تو هم جفت نمی‌شن و به جای اینکه نرم تو هم قفل بشن، زورکی میرن تو هم.
همین باعث میشه که صدای زوزه ایجاد بشه.
این صدای زوزه گیربکس معمولاً تو دنده‌های خاص بیشتر شنیده میشه چون اون دندونه خاص ساییده‌تره.

راه چاره‌ش چیه؟ باید گیربکس باز بشه، اون چرخ‌دنده‌های ساییده رو با دقت بررسی کنن، اگه فقط یکی دوتاش خورده‌شده باشه شاید بشه عوضش کرد، ولی اگه کلش ساییده شده باشه، باید کلا تعویض بشه.

کم بودن یا خراب بودن روغن گیربکس

روغن گیربکس باعث میشه چرخ دنده‌ها راحت تو هم بچرخن، گرماشون کنترل بشه، اصطکاک‌شون بیاد پایین!
حالا اگه این روغن کم باشه یا خیلی وقت باشه که عوضش نکردی، یا اصلاً روغن اشتباهی ریخته باشی که مال اون گیربکس نیست، اون موقع دنده‌ها خشک می‌چرخن، گرمای زیاد تولید میشه، صدا بلند میشه و کم‌کم گیربکس زوزه میکشه.

راهش چیه؟ باید اول سطح روغن گیربکس رو چک کنی، بعد رنگ و بوی روغنو ببینی.
اگه بوی سوختگی می‌داد یا رنگش مثل قیر شده بود، عوضش کن و حتماً با روغن مخصوص همون مدل ماشین پرش کن.

خرابی بلبرینگ‌ها و یاتاقان‌های داخل گیربکس

داخل گیربکس کلی شافت هست که با کمک بلبرینگ میچرخن.
حالا اگه یه بلبرینگ خراب شه، شافت صاف نمی‌چرخه، اون موقع باعث میشه هم صدای زوزه بیاد، هم لرزش بیاد، هم دنده سخت جا بره.
صدایی که از خرابی بلبرینگ میاد معمولاً یه حالت زوزه یکنواخت داره که با زیاد شدن سرعت، صداشم بیشتر میشه.

راهش چیه؟
باید گیربکس باز شه و بلبرینگای خراب یکی‌یکی چک بشن.
معمولاً با چشم و چرخوندن میشه فهمید کدوم بلبرینگ لنگ میزنه یا صدای اضافی میده.

شل بودن یا لقی داشتن شافت‌ها

اگه یه شافت (همون میله‌ای که توی گیربکس میچرخه) یه ذره لق باشه چی میشه؟
توی سرعت بالا شروع می‌کنه به لرزیدن، بدجورم صدا میده.
این لقی باعث می‌شه که دنده‌ها موقع درگیر شدن با هم جفت نشن، و فشار زیادی بین دندونه‌ها رد و بدل بشه.
همین باعث ایجاد صدای زوزه گیربکس میشه.

چاره چیه؟ گیربکس باید باز شه، شافت‌ها از نظر لقی و تاب داشتن چک بشن.

مشکل از سیستم کلاچ

ببین بعضی وقتا اصلاً گیربکس مشکلی نداره، ولی چون سیستم کلاچ مشکل داره، صدایی می‌شنوی که فکر میکنی زوزه گیربکسه.
مثلاً اگه بلبرینگ کلاچ خراب شه، وقتی پات رو روی کلاچ می‌ذاری صدا در میاد.
یا مثلاً دوشاخه کلاچ خوب جا نمی‌ندازه، صدا می‌پیچه تو گیربکس.
این صدا چون از نزدیک گیربکسه، آدم گول میخوره فکر میکنه گیربکس خرابه.

راهش چیه؟ باید یه مکانیک سیستم کلاچ رو بررسی کنه.

رفتن به s در دنده اتوماتیک

توی رانندگی با ماشین اتومات، اگه بخوایم دنده رو از D ببریم روی S، باید ترمز بگیری یا نه؟
نه عزیز! لازم نیست ترمز بگیری.
موقع رانندگی میتونی خیلی راحت و بدون ترمز گرفتن، دنده رو از D به S ببری.
سیستم خودش می‌فهمه چیکار کنه.

دنده‌ی S یه دنده‌ی جدا نیست!

وقتی توی ماشینای اتومات دنده رو از D می‌بری روی S، درواقع ساختار مکانیکی دنده رو عوض نمی‌کنی
فقط الگوی تعویض دنده توسط ECU (کامپیوتر ماشین) رو تغییر میدی.
توی حالت S یا همون Sport Mode:

• دنده‌ها دیرتر تعویض میشن
• دور موتور بالاتر نگه داشته میشه
• شتاب‌گیری قوی‌تر میشه

یعنی یه حالت تهاجمی‌تر و چابک‌تر به ماشین میدی.
ولی این تغییرات همش نرم‌افزاری و کنترلیه، نه اینکه بخوای یه چیز مکانیکی جابه‌جا کنی که نیاز به ترمز گرفتن باشه.

ECU خودش تشخیص میده که ماشین تو حرکته

وقتی در حال حرکتی، ECU داره لحظه‌به‌لحظه بررسی می‌کنه که:

• سرعت چقدره
• دور موتور چقدره
• پدال گاز چقدر فشرده شده

وقتی دنده رو از D میبری روی S، کامپیوتر بدون اینکه بخواد شوک یا ضربه به گیربکس بزنه، نرم و هوشمند حالت رانندگی رو عوض میکنه.

روشن کردن ماشین اتومات روی P یا N؟

روشن کردن ماشین اتومات رو باید روی P انجام بدیم یا N؟
درسته و اصولی اینه که ماشین اتومات رو باید تو حالت P (پارک) روشن کنی، نه N.

چرا باید روی P باشه؟

حالت P قفل گیربکسه
وقتی دنده روی P باشه، یه قطعه به اسم پارک پال (Park Pawl) میاد داخل گیربکس و یه زائده مکانیکی میندازه توی چرخ‌دنده داخلی، یعنی گیربکس عملاً قفل میشه و ماشین حرکت نمی‌کنه حتی اگه ترمز ول بشه.
این یعنی امن‌ترین حالت برای روشن کردن ماشین.

حالت N فقط گیربکس رو خلاص میکنه

اگه دنده رو بذاری روی N، ماشین درسته که درگیر با موتور نیست، ولی آزاده.
یعنی اگه تو سربالایی یا سرازیری باشی و ترمز نگه نداری، ماشین میره!
استارت زدن تو N، ممکنه فشار اضافی هم به سیستم ترمز و گیربکس وارد بشه، چون هیچ قفلی روی چرخ‌ها نیست.

کامپیوتر ماشین چک میکنه دنده کجاست

تو ماشینای اتومات امروزی، یه سوئیچ ایمنی هست که بررسی میکنه موقع استارت زدن، دنده روی P یا N هست یا نه.

• اگه روی P باشه → همه‌چی اوکیه
• اگه روی N باشه → معمولاً روشن میشه، ولی ایده‌آل نیست
• اگه روی D یا R باشه → اصلاً استارت نمیزنه، چون خطرناکه

بیرون اومدن از پارک با ماشین اتومات

خیلیا تو جابه‌جا کردنای کوچیک مثل پارک دوبل یا جلو-عقب کردن تو فضای تنگ، اشتباه می‌کنن و فکرشم نمی‌کنن چطوری دارن گیربکسو نابود میکنن!
وقتی داری ماشینو هی جلو و عقب می‌کنی (مثلاً داری پارک می‌کنی یا می‌خوای از یه فضای کوچیک دربیای)، آیا لازمه بین دنده R و D، اول بیاریمش روی N بعد ببریم به اون یکی؟ یا مستقیم بزنیم؟

اگه ماشین کاملاً وایساده (ایست کامل)، میتونی مستقیم از R بری D یا برعکس، بدون نیاز به رفتن روی N.
اما...
اگه حتی یه ذره ماشین داره حرکت می‌کنه، حتی خیلی کم، و دنده رو عوض کنی، داری گیربکسو به فنا میدی.

چطوری گیربکس نابود میشه؟

وقتی تو حالت R یا D هستی و ماشین حرکت می‌کنه، چرخ‌دنده‌های داخلی گیربکس درگیرن و دارن کار خودشونو میکنن.
حالا اگه هنوز ماشین کامل نایستاده باشه و تو دنده رو بزنی از D به R یا برعکس، این وسط گیربکس باید زور بزنه و خلاف جهت حرکت رو تحمل کنه!
نتیجه:

• فشار زیاد روی کلاچ‌های داخلی
• ضربه به تورک‌کانورتر
• افزایش دمای روغن گیربکس
• در درازمدت: خوردگی، لرزش، دنده‌جا‌نرفتن، نیاز به تعمیر کامل

چطوری درست از پارک بیرون بیایم؟

وقتی داری دنده عقب میری و می‌خوای بری جلو:

1. کامل ترمز بگیر و مطمئن شو ماشین وایساده
2. صبر کن ۱-۲ ثانیه تا فشار داخلی گیربکس تخلیه شه
3. بعد دنده رو بزن روی D

وقتی داری جلو میری و می‌خوای بری عقب:

1. باز هم ترمز → توقف کامل
2. یه لحظه صبر
3. بعد دنده رو بذار روی R

لازم نیست حتما بری روی N، اگه ماشین کاملاً ایستاده باشه، ولی اون یه مکث کوچیک خیلی مهمه!

رانندگی با دنده اتومات چگونه است؟

رانندگی با دنده اتومات اصلاً سخت نیست.
اگه اولین باره می‌خوای با ماشین اتومات رانندگی کنی یا هنوز یه کم استرس داری، اصلاً نگران نباش.
تو این صفحه خیلی راحت و روون همه نکات مهم رو برات نوشتم؛
هر چی سوال داشتی، همین‌جا بپرس تا راهنماییت کنم!

معنی حروف دنده اتوماتیک

برای شروع اول معنی حروف دنده‌های ماشین اتوماتیک رو باید یاد بگیریم.
پس دقیق هر کدوم رو اینجا توضیح میدم بعد میریم سراغ رانندگی.

P = Park (پارک)

این حالتیه که وقتی می‌خوای ماشینو پارک کنی استفاده می‌کنی، مثلاً رسیدی خونه، پارک کردی تو کوچه، ماشینو خاموش می‌کنی و دنده رو می‌ذاری روی P.
این حالت چرخ‌ها رو قفل نمی‌کنه، ولی گیربکسو قفل می‌کنه.
یعنی ماشین نمی‌تونه حرکت کنه، ولی بهتره همیشه قبلش ترمز دستی رو هم بکشی.

• جلوتر دقیقتر گفتم که اگه این کارو نکنی چه مشکلی پیش میاد و کامل نحوه پارک کردن رو توضیح دادم.

N = Neutral (خلاص)

این در واقع همون خلاصِ خودمونه، مثل خلاص ماشین دنده‌ای.
یعنی دنده‌ای در کار نیست، ماشین گاز می‌خوره ولی حرکت نمی‌کنه.
معمولاً موقع یدک‌کش کردن، یا وقتی می‌خوای ماشینو یه‌ذره هول بدی یا جابه‌جا کنی، از این حالت استفاده می‌کنی.

تو رانندگی معمولی هیچ‌وقت از N استفاده نکن.
خیلیا فکر می‌کنن اگه تو سرازیری دنده رو بذارن N مصرف کم میشه، ولی هم خطرناکه هم اشتباه.
ماشین بدون کنترل گیربکس میره جلو و ترمزات ممکنه خوب جواب نده.

R = Reverse (دنده عقب)

وقتی می‌خوای بری عقب، این حالت رو انتخاب می‌کنی. ولی یه قانون خیلی خیلی مهم داره:
ماشین باید کامل وایساده باشه، یعنی تا کامل نایستادی، دنده رو نذار روی R.
چون اگه وقتی ماشین جلو میره یهویی بزاری روی R، گیربکسو نابود می‌کنی.
درست مثل اینه که تو دنده‌ای از پنج یهویی بزنی دنده عقب.

• پس یادت باشه همیشه اول وایسا، ترمز بگیر، بعد بذار R.

D = Drive (حرکت به جلو)

اینجا جاییه که اکثر وقتا باهاش سروکار داری.
وقتی دنده روی D باشه، ماشین خودش دنده رو بالا و پایین می‌کنه، بسته به سرعت و فشار روی پدال گاز.
تو فقط باید گاز بدی یا ترمز بگیری.

دنده‌های دستی-کمکی

حالا برسیم به یه‌سری دنده‌هایی که شاید کمتر استفاده بشن، ولی وقتی لازمت بشن واقعاً نجاتت میدن.
اگه ماشینت یه مقدار پیشرفته‌تر باشه، احتمالاً دنده‌هایی غیر از P، R، N، D هم داره.

S = Sport (حالت اسپرت)

این واسه وقتاییه که می‌خوای یکم تیزتر رانندگی کنی، مثلاً سبقت بگیری.
توی این حالت، ماشین دنده رو دیرتر عوض می‌کنه.
یعنی میذاره موتور بیشتر بچرخه تا قدرت بیشتری بده.
شتابت بهتر میشه ولی مصرف بنزینت میره بالا.

L = Low (دنده پایین)

حالا برسیم به دنده‌ای که خیلیا نمی‌دونن دقیقاً چیکار می‌کنه.
L یعنی دنده پایین، دقیقاً مثل دنده ۱ تو ماشین دنده‌ای.
چه وقتایی به درد می‌خوره؟

• توی سرازیری تند که نمیخوای زیاد ترمز بگیری، چون ترمز داغ می‌کنه و می‌بره.
• وقتی گیر کردی تو برف یا گل و نیاز به قدرت بیشتر و سرعت کمتر داری.
• موقع بالا رفتن از شیب خیلی تند، که موتور زور بیشتری لازم داره.

تو این حالت، ماشین اجازه نمیده دنده بره بالا، و دور موتور بالا میمونه.

1 و 2 یا + و – یا M

بعضی ماشینا به‌جای L یا S، یه‌سری حالتای عددی یا دستی دارن مثلاً:

• 1 یعنی فقط دنده یک
• 2 یعنی تا دنده ۲ بیشتر نره
• اگه M باشه، یعنی Manual Mode یا حالت دستی.
  می‌تونی با دکمه یا دسته دنده، خودت دنده‌ها رو کم و زیاد کنی (مثلاً با علامت + یا -).

تو بعضی ماشینای اتوماتیک جدید هم پشت فرمون دوتا پدال کوچیک هست که بهشون می‌گن شیفتر (Shifter).
یکی برای دنده بالا، یکی برای پایین. اینا هم تو حالت M یا S فعال میشن و حس رانندگی دستی با راحتی اتوماتو میدن.

روشن کردن ماشین اتوماتیک

خب اولین مرحله، همون چیز ساده‌ایه که خیلیا سرسری ردش می‌کنن ولی یه نکته‌ی مهم توشه.
وقتی سوییچ رو می‌خوای بچرخونی یا دکمه استارت رو بزنی، دنده حتما باید روی P باشه.
حالا پاتو بذار روی پدال ترمز، بعد دکمه استارتو بزن یا سوییچو بچرخون.
پس فرمولش شد:

1. دنده روی P
2. ترمز بگیر
3. بعد استارت بزن

شروع به حرکت با ماشین اتومات

وقتی ماشین روشن شد، حالا وقتشه که راه بیفتی.

• پات هنوز روی ترمز باشه
• دنده رو بزن روی D (Drive)
• ترمز دستی رو آزاد کن
• پاتو از روی ترمز بردار

وقتی پاتو از روی ترمز برداری ماشین شروع میکنه به حرکت کردن و آروم جلو میره.

• حالا آروم پاتو بذار روی گاز

نیاز نیست گازو تا ته فشار بدی! ماشینای اتومات با یه فشار کوچیک گاز هم راه می‌افتن.

رانندگی در سربالایی و سرپایینی با دنده اتومات

اینجا جاییه که باید یه ذره فکر کنی، چون رانندگی تو شیب با اتوماتیک یه سری ریزه‌کاری داره.

تو سربالایی، اگه پاتو فقط روی گاز بذاری، ممکنه ماشین زور کم بیاره یا هی دنده عوض کنه.
اگه حالت دستی (مثلاً M یا + / -) یا دنده‌های عددی (1، 2، 3) داری، دنده رو بیار روی عدد پایین‌تر، مثلاً 2 یا حتی 1.
این باعث می‌شه ماشین با دور موتور بالا ولی قدرت بیشتر بره بالا.

تو سرازیری‌ها هم قضیه برعکسه، اگه ماشین رو بزاری روی D و گاز ندی، هی دنده میره بالا و ماشین تند میره پایین.
ولی اگه دنده رو بیاری روی 1 یا L، موتور ماشین میشه یه جور ترمز طبیعی، و باعث می‌شه سرعت نگیره.

ماشینای قدیمی‌تر به‌جای L یا عدد، یه دکمه روی دنده دارن که نوشته O/D OFF (Overdrive Off).
اونو بزنی، ماشین دیگه دنده بالا نمیره. همینم به درد سرازیری می‌خوره.

رانندگی در سربالایی و سرپایینی با دنده اتومات خلاصه‌اش میشه:

• سربالایی = دنده پایین‌تر برای قدرت
• سرپایینی = دنده پایین‌تر برای کنترل سرعت

رانندگی در ترافیک و پشت چراغ قرمز با ماشین اتومات

تو ترافیک یا پشت چراغ قرمز طولانی، خیلیا نمیدونن با دنده چی کار کنن.

• واقعاً هم گیج‌کننده‌ست، ولی بیاین منطقی نگاه کنیم.

وقتی روی D باشی، پاتو روی ترمز نگه‌داری، ماشین نمیره جلو، ولی گیربکس تو حالت درگیره.
اگه مدت زیادی پاتو روی ترمز نگه‌داری، هم خودت خسته میشی هم ممکنه فشار روی گیربکس بیاد.
اینجا دوتا انتخاب داری:

توقف کوتاه (کمتر از 1 دقیقه)

همون پاتو بذار روی ترمز و بذار دنده رو روی D بمونه، استهلاک خاصی نداره.

توقف طولانی (بیشتر از 1 دقیقه)

مثلاً پشت چراغ قرمز طولانی یا ترافیک شدید:

• دنده رو بذار روی N (خلاص)
• ترمز دستی رو بکش
• بعد پاتو از روی ترمز بردار

این کار باعث میشه گیربکس آزاد بشه، فشار کم بشه و خودتم راحت‌تر باشی.
مخصوصاً تو ترافیک‌های شهری مثل تهران که گاهی باید ۳-۴ دقیقه یه جا وایسی!

دنده عقب رفتن با ماشین اتومات

دنده عقب با ماشین اتومات، از اون کاراییه که اگه اصولیشو بدونی خیلی راحت‌تر و امن‌تر میشی.
مرحله به مرحله:

1. کامل وایسا، یعنی پاتو بذار روی ترمز تا ماشین کامل متوقف بشه
2. دنده رو بذار روی R (Reverse)
3. آینه‌ها رو چک کن
4. آروم پاتو از روی ترمز بردار یا اگه لازم بود خیلی کم گاز بده

یادت باشه که هیچ‌وقت موقع حرکت دنده رو تغییر نده.
یعنی وقتی هنوز عقب میری، یهویی نزن روی D یا برعکس، چون فشار خیلی زیادی میاد به گیربکس و ممکنه آسیب ببینه.

بعضی ماشینای اتومات، وقتی دنده رو میذاری روی R، آینه‌های بغل یه کم پایین میرن تا کف زمینو ببینی، خیلی خوبه برای پارک کردن.

پارک کردن ماشین اتومات

خیلیا پارک کردن ماشین اتومات رو اشتباه انجام میدن و کم‌کم به گیربکس ماشین آسیب میزنن، مخصوصاً توی سرازیری‌ها.
حالا بریم مرحله‌به‌مرحله و یه کوچولو علمی و فنی نحوه پارک کردن با ماشین اتومات رو یاد بگیریم.

پاتو روی ترمز نگه‌دار

ماشینو کامل نگه دار یعنی کاملاً بیار به حالت ایست، هیچ تکونی نخوره! الان هنوز ماشین توی D یا R هست؟ اشکال نداره، پاتو روی ترمز نگه‌دار.

دنده رو بزن روی N

اینجا نکته مهمیه که خیلیا ردش می‌کنن:
وقتی میزنی روی N، عملاً اتصال موتور به چرخ‌ها قطع میشه، یعنی ماشین آزاده.

ترمز دستی رو بکش

حالا که ماشینو روی N گذاشتی و آزاد شده، وقتشه ترمز دستی رو بکشی.
چون اینطوری وزن ماشین می‌افته روی ترمز دستی، نه روی گیربکس!
اگه مستقیم بری روی P، وزن ماشین می‌افته روی یه پین فلزی داخل گیربکس که ممکنه فشار باعث بشه بشکنه یا گیر کنه.

• جلوتر عکس این قطعه رو گذاشتم.
• روش کلیک کنید بزرگ میشه.

حالا دنده رو بزن روی P

الان دیگه ماشین ثابته، وزنش روی ترمز دستیه، با خیال راحت می‌تونی بزنی روی P.
اینجوری پین توی گیربکس آروم و بدون فشار درگیر می‌شه، نه با ضربه.

چرا این روش درسته؟

وقتی دنده رو مستقیم از D یا R بزنی P، اون پین فلزی توی گیربکس باید جلو حرکت ماشینو بگیره.

• این پین طراحی نشده واسه تحمل وزن ماشین.

ولی اگه اول بری روی N → ترمز دستی رو بکشی → بعد بزنی P، اون پین فقط یه قفل کوچیک میزنه، بدون اینکه فشار روش باشه.

اگه مستقیم از D بری روی P چی میشه؟

• فشار زیاد روی گیربکس می‌افته
• دنده گیر می‌کنه، بعضی وقتا باید با زور فشار بدی دنده رو آزاد کنی
• توی بلندمدت به قفل گیربکس آسیب می‌زنه
• صدای "تق!" موقع خلاص کردن از P می‌شنوی که نشونه فشاره

روش پارک کردن ماشین اتومات

• پا روی ترمز - ایست کامل
• دنده → N
• ترمز دستی رو بکش
• دنده → P

پارک کردن ماشین اتومات: یکم علمی‌تر و فنی‌تر

تو دنده‌های اتومات، وقتی میذاری روی P (پارک)، یه قطعه مکانیکی کوچیک به اسم Parking Pawl میاد داخل یه شکاف تو گیربکس گیر میکنه و ماشینو قفل میکنه.

• توی تصویر Parking Pawl رو میبینید که هنوز گیر نکرده.

توی این تصویر Parking Pawl توی جای خودش قرار گرفته.

حالا اگه وزن ماشین کامل روش باشه این قطعه زیر فشار خیلی زیاد قرار می‌گیره، این باعث میشه:

• اون قطعه زودتر ساییده بشه یا بشکنه (که عوض کردنش هزینه‌داره)
• وقتی می‌خوای دنده رو از P دربیاری، به زور و صدا درمیاد
• تو بعضی موارد گیربکس قفل می‌کنه!

ولی وقتی ترمز دستی رو اول میکشی، یه نیروی مکانیکی جدا میاد چرخای عقب رو نگه می‌داره.
اون‌وقت ماشین دیگه حرکت نمی‌کنه، فشاری هم به اون قطعه داخل گیربکس نمیرسه.
بعد راحت می‌تونی بذاری روی P و با خیال راحت ماشینو خاموش کنی.

چگونه از خرابی ماشین دنده اتوماتیک جلوگیری کنیم؟

خیلیا موقع رانندگی با ماشین اتومات اشتباهاتی میکنن که شاید اولش کوچیک به نظر بیاد، ولی کم‌کم گیربکس رو نابود می‌کنه و کلی خرج می‌ذاره رو دست آدم!

دنده رو قبل از توقف کامل میذاری روی P؟

یکی از قاتلای بی‌صدای گیربکس اتومات همینه!
اگه هنوز ماشین کامل واینساده و دنده رو بزاری روی P (پارک)، یه قطعه‌ای توی گیربکس به اسم parking pawl باید حرکت ماشین رو قفل کنه.
حالا اگه ماشین یه ذره در حال حرکته، این قطعه فشار خیلی زیادی رو تحمل می‌کنه و ممکنه با مرور زمان بشکنه یا کلاً قفل کنه.

• همیشه اول کامل وایسا
• دنده → N
• ترمز دستی بکش
• بعد بذار روی P

تو حرکت میزنی روی N؟

بعضیا فکر می‌کنن با گذاشتن دنده روی N (خلاص) تو حرکت، بنزین کم‌تر مصرف میشه.
ولی این کار خیلی اشتباهه. چون:

• کنترل ماشین کم میشه (به‌خصوص سرپایینی)
• سیستم روغن‌کاری گیربکس به‌درستی کار نمیکنه چون با دور موتور در ارتباطه
• و در طولانی‌مدت به شیرهای برقی و کلاچ داخلی گیربکس اتومات فشار وارد میشه

بهتره همیشه دنده رو روی D بذاری و با ترمز و گاز سرعت رو کنترل کنی.
گیربکس خودش هوشمنده، بیشتر از ما می‌فهمه کی دنده عوض کنه!

حرکت با R یا D قبل از توقف کامل؟

یه اشتباه خطرناک و پرهزینه اینه که مثلاً هنوز ماشین داره عقب می‌ره، یهو بزنی روی D که بره جلو، یا برعکس!
تو این حالت، به‌جای اینکه ترمز کنی، با خود گیربکس جلوی حرکتو می‌گیری.
این فشار خیلی زیادی به کلاچ‌ها و قطعات داخلی گیربکس وارد میکنه و باعث سایش و خرابی جدی می‌شه.

• اول کامل وایسا
• بعد دنده رو عوض کن

پشت چراغ قرمز طولانی پاتو روی ترمز نگه میداری و دنده روی D میمونه؟

خب یه کم طبیعیه چون همه این کارو می‌کنن، ولی اگه چراغ واقعاً طولانیه (مثلاً ۲ دقیقه یا بیشتر)، بهتره دنده رو بیاری روی N و ترمز دستی رو بکشی، چون:

• استهلاک ترمز کم میشه
• فشار روی تورک‌کانورتر و روغن گیربکس کمتر میشه
• گیربکس خنک‌تر و سالم‌تر میمونه

تو توقف‌های کوتاه (زیر ۱ دقیقه) مشکلی نیست، ولی برای توقف طولانی، بهتره دنده رو خلاص کنی تا ماشینم یه نفس بکشه!

تعویض دستی دنده‌ها بدون دانش؟

اگه ماشینت قابلیت تعویض دستی داره (مثل حالت M یا + و -)، بدون داری چیکار می‌کنی، اگه نمیدونی بهتره دست نزنی!
مثلاً اگه موقع حرکت با سرعت بالا بزنی دنده رو روی 1، احتمال قفل شدن چرخ‌ها و آسیب به موتور و گیربکس وجود داره.

استفاده درست از این حالت خیلی خوبه، ولی اول باید دقیق بلد باشی.

روغن گیربکس رو عوض نمیکنی؟

گیربکس اتوماتیک مثل قلب ماشینه، روغن داخلش مثل خون‌شه، اگه این روغن بمونه و فاسد بشه:

• دما بالا میره
• قطعات سریع‌تر ساییده می‌شن
• عملکرد گیربکس میاد پایین
• و در نهایت کار به تعمیرات گرون‌قیمت میکشه

پس دفترچه ماشین رو ببین، ببین نوشته هر چند وقت یا هر چند کیلومتر باید روغن گیربکس عوض شه و بهش عمل کن.

فشار دادن زیاد روی گاز تو حالت P یا N!!!

مثلاً وقتی ماشین پارکه یا رو حالت خلاصه، طرف گاز میده که مثلاً صداشو بشنوه یا موتور گرم بشه.
این کار بازم فشار بی‌خودی به تورک‌کانورتر و گیربکس میاره.
اگه خیلی لازمه، با ملایمت گاز بده، از گاز دادن شدید تو این حالت ها پرهیز کن.

حرکت با لاستیکای ساییده یا باد تنظیم‌نشده

شاید بگی چه ربطی داره؟ ولی با لاستیک خراب، فشار بیشتری روی گیربکس و سیستم تعلیق می‌افته چون کنترل کشش پایین میاد.
مخصوصاً موقع شروع حرکت یا تو جاده‌های لغزنده.
در نتیجه، گیربکس باید زور بیشتری بزنه برای کاری که با لاستیک خوب راحت انجام میشد.

علت پایین آمدن آمپر آب خودرو در حین حرکت چیست؟

ماشین وقتی روشنه، گرما تولید می‌کنه؛ مخصوصاً موتور، برای اینکه موتور داغ نکنه و نسوزه، یه سیستم خنک‌کننده داره که شامل این قطعاته:

• رادیاتور:

این قطعه وظیفه‌ش اینه که آب داغ رو از موتور بگیره، با کمک هوا خنکش کنه و دوباره برگردونه.

• واتر پمپ (پمپ آب):

این قلب سیستم خنک‌کننده‌ست، آب رو از رادیاتور می‌کشه و به موتور پمپاژ می‌کنه، اگه این خوب کار نکنه، همه‌چی بهم می‌ریزه.

• ترموستات:

وقتی موتور سرده، نمیذاره آب بره تو رادیاتور، وقتی گرم شد، باز میشه و اجازه میده آب بره رادیاتور تا خنک شه.

• فشنگی دما (سنسور دمای آب):

دمای آب رو اندازه می‌گیره و به ECU و آمپر اطلاع می‌ده.

• شیلنگ‌ها:

مثل رگ‌هایی هستن که آب بین موتور، رادیاتور و بخاری رد و بدل می‌کنن.

• رادیاتور بخاری:

یه رادیاتور کوچیک تو کابینه، وقتی بخاری روشنه، آب داغ از موتور میاد تو این رادیاتور و باد فن از روش رد میشه و هوا گرم می‌شه.

مشکل پایین آمدن آمپر آب خودرو در حین حرکت

شما گفتی وقتی ماشین در جا کار می‌کنه، آمپر آب نرماله.
ولی وقتی سرعت می‌ره بالا، آمپر آب میاد پایین.
هم‌زمان، بخاری هم باد سرد می‌زنه.
خب، اینجا چند نکته مهم هست که باید بررسی کنیم:

افت آمپر آب در سرعت بالا

این دو تا دلیل میتونه داشته باشه:

• 1) آب خیلی سریع داره خنک می‌شه

وقتی سرعت بالاست، هوا با شدت بیشتری از روی رادیاتور رد می‌شه، پس خنک‌کنندگی بیشتر می‌شه.
اگه ترموستات گیر کرده باشه در حالت باز، آب مدام داره می‌چرخه و خنک می‌شه حتی وقتی لازم نیست. نتیجه؟ آمپر آب میاد پایین.
ترموستات کارش اینه که وقتی موتور سرد باشه، راه آب به رادیاتور رو ببنده تا موتور سریع گرم شه.
اگه خراب بشه و همیشه باز بمونه، آب الکی می‌چرخه تو رادیاتور و خنک میشه، حتی وقتی نیازی نیست.

• 2) هوا تو سیستم خنک‌کننده هست

اگه هوا بیفته توی مسیر آب (مثلاً توی رادیات بخاری یا مسیر شیلنگ‌ها)، باعث می‌شه آب درست نچرخه و دمای واقعی موتور رو هم اشتباه نشون بده.
این هوا بعضی وقتا می‌ره تو سنسور دما، باعث می‌شه آمپر کمتر نشون بده.

بخاری باد سرد میزنه

اینجا احتمالاً مشکل از همین دو مورد بالاست:

1. ترموستات خراب باعث میشه آب بیش از حد خنک بشه، پس آب گرمی به رادیات بخاری نمیرسه.
2. هوا داخل سیستم باعث میشه آب به رادیات بخاری نرسه، پس فن فقط باد سرد می‌زنه.

یه نکته دیگه: اگه سطح آب پایین باشه (کمبود ضد یخ)، آب ترجیح میده تو موتور و رادیاتور بچرخه و به بخاری نرسه، در نتیجه باد سرد میزنه.

واترپمپ احتمال کم‌تر ولی مهم

اگه پروانه‌های داخلی واترپمپ شکسته یا ضعیف شده باشه، ممکنه در دور موتور پایین (درجا کار کردن) بتونه آب رو خوب بچرخونه، ولی در سرعت بالا، چون فشار سیستم بالا می‌ره، واترپمپ نتونه خوب کار کنه و آب به رادیات بخاری نرسه یا جریان گردش آب ناقص شه.

پایین آمدن آمپر آب خودرو در سرعت بالا

اول سطح آب و ضد یخ رو چک کن، باید لب لب باشه و توی منبع انبساط هم کم نباشه.

هواگیری انجام بده، مخصوصاً اگه سیستم باز شده باشه (مثلاً شیلنگ یا رادیاتور رو عوض کرده باشی).

ترموستات رو چک یا عوض کن، راحت‌ترین کاره، قیمتشم بالانیست.

واترپمپ رو بررسی کن، اگه صدای تق‌تق یا شرشر از سمت تسمه‌تایم شنیدی یا نشتی دیدی، یه علامته.

مسیر رادیاتور بخاری رو با دست لمس کن، اگه یکی از شیلنگ‌های ورود و خروج بخاری داغ بود و اون یکی سرد، یعنی گردش آب توی بخاری نداریم.

چرا ماشین در سرعت بالا میلرزد

وقتی ماشین روی دنده خلاص آروم میشه و هیچ لرزشی نیست، ولی وقتی دنده درگیره دوباره میلرزه.
یعنی چیزی از سمت موتور تا چرخا که درگیر با انتقال نیرو هست داره باعث این لرزش میشه.
چندتا مورد خیلی مشکوکن اینجا:

مشکل از پلوس

اگه پلوس (میله‌ای که نیرو رو از گیربکس به چرخ‌ها منتقل می‌کنه) شل باشه، لق شده باشه، یا گردگیرش پاره شده باشه، تو سرعت خاصی می‌تونه لرزش بیاد.

لرزش ناشی از پلوس معمولاً توی فرمون یا کل اتاق هم حس میشه.
البته اگه پلوس داخلی (اون سمتی که به گیربکسه) خورده شده باشه، ممکنه فقط تو درگیری دنده لرزش بده، ولی خلاص باشه آروم بشه.
علائمش چیه؟

• وقتی فرمون رو کامل به چپ یا راست می‌چرخی و راه می‌ری، صدای "تق تق" می‌شنوی.
• موقع گاز دادن یا ول کردن گاز ماشین یه تقه‌ی کوچیک می‌زنه.
• اگه پلوس داخلی خراب باشه، وقتی با سرعت میری و گاز میدی یا قطع می‌کنی، لرزش میاد توی دسته‌دنده.
• ممکنه لرزش با سرعت زیاد بیشتر شه، ولی تو خلاص قطع شه.

دیسک و صفحه تاب برداشته یا خراب شده

دیسک و صفحه یه قطعه وسط موتور و گیربکسه. وقتی کلاچو می‌گیری، این قطعه نیرو رو قطع می‌کنه. وقتی ولش می‌کنی، دوباره نیرو رو وصل می‌کنه.

اگه این قطعه تاب برداشته باشه، یا فنرای داخلش خراب باشن، وقتی کلاچو ول می‌کنی، صاف و نرم درگیر نمیشه.
یه ضربه کوچیک میزنه، این باعث میشه دسته‌دنده یا کل ماشین یه لحظه بلرزه یا تقه بزنه.

همون لرزشی که گفتی در سرعت ۸۰ تا ۹۵ هست هم میتونه از همین باشه.
وقتی کلاچ درگیره و ماشین تو فشار موتور کار می‌کنه، اون تاب یا خرابی خودشو نشون می‌ده.
علائمش چیه؟

• وقتی داری کلاچو ول می‌کنی، مخصوصاً تو دنده ۱، یه تقه‌ی ریز یا لرزش زیر پات حس می‌کنی.
• ماشین به جای اینکه نرم حرکت کنه، اولش یه‌جورایی می‌پره جلو یا می‌لرزه.
• دسته‌دنده یا داشبورد وقتی کلاچ درگیره می‌لرزه.
• اگه سرعت بره بالا ماشین شروع می‌کنه به لرزیدن ولی با خلاص کردن درست میشه.

مشکل از دسته‌موتور

موتور ماشین با دسته‌موتور به بدنه وصله، این پایه‌ها کمک می‌کنن موتور آروم سر جاش بمونه و وقتی می‌لرزه، این لرزشو به بدنه و اتاق منتقل نکنه.
وقتی این پایه‌ها خراب بشن، دیگه نمی‌تونن جلوی لرزش موتور رو بگیرن.
مخصوصاً وقتی دنده درگیره و ماشین زور می‌زنه، این لرزش خیلی زیاد میشه و میاد توی دسته‌دنده، داشبورد، یا حتی صندلی‌ها.
چون توی خلاص، موتور زور نمیزنه، پس زیاد نمی‌لرزه.
ولی وقتی گاز میدی لرزش میاد سراغت چون دسته‌موتورها دیگه جلوی این لرزشو نمیتونن ‌بگیرن.
علائمش چیه؟

• وقتی گاز میدی یه لرزش میاد توی دسته‌دنده یا داخل کابین.
• توی خلاص ماشین نرمه و خبری از لرزش نیست.
• وقتی کلاچو ول می‌کنی یا گازو محکم فشار می‌دی، حس می‌کنی موتور یه تکون کوچیک می‌خوره.
• بعضی وقتا صدای "تق" یا لرزش لحظه‌ای موقع تعویض دنده‌ها یا راه افتادن.

مشکل از دسته‌گیربکس

اینم مثل دسته‌موتوره ولی وظیفه‌ش گرفتن لرزش گیربکسه.
اگه دسته‌گیربکس خراب باشه، گیربکس وقتی درگیره و نیرو داره رد میشه، می‌لرزه.
چون دسته‌دنده مستقیم به گیربکس وصله، اون لرزش میاد تو دستت. مخصوصاً تو سرعت یا دنده خاص.
علائمش چیه؟

• تو همه‌ی دنده‌ها یا فقط تو سرعت خاص، دسته‌دنده میلرزه.
• تو خلاص، دسته‌دنده ساکت و آرومه.
• وقتی دنده درگیره و گاز میدی، دسته‌دنده تکون می‌خوره یا میلرزه.
• ممکنه یه تقه‌ی کوچولو هم بزنه موقع شتاب گرفتن یا ول کردن گاز.

فلایویل تاب داره

این قطعه مثل یک دیسک سنگینه که پشت موتور نصبه و صفحه‌کلاچ روش می‌چسبه.
وظیفه‌ش اینه که کمک کنه موتور نرم‌تر بچرخه و نیرو به نرمی منتقل بشه.

اگه فلایویل تاب برداشته باشه یا سطحش خراب شده باشه، لرزش‌های عجیبی تو دورهای خاص یا سرعت مشخص  میتونه بده.
مخصوصاً وقتی کلاچ درگیر میشه، علائمش چیه؟

• وقتی کلاچ درگیر میشه یه لرزش خاص حس می‌کنی، انگار یه چیزی مدام تکون می‌خوره.
• تو خلاص یا وقتی کلاچو می‌گیری، لرزش قطع میشه.
• گاهی موقع ول کردن کلاچ هم لرزش یا صدای خش‌خش می‌شنوی.
• شبیه علائم دیسک و صفحه‌ست ولی لرزشش ممکنه سنگین‌تر و تو سرعت بالا باشه.

بالانس نبودن لاستیک یا رینگ

یه نکته دیگه که تو بازه سرعتی خاصی مثل ۸۰ تا ۹۵ ممکنه لرزش بده، همینه.
اگه لاستیک یا رینگ‌ها بالانس نباشن، ماشین تو سرعت خاص شروع می‌کنه به لرزیدن.
ولی این لرزش معمولا تو فرمون و کل ماشین حس میشه، نه فقط دسته‌دنده.
اما اگه این لرزش همزمان با درگیری کلاچه، نه صرفاً سرعت بالا، پس احتمال لاستیک خیلی پایین میاد.

علت گاز خوردن ماشین چیست؟

اینجا دلایلی که میتونه باعث مشکل گاز هرز خوردن ماشین بشه رو میگم.
هر مشکلی نشونه های دیگه ای هم ممکنه داشته باشه که زیرش مینویسم.
اگه با جزئیات بیشتری مشکلتون رو بگین بهتر میشه تشخیص داد.
باز اگه دوستان این مشکل رو قبلا داشتن و درستش کردن، دلیلش رو اینجا بنویسن که همه استفاده کنیم.

سنسور دریچه گاز

یه قطعه هست به اسم سنسور دریچه گاز، این سنسور روی دریچه گاز نصبه (دریچه‌ای که هوا وارد موتور میشه از اونجا رد میشه).
وظیفه‌اش اینه که به ECU (کامپیوتر ماشین) بگه الان پدال گاز چقدر فشرده شده.
اگه این سنسور خراب بشه یا درست کار نکنه، ممکنه ECU فکر کنه پاتو گذاشتی رو گاز در حالی که این‌طوری نیست.
نتیجه؟ ماشین خودش گاز می‌خوره، یا گاز میده، بعد ول می‌کنه، دوباره گاز می‌ده…

خرابی سنسور دریچه گاز این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• ماشین خودش گاز می‌خوره حتی اگه پاتو از رو گاز برداشته باشی
• دور موتور نوسان داره، مخصوصاً موقع خلاص بودن
• شتاب‌گیری ماشین یهو تیز میشه یا کند
• مصرف سوخت بالا میره
• بعضی وقتا چراغ چک روشن میشه

سنسور دمای آب یا فشنگی آب

این سنسور به ECU می‌گه که دمای آب موتور چقدره.
یعنی کمک می‌کنه ECU بفهمه که موتور سرده یا گرمه و بر اساس اون تصمیم بگیره که چقدر سوخت بده، فن کی روشن شه و هزار تا چیز دیگه.
حالا اگه این سنسور قاطی کنه یا سیگنال اشتباه بده چی میشه؟
مثلاً دمای واقعی ۹۵ درجه‌ست ولی سنسور یه دفعه می‌زنه منفی یا صفر، ECU فکر می‌کنه موتور هنوز سرده.
وقتی ECU فکر کنه موتور سرده، سوخت بیشتری می‌فرسته تو موتور، چون فکر می‌کنه هنوز ماشین روشن نشده درست‌وحسابی.
این سوخت زیاد، باعث میشه ماشین خودش گاز بده، یا دور موتور هی بره بالا.

یه نکته خیلی جالب هم اینه که ممکنه فقط گاهی قاطی کنه، یعنی نه همیشه.
همینم باعث میشه خیلیا نتونن پیداش کنن، چون موقع دیاگ هم ممکنه هیچ اروری ثبت نشده باشه!

خرابی فشنگی آب این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• فن دیر روشن میشه یا اصلاً روشن نمیشه
• دمای ماشین بالا میره ولی آمپر عدد درست نشون نمیده
• یه‌دفعه دمای موتور می‌پره رو عدد عجیب (مثلاً منفی یا صفر)
• ماشین خودش گاز می‌خوره مخصوصاً وقتی گرم میشه
• مصرف سوخت زیاد میشه
• روشن شدن ماشین سخت میشه تو هوای سرد یا بعد از توقف

سنسور MAF یا MAP

بستگی به نوع ماشینت داره، ولی یکی از این دوتا سنسور رو داره:

• MAF (Mass Air Flow): میزان هوایی که وارد موتور میشه رو اندازه می‌گیره.
• MAP (Manifold Absolute Pressure): فشار داخل منیفولد هوا رو بررسی می‌کنه.

اینا به ECU کمک می‌کنن تا مقدار مناسب بنزین رو با هوا ترکیب کنه.
اگه کثیف باشن یا درست کار نکنن، نسبت هوا به بنزین به هم می‌ریزه، در نتیجه ماشین گاز می‌خوره یا کپ می‌کنه، چون ECU گیج می‌شه که باید چقدر سوخت بفرسته.

مشکل سنسور MAF یا MAP این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• دور موتور هی بالا و پایین میشه
• موتور ریپ میزنه یا کپ میکنه
• استارت‌زدن طول می‌کشه
• شتاب ماشین ضعیف میشه
• مصرف سوخت بیشتر از حالت عادی میشه
• بوی بنزین خام از اگزوز حس می‌کنی
• ممکنه چراغ چک روشن شه

دریچه گاز کثیف یا گیر کرده

یه قسمت فلزی دایره‌ای شکل هست به اسم دریچه گاز که هوا از اون میره داخل موتور، این دریچه وقتی پاتو رو گاز می‌ذاری باز میشه.
اگه این دریچه کثیف بشه (از دوده یا روغن یا گرد و غبار)، ممکنه کامل بسته نشه یا گیر کنه.
اینجوری یه مقدار هوا همیشه وارد موتور میشه، حتی وقتی پاتو از روی گاز برداشتی.
اینم باعث میشه ماشین خودش گاز بخوره یا دور موتور بالا پایین بشه.

مشکل دریچه گاز این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• دور موتور روی حالت خلاص بالا می‌مونه
• ماشین خودش گاز میده
• پاتو از رو گاز برمی‌داری ولی ماشین کند نمیشه
• موقع استارت زدن دور موتور یهو می‌پره بالا
• ممکنه ماشین بد روشن شه یا خفه کنه

سنسور دور موتور یا سنسور میل‌لنگ

این سنسور وظیفه‌اش اینه که به ECU بگه میل‌لنگ موتور (همون قطعه‌ای که حرکت پیستون‌ها رو می‌گیره و تبدیل به چرخش می‌کنه) الان کجاست.
اگه این سنسور سیگنال اشتباه بده یا قطع و وصل بشه، ECU قاطی می‌کنه، نمی‌دونه کی باید جرقه بزنه یا بنزین بده، در نتیجه دور موتور می‌پره بالا پایین یا ماشین کپ می‌کنه.

مشکل سنسور دور موتور این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• ماشین سخت روشن میشه یا اصلاً روشن نمیشه
• وسط حرکت یهو خاموش میشه
• دور موتور بی‌دلیل بالا میره یا افت می‌کنه
• ماشین ریپ می‌زنه یا بد کار می‌کنه
• بعضی وقتا چراغ چک روشن میشه

واشر منیفولد هوا یا نشتی هوا

اگه جایی از مسیر ورود هوا سوراخ شده باشه یا نشتی داشته باشی (مثلاً واشر منیفولد هوا خراب شده باشه)، یه مقدار هوا اضافه وارد موتور میشه بدون اینکه ECU بفهمه.
اینم مثل سنسور MAP باعث میشه ترکیب هوا-بنزین به هم بخوره و دور موتور بالا پایین میره.

مشکل نشتی هوا این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• صدای هیس‌هیس از موتور می‌شنوی
• دور موتور بالا و پایین میشه
• مصرف سوخت زیاد میشه
• موتور لرزش داره موقع خلاص بودن
• بوی بنزین یا دود حس می‌کنی
• شتاب ضعیف میشه

استپر موتور

این قطعه مخصوص کنترل دور موتور در حالت خلاص یا بدون گاز دادنه.
مثلاً وقتی ماشین روشنه ولی پات رو گاز نیست، این استپر تعیین می‌کنه دور موتور روی ۸۰۰ بمونه.
اگه استپر کثیف یا خراب باشه، نمی‌تونه به درستی دریچه هوا رو باز و بسته کنه.
نتیجه؟ دور موتور هی میره بالا، بعد می‌افته پایین، بعد دوباره میره بالا...

خرابی استپر موتور این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• دور موتور موقع خلاص بالا یا پایین نوسان داره
• ماشین خاموش میشه وقتی پاتو از رو گاز برمی‌داری
• استارت می‌زنی ولی ماشین گاز نمی‌خوره یا دیر روشن میشه
• دور موتور رو هوا میره یا یهو می‌افته پایین
• ماشین تو ترافیک یا پشت چراغ قرمز خاموش میشه

خرابی ECU یا برنامه‌ریزی اشتباه

در موارد نادر، ممکنه خود ECU خراب شده باشه یا برنامه‌اش به هم ریخته باشه.

• مثلاً بعد از تعویض باتری یا دستکاری دیاگ

این باعث میشه نتونه اطلاعات سنسورها رو درست پردازش کنه، و خب نتیجه‌اش همون بالا پایین شدن دور موتور و گاز خوردن الکیه.

خرابی ecu این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• ماشین رفتار غیرعادی داره بدون اینکه هیچ قطعه‌ای مشخص خراب باشه
• سنسورها سالم ولی اطلاعات اشتباه خونده میشه
• ماشین گاز می‌خوره، ریپ می‌زنه، یا شتاب غیرمنطقی داره
• خطاهای عجیبی تو دیاگ دیده میشه
• بعضی وقتا ECU ریست میشه یا ماشین روشن نمیشه

پمپ بنزین یا رگلاتور سوخت

اگه فشار بنزین بالا یا پایین باشه، یا پمپ بنزین خوب کار نکنه، موتور نمی‌تونه درست سوخت بگیره.
این موضوع باعث میشه دور موتور بیاد پایین یا بالا بره، مخصوصاً در زمان استارت زدن یا خلاص بودن.

مشکل پمپ بنزین این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• ماشین بد روشن میشه
• موقع شتاب گرفتن، ماشین جون نداره
• دور موتور نوسان داره
• ریپ زدن موقع حرکت
• صدای غیرعادی از باک بنزین
• ماشین یهو خاموش میشه وقتی درجا کار می‌کنه

سنسور اکسیژن

این سنسور گازهای خروجی اگزوز رو بررسی می‌کنه تا ببینه موتور بنزین زیاد مصرف می‌کنه یا کم.
اگه خراب باشه، به ECU اطلاعات غلط میده و سوخت‌پاشی به هم می‌ریزه، در نتیجه گاز خوردن الکی یا نوسان دور موتور.

خرابی سنسور اکسیژن این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• مصرف سوخت زیادتر از همیشه
• بوی شدید بنزین از اگزوز
• لرزش موتور تو حالت خلاص
• دور موتور ناپایدار
• چراغ چک روشن میشه
• شتاب ماشین افت می‌کنه

خرابی سنسور دمای هوای ورودی

این سنسور کنار دریچه گاز یا داخل لوله ورودی هوا نصب میشه و دمای هوای ورودی به موتور رو اندازه می‌گیره.
اگه این سنسور قاطی کنه، ECU نسبت هوا-بنزین رو اشتباهی تنظیم می‌کنه.
مثلاً فکر می‌کنه هوا خیلی سرده، در حالی که هوا گرمه.
پس بنزین زیادتر می‌فرسته، ماشین گاز می‌خوره، دور موتور بالا می‌ره یا بد کار می‌کنه.

خرابی سنسور دمای هوای ورودی این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• مصرف سوخت زیاد میشه
• شتاب ضعیف میشه
• دور موتور ناپایدار میشه
• موتور بد کار می‌کنه تو هوای سرد یا گرم
• گاهی چراغ چک روشن میشه

نشتی از شیلنگ‌های وکیوم

تو موتور چند تا شیلنگ نازک هستن که وظیفه‌شون انتقال هوا یا کنترل خلا (وکیوم) هست، اینا معمولاً به منیفولد یا بوستر ترمز وصلن.
اگه یکی از این شیلنگا پاره یا سوراخ بشه، یه مقدار هوای اضافه وارد سیستم میشه بدون اینکه ECU بفهمه.
نتیجه؟ همون داستان همیشگی: هوا زیاد، سوخت نامناسب، گاز خوردن الکی.

نشتی از شیلنگ های وکیوم این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• صدای هیس از اطراف موتور
• موتور بد کار می‌کنه
• دور موتور بالا میره بدون اینکه گاز بدی
• ترمز سفت میشه چون بوستر خلأ درست کار نمی‌کنه
• موتور لرزش داره مخصوصاً موقع ایستادن

جعبه فیوز یا سیم‌کشی معیوب

بعضی وقتا یه سیم ساده که قطع و وصل میشه یا یه فیوز نیم‌سوز، می‌تونه باعث بشه سیگنال‌های سنسورها قطع و وصل بشن.
اینم باعث میشه ECU اطلاعات درستی نگیره و گاز بی‌دلیل بده یا دور موتور نوسان پیدا کنه.

سیم کشی معیوب این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• یه سری قطعات برقی مثل فن یا سنسورها گهگاهی کار نمی‌کنن
• چراغ چک گاهی میاد گاهی میره
• سنسورها سالم ولی اطلاعات اشتباه می‌دن
• ماشین یهو گاز می‌خوره یا خاموش میشه
• رفتار ماشین غیرقابل پیش‌بینی میشه

سوزن‌های انژکتور چکه می‌کنن

اگه انژکتور خراب باشه یا واشرش نشتی بده، ممکنه وقتی موتور باید تو حالت خلاص باشه، یه قطره بنزین ازش چکه کنه.
این قطره همونقدر سوخت اضافه وارد موتور می‌کنه که باعث بالا رفتن دور موتور میشه.
حالا اگه چند تا انژکتور اینطوری باشن، ماشین گاز می‌خوره بدون اینکه اصلاً پات رو گاز گذاشته باشی!

چکه کردن سوزن های انژکتور این نشونه هارو میتونه داشته باشه:

• بوی بنزین خام تو کابین یا اطراف ماشین
• مصرف سوخت بالا میره
• روشن شدن سخت میشه چون موتور خفه می‌کنه
• موتور بد کار می‌کنه مخصوصاً وقتی سرده
• دور موتور بالا میره حتی اگه گاز ندی

چرا ماشین گاز هرز میخوره

اگه بخوای درست عیب‌یابی کنی، اول باید با دیاگ شروع کنی تا ببینی چه خطاهایی ثبت شده.
معمولاً با یه دیاگ ساده میشه فهمید مشکل از کدوم سنسوره یا کدوم قطعه.